Logo Województwa Małopolskiego

logotypy do projektu

Województwo Małopolskie – Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich wraz z Partnerami realizuje projekt Małopolska Tarcza Antykryzysowa – Pakiet Medyczny II w zakresie bezpieczeństwa.

Projekt finansowany jest przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, Działanie 9.2 Usługi społeczne i zdrowotne, Poddziałania 9.2.1 Usługi społeczne i zdrowotne w regionie, typ projektu F. Rozwój usług zdrowotnych i społecznych ukierunkowanych na walkę z epidemią COVID-19.

Głównym celem realizowanego projektu jest wsparcie służb i jednostek działających na rzecz bezpieczeństwa i ratownictwa w województwie małopolskim realizujących działania w zakresie zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19. Projekt ma zapewnić odpowiednie zasoby środków ochronnych dla służb do prowadzenia działań związanych z pandemią wywołaną koronawirusem SARS-CoV-2.

Efektem realizacja projektu będzie zwiększenia skuteczności reagowania podmiotów w walce z koronawirusem jak również poprawa warunków pracy służb działających na rzecz bezpieczeństwa i ratownictwa w Małopolsce.

Zakres wsparcia podmiotów działających na rzecz bezpieczeństwa i ratownictwa w związku z trwającą pandemią COVID-19 obejmuje w szczególności zakup:

• środków ochrony osobistej,
• środków oraz urządzeń do dezynfekcji,
• aparatury medycznej, pulsoksymetrów,
• namiotów pneumatycznych/stelażowych.

Grupą docelową – ostatecznymi odbiorcami wsparcia w ramach projektu są:

• mieszkańcy województwa małopolskiego,
• osoby przebywające tymczasowo na terenie województwa małopolskiego,
• pracownicy i członkowie jednostek współpracujących z systemem ratownictwa medycznego, pracownicy jednostek krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, pracownicy stacji sanitarno-epidemiologicznych, funkcjonariusze i pracownicy służby i formacji przeznaczonych do: ochrony granicy państwa, do ochrony bezpieczeństwa ludzi i porządku publicznego.

UMWMgrafika dedykowana do projektów dotyczących Pakietu Medycznego w ramach Małopolskiej Tarczy Antykryzysowej

Liderem Projektu jest Województwo Małopolskie. Projekt realizowany w partnerstwie, w którego skład wchodzą: cztery państwowe jednostki budżetowe oraz dziewięć organizacji pozarządowych, prowadzących działalność statutową w zakresie ratownictwa górskiego lub ratownictwa wodnego, wyłonionych w naborze.

Partnerzy projektu:

• Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie,
• Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie,
• Karpacki Oddział Straży Granicznej im. 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu,
• Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie.
• Grupa Regionalna Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Podhalańska,
• Grupa Regionalna Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Krynicka,
• Grupa Regionalna Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Beskidzka,
• Grupa Regionalna Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Jurajska,
• Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
• Krakowskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
• Gorlickie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
• Sądeckie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w Nowym Sączu,
• Fundacja Instytut Ratownictwa na Wodach Górskich i Powodziowych.

Projekt realizowany jest w trybie pozakonkursowym przez Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, który odpowiada za przygotowanie dokumentacji aplikacyjnej, pozyskanie środków UE i ich późniejsze rozliczenie.

Wartość Projektu wynosi: 3 000 000,00 PLN  i w całości finansowany jest ze środków unijnych:

• Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie: 1 032 488 zł
• Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie: 500 000 zł
• Karpacki Oddział Straży Granicznej im. 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu:  500 000 zł
• Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie: 500 000 zł
• Grupy ratownictwa górskiego: 296 981 zł
• Grupy ratownictwa wodnego: 170 531 zł

Okres realizacji projektu: 16.11.2020 r. - 28.02.2021 r.

1. Program Małopolska Deszczówka 

   Na co:

   1. Realizacja zadań z zakresu racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi (deszczowymi i roztopowymi), przechwytywanymi z obiektów użyteczności publicznej będących własnością Gminy, w szczególności na:

       a) zakup materiałów budowlanych oraz wykonanie niezbędnych prac budowlanych, które zostaną zrealizowane w bieżącym roku kalendarzowym (co zostanie poświadczone w opisie na fakturze),

       b) wykonanie i umieszczenie tabliczki informacyjnej o udzieleniu dotacji z budżetu Województwa Małopolskiego, której koszt nie może przekroczyć kwoty 200 zł w przypadku pokrycia tego kosztu z przyznanej dotacji.

   2. Zaopatrzenie w zbiorniki na deszczówkę dla mieszkańców Województwa, w celu zatrzymania wody opadowej lub roztopowej na terenie nieruchomości lub/i wykorzystania magazynowanej wody na cele gospodarstwa domowego i przydomowych ogrodów, w szczególności na:

       a) zakup, dostawę, montaż zbiorników do magazynowania wód deszczowych i roztopowych (szczelne zbiorniki retencyjne naziemne o pojemności od 500 do 1000 l),

       b) wykonanie i umieszczenie etykiety z informacją o udzieleniu wsparcia finansowego z budżetu Województwa Małopolskiego.

     Dla kogo:

   1. Podmiotami uprawnionymi do składania zapotrzebowania są gminy wiejskie i miejsko-wiejskie z terenu województwa małopolskiego.
   2. W przypadku zbiorników na deszczówkę odbiorcami końcowymi są mieszkańcy terenów wiejskich województwa   - osoby fizyczne (strony umowy z gminą) będące właścicielami lub współwłaścicielami nieruchomości, na której znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny[1].

   Dodatkowe wytyczne zadania:

   1. Dotacja może zostać wykorzystana przez gminę tylko na obszarach wiejskich.
   2. Gmina może złożyć formularz o dofinansowanie tylko na jeden z dwóch proponowanych zakresów.
   3. Udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż 50 % kosztów kwalifikowalnych.

   Wnioski o wsparcie należy składać do 30 kwietnia 2025 r. zgodnie ze wzorem formularza, stanowiącym odpowiednio załącznik nr 1 lub załącznik nr 2 do „Warunków programu wsparcia finansowego dla gmin z terenu województwa małopolskiego w ramach programu Małopolska deszczówka”. Zadanie musi być wykonane i wszystkie wydatki związane z zadaniem muszą być poniesione do dnia 31 grudnia 2025 r.

   Szczegółowe informacje dostępne są w zakładce:  Małopolska Deszczówka

   [1] Przez budynek mieszkalny jednorodzinny, zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, należy rozumieć budynek wolnostojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku. 

2. Dotacje dla spółek wodnych

Na co:

• konserwację i renowację rowów melioracyjnych wraz z budowlami,
• konserwację i renowację drenowania wraz z budowlami,
• konserwację i renowację rurociągów związanych funkcjonalnie z urządzeniami wymienionymi w pkt. wyżej,
• usuwanie szkód powodziowych (do trzech lat od daty ich wystąpienia)

Dla kogo:

Wsparcie dla spółek wodnych oraz związków spółek wodnych działających na obszarze województwa małopolskiego - prowadzących racjonalną gospodarkę wodną. Celem wsparcia jest pomoc w utrzymaniu w sprawności coraz bardziej wyeksploatowanych systemów melioracyjnych m.in. urządzeń wodnych, służących do melioracji wodnych oraz prowadzenia racjonalnej gospodarki na zmeliorowanych gruntach i wpływa na efektywność produkcji rolniczej oraz chroni przed niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi jak powódź oraz susza.

Kwota dofinansowania wynosi nie więcej niż 50 % wartości wnioskowanego zadania.

Maksymalna kwota dofinansowania, nie może przekroczyć 100% średniej wysokości środków zgromadzonych przez spółkę w okresie dwóch lat poprzedzających rok w którym składany jest wniosek.

Wysokość dotacji dla spółek, których średnia wysokość środków zgromadzonych przez spółkę w okresie dwóch lat poprzedzających rok bazowy nie przekracza 5 000 zł, wynosi 5 000 zł, lub niższą wnioskowaną kwotę. W tym przypadku, udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż 90%.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej: BIP

3. Dofinansowanie do budowy i renowacji zbiorników wodnych służących małej retencji

Na co:

• Wsparcie na zadania wynikające z ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w tym m.in. na budowę i renowację zbiorników wodnych służących małej retencji w celu ochrony, rekultywacji i poprawy jakości użytkowej gruntów rolnych.
• Dofinansowanie może obejmować wszelkie zbiorniki służące ochronie i poprawie wartości użytkowej gruntów rolnych, zwane „zbiornikami małej retencji”.  Aby skorzystać ze środków budżetu województwa zbiornik musi spełniać funkcję zbiornika małej retencji wraz z uzasadnieniem potrzeby jego budowy na danym terenie.

Dla kogo:

O dofinansowanie budowy i renowacji zbiorników wodnych służących małej retencji mogą starać się właściciele lub władający gruntami pod zbiornikiem na terenie Województwa Małopolskiego. Dofinansowywanie nie może być przyznane do budowy i renowacji stawów rybnych.

Kwota dofinansowania wynosi do 80 % wartości wnioskowanego zadania, a maksymalna wysokość dofinansowania to 50 000 zł.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej: Zasady korzystania ze środków budżetu Województwa Małopolskiego związanych z wyłączeniem gruntów z produkcji

4. Działania innych podmiotów

ARiMR -  "Modernizacja gospodarstw rolnych" w ramach poddziałania 4.1.3 "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" finansowanego z budżetu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020.

Na co:

• wykonanie nowego nawodnienia,
• ulepszenie istniejącej instalacji nawadniającej,
• ulepszenie instalacji nawadniającej wraz z powiększeniem nawadnianego obszaru

Koszty kwalifikowane:

• wykonania ujęć wody,
• zakupu nowych maszyn i urządzeń wykorzystywanych do nawadniania w gospodarstwie,
• budowy albo zakupu elementów infrastruktury technicznej niezbędnych do nawadniania w gospodarstwie.

Dla kogo:

• Wsparcie kierowane jest do rolników.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej:
Informacja o działaniu 41 Modernizacja gospodarstw rolnych obszar nawadniania w gospodarstwie na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

W dniu 18 marca 2025 r. Zarząd Województwa Małopolskiego już po raz dziesiąty ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych w obszarze ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego z zakresu ochrony bioróżnorodności pod nazwą „Małopolska Pszczoła”.

W ramach Konkursu zlecone zostaną w szczególności zadania polegające na:

• czynnej ochronie różnorodności biologicznej na terenie Województwa Małopolskiego, poprzez m.in. zapylanie przez pszczoły i dzikie zapylacze oraz oddziaływanie zapylaczy na rośliny stanowiące dziedzictwo agrarne i przyrodnicze Małopolski, w tym rośliny stanowiące bogactwo genetyczne regionu, w szczególności poprzez nasadzenia lub zasiewy roślin miododajnych lub pyłkodajnych;
• ochronie różnorodności biologicznej pszczół miododajnych i dzikich owadów zapylających, pielęgnacji cennych przyrodniczo i krajobrazowo siedlisk roślin, m.in. przez zasiew lub nasadzenia roślin miododajnych lub pyłkodajnych;
• działaniach edukacyjnych m.in. poprzez prowadzenie szkoleń i edukacji ekologicznej dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie ochrony różnorodności biologicznej, ekologii i znaczenia owadów zapylających i ich zastosowania jako tradycyjnej formy gospodarowania na obszarach wiejskich;
• promowaniu postaw ekologicznych oraz idei zrównoważonego rozwoju, m.in. poprzez wydawanie publikacji, promocję w mediach oraz internecie, imprezy plenerowe, warsztaty, szkolenia, konkursy w tematyce ochrony bioróżnorodności.

W ramach X edycji Konkursu będą realizowane dwa Priorytety.

W ramach Priorytetu 1 oczekiwanym obligatoryjnym rezultatem koniecznym do osiągnięcia przy realizacji zadania jest zasiew lub nasadzenia roślin miododajnych lub pyłkodajnych.

Dodatkowe rezultaty do osiągnięcia przy realizacji powyższych zadań to przeprowadzanie zajęć edukacyjnych w zakresie roli owadów zapylających w środowisku naturalnym, potrzeby ich ochrony oraz dobrych praktyk im służących, skierowanych w szczególności do dzieci i młodzieży lub promocja dobrych praktyk służących owadom zapylającym.

W ramach Priorytetu 2 oczekiwane obligatoryjne rezultaty konieczne do osiągnięcia przy realizacji zadania to stoiska wystawiennicze, zajęcia edukacyjne w szczególności skierowane do dzieci i młodzieży, konkursy/gry/zabawy, a to wszystko związane z rolą owadów zapylających w środowisku naturalnym, potrzebą ich ochrony oraz dobrymi praktykami im służącymi. Rezultatami koniecznymi do osiągnięcia są również stoiska wystawiennicze związane z produktami pszczelimi, w tym miodami z wyłączeniem produktów alkoholowych oraz występy artystyczne.

Termin składania ofert jest dwuetapowy:

1. Za pośrednictwem generatora eNGO, dostępnego na stronie internetowej https://pozarzadowa.malopolska.pl/ do 10 kwietnia 2025 roku do godz. 23:59.

2. Wygenerowaną w I etapie wraz z załącznikami, podpisaną przez osoby upoważnione ofertę należy dostarczyć do Urzędu Marszałkowego Województwa Małopolskiego do 11 kwietnia 2025 roku.

Do roku 2024 Województwo Małopolskie na realizację zadań w ramach IX edycji Konkursu przekazało blisko 3,3 mln zł na realizację 129 zadań.

Poprzez realizację kolejnych edycji Konkursu sukcesywnie ulega zwiększeniu baza pożytkowa dla owadów zapylających. Ponadto realizowane zadania z pewnością przyczynią się do wzrostu wiedzy Małopolan na temat roli w środowisku naturalnym zapylaczy, potrzeby ich ochrony oraz dobrych praktyk im służących.

Szczegółowe informacje na temat ogłoszonego Konkursu można znaleźć :0

BIP

Związek Podhalan w Polsce im. w. Jana Pawła IIMałopolski wypas kulturowy 2025

Samorząd Województwa Małopolskiego wspiera ochronę bioróżnorodności i krajobrazu przyrodniczego i kulturowego gór. Przykładem takich działań jest m.in. czynna ochrona przyrody poprzez prowadzenie wypasu kulturowego owiec na obszarach cennych przyrodniczo i krajobrazowo. Wypas kulturowy owiec nie tylko zapobiega procesowi zaniku polan reglowych, na których znajdują się siedliska rzadkich roślin. Zachowanie gospodarki pasterskiej w Małopolsce jest ważne również ze względu na wielowiekowe tradycje lokalnej ludności. Krajobraz Karpat, ukształtowany ekstensywnymi metodami gospodarowania oraz wypasu, rodzime rasy zwierząt, zabytki architektury, stroje, zdobnictwo, obyczaje, muzyka, instrumenty, produkty pochodzenia zwierzęcego (np. oscypek, jagnięcina podhalańska, bryndza podhalańska, redykołka tj. produkty regionalne zarejestrowane w Unii Europejskiej) są regionalnym dziedzictwem Małopolan.

W ramach realizacji zapisów „Programu współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2025” 11 lutego 2025 r. ogłoszono otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych Województwa Małopolskiego w obszarze ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego, z zakresu ochrony bioróżnorodności pn. „Małopolski wypas kulturowy – ekstensywne metody gospodarowania jako ekologiczny sposób zachowania bioróżnorodności i krajobrazu w 2025 r.”.

8 kwietnia 2025 r. Samorząd Województwa Małopolskiego przekazał Związkowi Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II, blisko 2 miliony złotych na wypas kulturowy owiec w ramach czynnej ochrony bioróżnorodności.

W kolejnej, czwartej już edycji otwartego konkursu, złożono 10 ofert na realizację wypasu kulturowego. Łączna wartość zgłoszonych zadań wyniosła: 2 020 716,64 zł, w tym kwota wnioskowana do pokrycia z dotacji to: 1 999 851,64 zł.

W regulaminie konkursu założono w sumie 3 211,4 ha obligatoryjnych obszarów wypasu w 10 regionach Województwa Małopolskiego.

Oferty złożono na łączną powierzchnię wypasu 3 333,1 ha w tym 669,75 ha dodatkowych obszarów wypasowych wskazanych przez Oferenta.

Łączna ilość obszarów wypasowych z ofert to: 91, w tym 19 obszarów dodatkowych wskazanych przez Oferenta.

Łączna liczba owiec zgłoszonych w ofertach to: 19 924 sztuk.

Przyznana łączna kwota dotacji to 1 999 851,64 zł na realizację wypasu kulturowego owiec w 10 regionach Małopolski:

• Babiej Góry
• Orawy
• Gorców
• Spiszu
• Pienin i Małych Pienin
• Podhala nowotarskiego
• podtatrzańskiego
• nowosądeckiego
• gorlickiego
• limanowskiego

Zadania przewidziane w ramach ww. konkursu polegają na przeprowadzeniu wypasu owiec na wskazanych w Regulaminie Konkursu obszarach wypasowych, przez cały okres wypasu, przy zachowaniu określonej obsady owiec (5-10 sztuk owiec na 1 ha powierzchni wypasowej) oraz zaangażowaniu minimum 1 bacy do obsługi każdego obszaru wypasowego.

Szczegóły są zawarte w regulaminie dostępnym na stronie: BIP

Aplikacja mapowa prezentująca zasięg terytorialny wypasu kulturowego owiec w ramach otwartego konkursu w 2025 r. dostępna jest na stronie Mapy Małopolski:

Łączne wsparcie wypasu kulturowego owiec z budżetu samorządu województwa małopolskiego w ramach trzech edycji w latach 2022-2024 wynosi: 5 870 148,40 zł.

W 2024 r. Zarząd Województwa Małopolskiego udzielił dotacji celowej z budżetu Województwa Małopolskiego na dofinansowanie wypasu kulturowego owiec na terenie 10 regionów Województwa Małopolskiego, Związkowi Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II, na łączną kwotę 1 999 861,37 zł. Zawarto 10 umów na łączną kwotę  1 999 796,70 zł. 

Środki te trafiły do 96 baców wypasających na łącznej powierzchni ok 3368,41 ha. 

W ramach konkursu wzięło udział w wypasie łącznie ok.  21 541 sztuk owiec.

W 2023 r. w ramach niniejszego otwartego konkursu ofert Zarząd Województwa Małopolskiego udzielił dotacji celowej z budżetu Województwa Małopolskiego na dofinansowanie wypasu kulturowego owiec na terenie 10 regionów Województwa Małopolskiego, Związkowi Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II, na łączną kwotę 1 999 837,80 zł .

Środki te trafiły do 92 baców wypasających na łącznej powierzchni 3 333,07 ha.

W ramach konkursu w 2023 roku w wypasie brało udział łącznie 19 221 sztuk owiec.

W pierwszej edycji Małopolskiego wypasu kulturowego w 2022 r. dofinansowano 10 zadań, wydatkowano środki w wysokości: 1 870 513,90 zł.

Środki te trafiły do 86 baców wypasających na łącznej powierzchni 3 123,712 ha.

W ramach konkursu w wypasie wzięło udział łącznie ok. 17 650 sztuk owiec.

Głównym założeniem konkursu jest wyróżnienie sołectw (i ich mieszkańców), które aktywnie działają na rzecz podniesienia atrakcyjności małopolskiej wsi i poprawy jakości życia jej mieszkańców. Ocenie podlega estetyka danej miejscowości, utrzymanie jej ładu przestrzennego i architektonicznego oraz działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego. Równie ważne są inicjatywy, które pomagają wzmacniać tożsamość lokalną oraz integrują mieszkańców. W ramach konkursu oceniane są także strony internetowe i profile sołectw na portalach społecznościowych.

Konkurs organizowany jest w trzech kategoriach:

1. Najpiękniejsza Małopolska Wieś,
2. Nowatorska Małopolska Wieś,
3. Małopolska Wieś w Sieci.

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2025

Informacje o poprzednich edycjach konkursu:

Małopolska Wieś 2024

Najpiękniejsza Małopolska Wieś 2024: Węglówka (Gmina Wiśniowa)

Nowatorska Małopolska Wieś 2024: Narama (Gmina Iwanowice)

Małopolska Wieś w Sieci 2024: Niedomice (Gmina Żabno)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2024

Małopolska Wieś 2023

Najpiękniejsza Małopolska Wieś 2023: Ojców (Gmina Skała)

Nowatorska Małopolska Wieś 2023: Celiny (Gmina Iwanowice)

Małopolska Wieś w Sieci 2023: Miękinia (Gmina Krzeszowice)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2023

Małopolska Wieś 2022

Najpiękniejsza Małopolska Wieś 2022: Zielonki (Gmina Bibice)

Nowatorska Małopolska Wieś 2022: Szreniawa (Gmina Proszowice)

Małopolska Wieś w Sieci 2022: Przysietnica (Gmina Stary Sącz)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2022

Małopolska Wieś 2021

Najpiękniejsza Małopolska Wieś 2021: Powroźnik (Gmina Muszyna)

Nowatorska Małopolska Wieś 2021: Pękowice (Gmina Zielonki)

Małopolska Wieś w Sieci 2021: Zubrzyca Dolna (Gmina Jabłonka)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2021

Małopolska Wieś 2020

Z uwagi na stan epidemii COVID-19, konkurs został odwołany

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2020

Małopolska Wieś 2019

Najpiękniejsza Małopolska Wieś 2019: Zawada (Gmina Tarnów)

Nowatorska Małopolska Wieś 2019: Milik (Gmina Muszyna)

Małopolska Wieś w Sieci 2019: Szynwałd (Gmina Skrzyszów)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2019

Niezwykła Małopolska Wieś 2018

Piękna Małopolska Wieś 2018: Bolechowice (Gmina Zabierzów)

Nowatorska Małopolska Wieś 2018: Zederman (Gmina Olkusz)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2018

Niezwykła Małopolska Wieś 2017

Piękna Małopolska Wieś 2017: Ostrów (Gmina Proszowice)

Nowatorska Małopolska Wieś 2017: Chrząstowice (Gmina Wolbrom)

Informacje o konkursie Małopolska Wieś 2017

Kontakt w sprawie konkursu:

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego,

Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich,

ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków,

Tel.: (12) 63 03 580, (12) 63 03 490

„Małopolskie świetlice wiejskie 2025”. Zapraszamy do udziału i składania formularzy. Podmiotami uprawnionymi do składania formularzy  są Gminy miejsko - wiejskie lub wiejskie z terenu Województwa Małopolskiego, które mogą otrzymać dofinansowanie do obiektów pełniących funkcję świetlic wiejskich.

Zakres dofinansowania obiektów w roku 2025 obejmuje:

• wykonanie prac budowlano – remontowych,
• zakup następujących elementów wyposażenia wewnętrznego do obiektów o trwałości użytkowej, co najmniej 5 lat:

1. mebli,
2. sprzętu RTV/AGD,
3. urządzeń kuchennych,
4. sprzętu do ćwiczeń,
5. urządzeń do rękodzieła.

Termin składania przez gminy formularzy: od 30 stycznia 2025 r. do
13 lutego 2025 r. zgodnie z odpowiednim wzorem formularza, stanowiącym załącznik nr 1 – prace budowlano – remontowe, załącznik nr 2 - zakup elementów wyposażenia.

Udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż:

1. 50% wartości wnioskowanego zadania, w przypadku, gdy obiekt znajduje się w miejscowości, w której siedzibę ma Urząd Gminy,
2. 70% wartości wnioskowanego zadania w przypadku pozostałych miejscowości,

przy czym, w przypadku zakupu elementów wyposażenia maksymalna wysokość wsparcia finansowego nie może być wyższa niż 20 000 zł.

Gmina składa zapotrzebowanie dla maksymalnie dwóch obiektów pełniących funkcje świetlic wiejskich, w tym dla jednego obiektu na wykonanie prac budowlano  – remontowych i dla jednego na zakup elementów wyposażenia.

Wyklucza się złożenie wniosku na wyposażenie obiektu, który otrzymał dofinansowanie w edycjach Małopolskie świetlice wiejskie w latach 2022 – 2024 w łącznej wysokości 30 000 zł i powyżej.

Województwo Małopolskie na realizację powyższych celów w formie pomocy finansowej dla gmin z terenu województwa w 2025 roku zarezerwowało środki finansowe w wysokości  5 500 000 zł.

Ostateczna decyzja o przyznaniu pomocy finansowej z budżetu Województwa Małopolskiego oraz jej wysokości, zostanie określona w stosownej uchwale Sejmiku Województwa Małopolskiego, po zarekomendowaniu przez Zarząd Województwa Małopolskiego listy gmin do udzielenia pomocy finansowej.

Szczegółowe zasady, tryb, warunki i wysokość udzielanej pomocy określą umowy zawierane pomiędzy Województwem Małopolskim a Gminą. Wzór umowy zostanie przyjęty przez Zarząd Województwa Małopolskiego odrębną uchwałą.  

Kontakt w sprawie:

Małgorzata Wywiał - Zespół Rolnictwa UMWM, tel. 12 29 90 679

Warunki pozyskania pomocy finansowej Małopolskie świetlice wiejskie 2025

Formularz - prace remontowo - budowlane

Formularz - zakup wyposażenia

RODO- Załącznik 3 do Zasad

Świetlice wiejskie to małe centra lokalnej kultury - budynki stworzone z myślą o mieszkańcach przeznaczone do spędzania wolnego czasu, organizowania różnych form rekreacji, rozwijania zainteresowań i integrowania lokalnej społeczności. Lokalna działalność społeczna to ważny element rozwoju regionu. Aktywni obywatele tworzą kapitał społeczny, który jest bazą do pozytywnych zmian w całym województwie.

Celem zadania jest wsparcie gmin w działaniach na rzecz rozwoju świetlic wiejskich wzmacniającego jednocześnie proces odnowy wsi w regionie. Realizacja konkursu służy podniesieniu standardów i jakości życia na terenach wiejskich poprzez zakup elementów wyposażenia, które będą służyły lokalnym społecznościom w budowie ich tożsamości  i integracji.

Małopolskie świetlice wiejskie 2024

Uchwała w sprawie zawarcia umów Małopolskie świetlice wiejskie 2024

Wzory umów i innych dokumentów

Wzór tablicy informacyjnej

Zmiana uchwały Małopolskie świetlice wiejskie 2024

Uchwała w sprawie zawarcia umów na remonty świetlic wiejskich w 2024 r.

Wzór umowy na remont świetlicy wiejskiej

Uprzejmie zawiadamiamy, iż Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych z dniem 31 grudnia 2010 r. został zlikwidowany zgodnie z art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych.

Wpływy z opłat za wyłączenie z produkcji gruntów rolnych od osób fizycznych i prawnych stają się dochodami budżetu województwa. Zgodnie z art. 22c ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych ze środków budżetu województwa, w zakresie ustalonym w ustawie, finansowane są ochrona, rekultywacja i poprawa jakości gruntów rolnych m.in. budowa i renowacja zbiorników wodnych służących małej retencji, budowa i modernizacja dróg dojazdowych do gruntów rolnych oraz zakup sprzętu informatycznego do prowadzenia spraw związanych z ochroną gruntów rolnych. O dofinansowanie środkami budżetu województwa w/w zadań mogą starać się jednostki samorządu terytorialnego.

kontakt: tel. 12 63 03 440, 12 63 03 441, 12 63 03 310

kontakt: tel. 12 39 74 334, 12 397 43 69, 12 63 03 529

W wyniku reformy gospodarki wodnej (Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2233)) 1 stycznia 2018 r. samorząd województwa utracił większość kompetencji w tym zakresie. Dotychczas realizowane zadania przez Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie przekazano do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie https://www.gov.pl/web/wody-polskie/ Jednostka samorządu MZMiUW w Krakowie  z dniem 1 stycznia 2018 r. została postawiona w stan likwidacji, która zakończyła się z dniem 30 czerwca 2021 r.

Ochrona przed powodzią i suszą:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lipca 2021 r. w sprawie przyjęcia Planu przeciwdziałania skutkom suszy

Susza, obok powodzi, jest jednym z najbardziej dotkliwych zjawisk naturalnych oddziałujących na społeczeństwo, środowisko i gospodarkę. Aby w przyszłości nie zabrakło nam wody, w odpowiedniej ilości i odpowiedniej jakości, musimy już teraz przeciwdziałać skutkom suszy. Plan przeciwdziałania skutkom suszy to pierwszy dokument planistyczny o randze krajowej podejmujący temat minimalizowania skutków suszy.

https://stopsuszy.pl/

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie Planu gospodarowania wodami plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

Plany Gospodarowania Wodami to podstawowy dokument planistyczny służący osiągnięciu dobrego stanu wszystkich wód. Określa on cele gospodarki wodnej, na podstawie którego  podejmowane są najważniejsze  decyzje dla ochrony zasobów wodnych.  Mają one wpływ nie tylko na kształtowanie gospodarki wodnej, ale także  na inne  sektory, m.in.  przemysł, gospodarkę komunalną, rolnictwo, leśnictwo, transport, rybołówstwo, turystykę. Szczegółowe informacje  dotyczące prowadzonych prac są dostępne na stronie: www.apgw.gov.pl

Rozporządzenie Rady Ministrów dnia 18 października 2016 r. w sprawie przyjęcia Planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy

Powódź to jedno z najbardziej niebezpiecznych naturalnych zjawisk występujących  na obszarze kraju. W celu zwiększenia bezpieczeństwa obywateli oraz ograniczenia negatywnych skutków powodzi,  Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, zgodnie z zapisami Dyrektywy Powodziowej oraz ustawy Prawo wodne, prowadzi prace związane z opracowaniem planów zarządzania ryzykiem powodziowym (PZRP) dla obszarów dorzeczy i regionów wodnych.

https://www.powodz.gov.pl/pl/

UMWMMałopolska deszczówka

Małopolska Deszczówka 2025

Zarząd Województwa Małopolskiego ogłosił nową edycję programu „Małopolska deszczówka 2025”.

Samorząd Województwa Małopolskiego widząc potrzebę upowszechniania rozwiązań służących gromadzeniu rezerw wody, które oprócz realnych oszczędności na zużyciu wody wodociągowej przyczyniają się do poszanowania cennych zasobów wody pitnej ogłosił nową edycję programu „Małopolska deszczówka 2025”.

Dotacja może zostać wykorzystana przez gminę tylko na obszarach wiejskich.

Województwo Małopolskie na realizację powyższych celów zarezerwowało środki finansowe w wysokości 1 000 000 zł.

Udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż 50 % kosztów kwalifikowalnych.

Podmiotami uprawnionymi do składania zapotrzebowania są gminy wiejskie i gminy miejsko-wiejskie z terenu Województwa Małopolskiego, które mogą otrzymać wsparcie finansowe w szczególności na:

1) realizację zadań z zakresu racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi (deszczowymi i roztopowymi), przechwytywanymi z obiektów użyteczności publicznej będących własnością Gminy:

• zbieranie wody opadowej (deszczowej i roztopowej) z obiektów użyteczności publicznej będących własnością Gminy oraz jej ponowne wykorzystanie poprzez:
• dostosowanie obiektów użyteczności publicznej do standardów neutralnych środowiskowo poprzez uwzględnienie gromadzenia i wykorzystania wód deszczowych generowanych spływem z przedmiotowych budynków;
• przystosowanie, modernizację istniejących instalacji w celu umożliwienia podłączenia systemu do gromadzenia wody opadowej;

2) zaopatrzenie mieszkańców terenów wiejskich województwa małopolskiego w zbiorniki na deszczówkę:

• minimalna pojemność zbiornika na deszczówkę: 500 l;
• maksymalna pojemność zbiornika na deszczówkę: 1000 l;
• ilość zbiorników dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego[1] – 2 szt.;
• zbiorniki mogą być wyposażone w niezbędne akcesoria służące ich podłączeniu, natomiast dotacja nie może pokrywać kosztów pomp ciśnieniowych służących do nawadniania terenu;
• zbiorniki zostaną przekazane mieszkańcom na potrzeby własne np. na podstawie użyczenia w okresie trwałości projektu.

Gmina może złożyć formularz o dofinansowanie tylko na jeden z dwóch proponowanych zakresów.

Formularze można składać do 30 kwietnia 2025 r.

Głównym założeniem programu jest wsparcie gmin w zakresie zaopatrzenia
w zbiorniki na deszczówkę dla mieszkańców, w celu zatrzymania wody opadowej lub roztopowej na terenie nieruchomości lub/i wykorzystania magazynowanej wody na cele gospodarstwa domowego i przydomowych ogrodów. Działanie to wpłynie na ochronę zasobów wody poprzez zwiększenie retencji na terenie posesji oraz wykorzystywanie zgromadzonej wody opadowej i roztopowej, co przełoży się na podwyższenie poziomu ochrony przed skutkami zmian klimatu i zagrożeń naturalnych.

Zapraszamy do udziału i składania wniosków.

Ostateczna decyzja o przyznaniu pomocy finansowej z budżetu Województwa Małopolskiego oraz jej wysokości, zostanie określona w stosownej uchwale Sejmiku Województwa Małopolskiego, po rekomendacji przez Zarząd Województwa Małopolskiego listy gmin do udzielenia pomocy finansowej.

Jednocześnie informujemy, iż środki na realizację zadań z zakresu gospodarowania wodami opadowymi na obszarach miast poniżej 20 tys. mieszkańców, z wyjątkiem miast siedzib powiatów, w przypadku których projekty mogą być realizowane wyłącznie na terenie miast do 15 tys. mieszkańców będą dostępne w ramach programu Fundusze Europejskie dla Małopolski, działanie 2.9B: Gospodarowanie wodami (planowany termin naboru: listopad 2025 r.). Szczegółowe informację znajdziecie Państwo na stronie: https://fundusze.malopolska.pl/nabory. Projekty na terenie miast powyżej 20 tys. mieszkańców oraz miasta powyżej 15 tys. mieszkańców, które są stolicami powiatów, mogą starać się o dofinansowywane z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Funduszu Europejskiego na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), działanie 02.04: Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom (termin składania wniosków do 30.04.2025 r.). Więcej informacji dostępnych jest na stronie: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/nabory/24-adaptacja-do-zmian-klimatu-zapobieganie-kleskom-i-katastrofom-1/. Natomiast miasta powyżej 100 tys. mogą starać się o dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Funduszu Europejskiego na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) w ramach działania 01.02: Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu poprzez wsparcie zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni/zielono-niebieskiej infrastruktury/rozwiązań opartych na przyrodzie (termin składania wniosku 31.03.2025 r.). Szczegółowe informacje na stronie: https://www.gov.pl/web/nfosigw/fenx0102-iw01-00124-adaptacja-terenow-zurbanizowanych-do-zmian-klimatu

Warunki programu

Załącznik nr 1 – Formularz_budynki użyteczności publicznej

Załącznik nr 2 – Formularz_zbiorniki na deszczówkę

Małopolska Deszczówka 2024

27 sierpnia 2024 r. Sejmik Województwa Małopolskiego podjął uchwałę na mocy której udzielił pomocy finansowej Gminom z terenu województwa małopolskiego na zadania polegające na zaopatrzeniu mieszkańców w zbiorniki na deszczówkę. Samorząd Województwa Małopolskiego udzielił wsparcia 42 gminom na łączną kwotę 1 050 000 zł. 

Dofinansowanie obejmowało:

1. zakup, dostawę, montaż zbiorników do magazynowania wód deszczowych i roztopowych (szczelne zbiorniki retencyjne naziemne),
2. wykonanie i umieszczenie etykiety z informacją o udzieleniu wsparcia finansowego z budżetu Województwa Małopolskiego.
   1. Dodatkowe wytyczne zadania:
      • minimalna pojemność zbiornika na deszczówkę: 500 l,
      • maksymalna pojemność zbiornika na deszczówkę: 1000 l,
      • dopuszczalna ilość zbiorników dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego – 2 szt.,
      • dofinansowanie z budżetu województwa ma postać dotacji w wysokości do 85 % kosztów kwalifikowanych,
      • zbiorniki zostaną przekazane mieszkańcom na potrzeby własne na podstawie umowy użyczenia w okresie trwałości projektu.
   2. Pomoc finansowa (dotacja) nie może być przeznaczona na:
      • finansowanie kosztów stałych działalności podmiotu ubiegającego się o dotację,
      • podatek Vat, jeżeli wnioskodawca ma możliwość jego odzyskania,
      • zakupy i zadania inwestycyjne nie objęte zgłoszeniem i zawartą umową o udzieleniu dotacji.

W 2024 r. podjęto decyzję o zmianie dotychczasowych zasad i dotowaniu zaopatrzenia mieszkańców województwa małopolskiego w zbiorniki na deszczówkę, gdzie podmiotami uprawnionymi do składania zapotrzebowania były gminy.

Dofinasowanie w dotychczasowych zasadach było przeznaczone na realizację zadań z zakresu racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi, przechwytywanymi z obiektów użyteczności publicznej, gruntów będących własnością Gminy, a także na likwidację zasklepień lub uszczelnień gruntu celem zwiększenia terenu biologicznie czynnego bądź zwiększenie pojemności retencyjnej istniejących zbiorników wodnych. W latach 2020- 2023 łączna kwota wykorzystanych środków w ramach udzielonych 29 dotacji dla 20 Gmin wyniosła: 1 051105 zł.

Uchwała SWM w sprawie udzielenia wsparcia finansowego dla gmin z terenu województwa małopolskiego na zadania polegające na zaopatrzeniu mieszkańców w zbiorniki na deszczówkę pn. „Małopolska Deszczówka 2024”

Uchwała ZWM

WZÓR SPRAWOZDANIA

Załącznik do sprawozdania

WZÓR TABLICY INFORMACYJNEJ

Warunki programu Małopolska deszczówka 2024

UMWMDotacje dla spółek wodnych

Zgodnie z art. 443 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 1087 z późn. zm.), spółki wodne oraz spółki wodne połączone w związki mogą korzystać z pomocy finansowej otrzymanej z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 1530 z późn. zm.).

W ramach działania Województwo Małopolskie przeznacza od 2017 roku środki finansowe na pomoc Spółkom Wodnym lub Związkom Spółek Wodnych działających na obszarze województwa małopolskiego, prowadzących lokalnie starania, aby poprawić wydajność uprawną pól poprzez zapewnienie tam właściwych stosunków wodnych. Realizowane przez Spółki zadania wpływają na efektywność produkcji rolniczej oraz przyczyniają się do ochrony przed niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi jak powódź i susza. Spółki w ramach otrzymanych środków wykonują m.in. konserwację rowów melioracyjnych, w tym koszenie porostów ze skarp i z dna, oczyszczanie przepustów rurowych, ścinanie zagajników oraz odmulanie rowów.

Dotacja celowa udzielona jest na: bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji na istniejących urządzeniach, w szczególności na:

1) konserwację i renowację rowów melioracyjnych wraz z budowlami,

2) konserwację i renowację drenowania wraz z budowlami,

3) konserwację i renowację rurociągów związanych funkcjonalnie z urządzeniami wymienionymi w pkt 1) i pkt 2),

4) usuwanie szkód powodziowych (do trzech lat od daty ich wystąpienia),

W latach 2017 - 2024 Województwo Małopolskie przekazało na ten cel dofinansowanie w wysokości 4 381 953 zł.

W roku 2025 po raz kolejny Województwo Małopolskie wspiera spółki wodne i ich związki, na bieżące utrzymanie urządzeń melioracyjnych oraz dofinansowanie do inwestycji w tym zakresie przeznaczono 1 000 000 zł.

Maksymalna kwota udzielonej w danym roku dotacji, nie może przekroczyć 100% średniej wysokości środków zgromadzonych przez spółkę w okresie dwóch lat poprzedzających rok, w którym składany jest wniosek. Przedmiotowe środki to: zebrane składki członkowskie oraz środki finansowe pochodzące z innych źródeł, tj. budżetów jednostek samorządu terytorialnego (gmina, powiat) oraz środki uzyskane w trybie art. 454 ustawy Prawo wodne (świadczenia ponoszone na rzecz spółki przez osoby fizyczne lub prawne niebędące członkami spółki wodnej oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej odnoszące korzyści z urządzeń spółki wodnej lub przyczyniające się do zanieczyszczenia wody, dla której ochrony spółka wodna została utworzona).

Udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż 50 % wartości wnioskowanego zadania.

Wysokość dotacji dla spółek, których średnia wysokość środków zgromadzonych przez spółkę w okresie dwóch lat poprzedzających rok bazowy nie przekracza 5 000 zł wynosi 5 000 zł, lub niższą wnioskowaną kwotę. W tym przypadku, udział dofinansowania z budżetu Województwa wynosi nie więcej niż 90% wartości wnioskowanego zadania.

Województwo dokona wpłaty kwoty dotacji celowej na rzecz Spółki w terminie 30 dni od daty podpisania przez obie Strony umowy.

Szczegółowe informacje: Uchwała Nr XVII/227/20 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 27 stycznia 2020 r. w sprawie przyjęcia „Zasad udzielania dotacji celowych, trybu postępowania w  sprawie udzielania dotacji i sposobu ich rozliczania dla spółek wodnych lub związków spółek wodnych realizujących zadania związane z bieżącym utrzymaniem wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji” (z późn. zm.) oraz na stronie internetowej: BIP.

Na terenie województwa małopolskiego znajduje się 40 obwodów rybackich o powierzchni ok. 10 tys. ha będące w użytkowaniu 6 podmiotów uprawnionych do rybactwa:  

• Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Nowym Sączu
• Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Tarnowie
• Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Krakowie
• Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Katowicach
• Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Bielsku-Białej
• Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie

Największymi rzekami w województwie małopolskim są: Wisła, Skawa, Soła, Raba oraz Dunajec. Powyższe rzeki wraz z dopływami stanowią środowisko życia dla ryb oraz innych organizmów wodnych, dla których koniecznością życiową jest odbywanie wędrówek na miejsca żerowania lub tarliska. Duża fragmentacja cieków zaporami oraz progami wodnymi znacząco utrudnia realizację wędrówek co przekłada się na liczebność ryb w wodach małopolski. W związku z powyższym koniecznością są zarybienia prowadzone przez uprawnionych do rybactwa, które rekompensują straty związane z presją wędkarską oraz niską skutecznością naturalnego tarła.

Zasady prowadzenia gospodarki rybackiej oraz wielkości prowadzonych zarybień są wskazane w operatach rybackich pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnione jednostki.

W województwie małopolskim znajdują się dwa obwody rybackie ustanowione na podstawie rozporządzenia Regionalnego Dyrektora Gospodarki Wodnej w Gliwicach oraz 38 obwodów rybackich ustanowionych przez Regionalnego Dyrektora Gospodarki Wodnej w Krakowie (na podstawie Rozporządzenia Nr 2/2006 Dyrektora RZGW w Krakowie z dnia 31 maja 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia obwodów rybackich). Poglądowy podział województwa małopolskiego na obwody rybackie został przedstawiony na geoportalu Mapy Małopolski w zakładce Rolnictwo /Obręby ochronne w granicach obwodów rybackich.

Rybactwo w Małopolsce

W Małopolsce największe znaczenie dla gospodarki rybackiej ma chów i hodowla karpi oraz pstrągów tęczowych. Początki hodowli karpia w Małopolsce sięgają średniowiecza kiedy to w przyklasztornych stawach doskonalono sposoby i metody hodowli.

Szacowana powierzchnia ewidencyjna stawów ziemnych (karpiowych) w Małopolsce wynosi około 4277 ha, natomiast powierzchnia ewidencja stawów betonowych (pstrągowych) wynosi około 2,76 ha. Wysoka jakość produktów akwakultury znajduje swoje odzwierciedlenie na Liście produktów tradycyjnych, gdzie wśród produktów rybołówstwa wymienia się m.in. karpia zatorskiego, karpia osieckiego czy pstrąga ojcowskiego zarówno tęczowego jak i potokowego.

Wsparcie dla rybaków z terenów województwa małopolskiego w uzyskaniu dofinansowania ze środków Unii Europejskiej można uzyskać za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania Dolina Karpia, której działania skupiają się na rozwoju gospodarczym i związanego z nim rynku pracy, ze szczególnym naciskiem na przedsiębiorstwa z sektora rybactwa oraz promujące produkty lokalne.

Gospodarka rybacka nie tylko przyczynia się do zapewnienia wysokiej jakości produktów spożywczych ale również pozwala na wyprodukowanie materiału zarybieniowego dla podmiotów prowadzących zarybienia wód otwartych oraz wpływa pozytywnie na środowisko.

Potwierdzeniem pozytywnego wpływu na środowisko są obszary NATURA 2000, które w znacznej swej powierzchni pokrywają się z powierzchnią gospodarstw karpiowych. Gromadzenie oraz utrzymywanie wody na potrzeby hodowli ryb wpływa pozytywnie na retencjonowanie wody oraz stanowi korzystne środowisko do rozrodu i gniazdowania ptactwa wodnego. Przetrzymywanie wód oraz wysokie obostrzenia jakie nakładane są na gospodarstwa rybackie pozwalają na zintensyfikowanie procesu samooczyszczania wód, dzięki czemu woda wypływająca z gospodarstw rybackich posiada lepsze parametry niż woda pobrana na potrzeby chowu i hodowli.

Biorąc pod uwagę środowiskowe znaczenie szeroko rozumianego rybactwa, zarząd województwa celem ochrony ichtiofauny przed czynnościami szkodliwymi dla ryb np. niszczenie tarlisk, niszczenie urządzeń tarliskowych (krześlisk), niszczenie dna itp. może ustanawiać obręby ochronne dla ryb na czas określony lub nieokreślony. Lokalizację obrębów ochronnych w województwie małopolskim można określić na geoportalu - Mapy Małopolski w zakładce Rolnictwo /Obręby ochronne w granicach obwodów rybackich.

Ważne adresy

• Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie - ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22, 31-109 Kraków tel.  12 62-84-130;
• Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego w Krakowie, Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich – ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków tel. 12 63 03 580;
• Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Rybackiej w Krakowie – ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków tel. (012) 392-13-18;

Zadania Samorządu Województwa

Do najważniejszych zadań samorządu województwa należy:

• dokonywanie ocen uprawnionych do rybactwa z wypełniania obowiązku prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej ;
• zwalnianie od zakazów połowu ryb przewidzianych w ustawie o rybactwie śródlądowym, w celach zarybieniowych, hodowli, ochrony zdrowia ryb oraz w celach naukowo-badawczych;
• ustanawianie i znoszenie obrębów hodowlanych i ochronnych;
• zwalnianie z obowiązku prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej (po zasięgnięciu opinii dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej);
• zobowiązywanie w drodze decyzji administracyjnej użytkownika wód do umożliwienia swobodnego przepływu ryb;
• zobowiązywanie w drodze decyzji administracyjnej uprawnionego do rybactwa w obwodzie rybackim do zawieszenia połowu ryb w określonych wodach na czas niezbędny do zapewnienia rybom ochrony i możliwości odbycia tarła;
• wskazywanie w drodze uchwały zarządu województwa miejsca i czasu, w którym obowiązuje całkowity albo częściowy zakaz uprawiania amatorskiego połowu ryb;
• wszczynanie przez zarząd województwa postępowania egzekucyjnego dotyczącego obowiązków o charakterze niepieniężnym, w przypadku uchylenia się zobowiązanych od wykonania ciążących na nich obowiązków określonych w decyzji Marszałka Województwa Małopolskiego wydanych, w celu ochrony ryb i zapewnienia rybom możliwości odbycia tarła;

Szczegółowe informacje dotyczące wydawania decyzji lub zezwoleń znajdują się w zakładce Karty zadań na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Województwa Małopolskiego pod adresem: http://bip.malopolska.pl/umwm/Article/id,5021.html. 

Obwody łowieckie

Sejmik województwa posiada kompetencje do dokonania podziału województwa na obwody łowieckie oraz modyfikacji przebiegu granic poszczególnych obwodów. Małopolska gospodarka łowiecka prowadzona jest w 242 obwodach łowieckich. Najmniejszy obwód obejmuje powierzchnię około 2 200,00 ha i leży na terenie powiatu chrzanowskiego, natomiast największy obwód obejmuje powierzchnię około 23 900,00 ha i leży na terenie Miasta Krakowa oraz powiatów: krakowskiego i wielickiego. Utworzono 5 obwodów łowieckich o powierzchni mniejszej niż 3000 ha.

Poglądowy przebieg granic obwodów łowieckich znajduje się na geoportalu Mapy Małopolski w zakładce Rolnictwo /Obwody łowieckie. Podział województwa na obwody łowieckie został dokonany na podstawie Uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 10 marca 2021 r. w sprawie podziału województwa małopolskiego na obwody łowieckie. Treść uchwały oraz dokonane w niej zmiany można przeczytać na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego pod adresem https://bip.malopolska.pl/umwm,a,1901381,uchwala-nr-xxxvi47921-sejmiku-wojewodztwa-malopolskiego-z-dnia-10-marca-2021-r-w-sprawie-podzialu-wo.html. Ponadto zgodnie z art. 7 ustawy prawo łowieckie administrację w zakresie łowiectwa sprawuje samorząd województwa jako zadanie z zakresu administracji rządowej.

Szkody łowieckie

W myśl zapisów art. 50 ustawy Prawo łowieckie z dnia 13 października 1995 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 1173 z późn. zm.), zarząd województwa wypłaca ze środków budżetu państwa odszkodowania za szkody w płodach i uprawach rolnych wyrządzonych na obszarach nie wchodzących w skład obwodów łowieckich, przez zwierzęta łowne (dziki, jelenie, daniele, sarny) oraz objęte całoroczną ochroną łosie (byki, klempy i łoszaki) dodatkowo na terenach obwodów łowieckich polnych.

Czynności szacowania o których mowa Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 776) dokonuje się wyłącznie w uprawach i płodach rolnych na gruntach rolnych.

Właściciel albo posiadacz gruntu rolnego, na którym powstała szkoda łowiecka, zwany dalej "poszkodowanym", zgłasza ją, składając w postaci papierowej albo elektronicznej wniosek o szacowanie szkód łowieckich w terminie 3 dni od dnia jej stwierdzenia, a w przypadku szkody wyrządzonej przez dziki na łąkach i pastwiskach:

-  poza okresem wegetacyjnym - w terminie umożliwiającym szacowanie szkody przed doprowadzeniem uszkodzonego obszaru do stanu pierwotnego przed rozpoczęciem wegetacji,

-  w okresie wegetacyjnym - w terminie 3 dni od dnia jej stwierdzenia,

- wnioski o szacowanie szkód łowieckich należy wysyłać na adres: (Maksymalny rozmiar załączników, które można dodać do wysyłanej wiadomości e-mail wynosi 15 MB),

- szczegóły dotyczące procedury szacowania szkód łowieckich dostępne są na stronie Biuletynu Informacji Publicznej pod adresem: https://bip.malopolska.pl/umwm,a,1543033,wyplata-odszkodowania-za-szkody-w-uprawach-i-plodach-rolnych-wyrzadzonych-przez-zwierzeta-lowne.html.

W ostatnich latach obserwuje się wzrost, szkód wyrządzanych przez zwierzęta łowne w sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej. Ma to związek z procesami synatropizacji i synurbanizacji którym ulegają gatunki zwierząt wolnożyjących, w szczególności dziki. Zwierzęta te zatracają naturalną bojaźń przed człowiekiem, wybierając zwartą zabudowę za swoje siedlisko.

Charakterystyka przyrodnicza łowisk

Gospodarka łowiecka zgodnie z ustawą Prawo łowieckie jest aktywnością w zakresie ochrony zwierząt łownych (28 gatunków łownych) realizowaną m.in. poprzez kształtowanie środowiska przyrodniczego i pozyskanie zwierzyny. Praktyczne wypełnianie ustawowej definicji gospodarowania łowieckiego z uwagi na rozproszenie zabudowy jest w wielu małopolskich obwodach bardzo trudne.

Gospodarka łowiecka realizowana jest przez ponad 8 tysięcy myśliwych zrzeszonych w Polskim Związku Łowieckim.

Z ważniejszych gospodarczo w Małopolsce zwierząt łownych zaliczanych do zwierzyny grubej wymienić należy jelenia szlachetnego, sarnę oraz dzika. Do ważniejszych łowiecko gatunków stanowiących zwierzynę drobną należą: bażant, kaczka krzyżówka, zając szarak, lis, kuropatwa. Liczebność dzika na przestrzeni ostatnich lat kształtuje się następująco: 2 372 szt. w 2007 r., 5 817 szt. w 2017 r. oraz 2 200 szt. w 2022 r., natomiast liczebność sarny: 25 100 szt. w 2007 r., 42 123 szt. w 2017 r. oraz 41 700 szt. w 2022 r. Liczebność kuropatwy i zająca spada. Jako przyczynę spadku liczebności zwierzyny drobnej wskazuje się przede wszystkim presję drapieżników, choroby, zanik remiz śródpolnych stanowiących ostoje zwierzyny drobnej, mechanizacja i chemizacja rolnictwa.

Istnieje szereg czynników mających wpływ na liczebność zwierzyny czarnej (dzików), zmian jej rozmieszczenia i behawioru. Wśród nich jest rosnący areał upraw wysokoenergetycznego żeru (np. kukurydzy) wpływającej pozytywnie na plenność tego gatunku.
Członkowie Polskiego Związku Łowieckiego podejmują szereg działań zmierzających do ochrony zwierząt obejmujących m.in. redukcję drapieżników, dbanie o utrzymanie właściwego biotopu oraz introdukcję wybranych gatunków do środowiska. Więcej informacji dotyczących działalności Zarządów Okręgowych PZŁ można znaleźć na stronach internetowych:

• Z.O. PZŁ w Krakowie
• Z.O. PZŁ w Katowicach
• Z.O. PZŁ w Bielsku Białej
• Z.O. PZŁ w Nowym Sączu
• Z.O. PZŁ w Tarnowie
• Z.O. PZŁ w Kielcach

W województwie małopolskim funkcjonuje 13 Ośrodków Hodowli Zwierzyny (OHZ) w prowadzonych głównie przez Lasy Państwowe, lecz również przez Uniwersytet Rolniczy w Krakowie i Polski Związek Łowiecki. OHZ powołuje się celem realizacji wzorcowego gospodarowania łowisk, prowadzenia badań naukowych, odtwarzania zanikających populacji zwierząt, hodowlą rodzimych oraz szczególnie pożytecznych gatunków zwierząt łownych jak również popularyzacji wiedzy z zakresu łowiectwa.

Do ważniejszych kompetencji mających wpływ na kształt i kierunek gospodarki łowieckiej należy sporządzanie przez dyrektora lasów państwowych wieloletnich łowieckich planów hodowlanych w uzgodnieniu z marszałkami województw i Polskim Związkiem Łowieckim. Są to dokumenty w oparciu o które ustalany jest limit pozyskania zwierzyny w poszczególnych rejonach hodowlanych. Na terenie województwa małopolskiego ustanowionych jest 14 rejonów hodowlanych. W Małopolsce funkcjonują 4 Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych (RDLP):

• RDLP w Katowicach
• RDLP w Radomiu
• RDLP w Krośnie
• RDLP w Krakowie

Zarząd Województwa Małopolskiego informuje, że projekt uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie skrócenia okresu polowań na ptactwo łowne: krzyżówkę, głowienkę, cyraneczkę, czernicę, łyskę, gęś gęgawę, gęś zbożową oraz gęś białoczelną na terenie województwa małopolskiego w obszarach Natura 2000: Dolina Dolnej Soły PLB120004, Dolina Dolnej Skawy PLB120005 i Stawy w Brzeszczach PLB120009 został skierowany do konsultacji z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

W terminie do dnia 14 grudnia 2020 r. istnieje możliwość zgłaszania uwag i wniosków do projektu uchwały elektronicznie na adres e-mail: lub pisemnie na adres: Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków. Osobą upoważnioną do kontaktu w powyższej kwestii jest Pani Paulina Gaweł, tel. +48 12 63 03 396. Zgłoszone uwagi i wnioski zostaną rozpatrzone przez Zarząd Województwa Małopolskiego.

Szczegółowe informacje dotyczące projektu uchwały są dostępne na stronie Biuletynu Informacji Publicznej pod linkiem:

https://bip.malopolska.pl/umwm,a,1852429,projekt-uchwaly-sejmiku-wojewodztwa-malopolskiego-w-sprawie-skrocenia-okresu-polowan-na-ptactwo-lown.html

Wynik konsultacji:

Zarząd Województwa Małopolskiego informuje, iż zakończyły się konsultacje projektu uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie skrócenia okresu polowań na ptactwo łowne: krzyżówkę, głowienkę, cyraneczkę, czernicę, łyskę, gęś gęgawę, gęś zbożową oraz gęś białoczelną na terenie województwa małopolskiego w obszarach Natura 2000: Dolina Dolnej Soły PLB120004, Dolina Dolnej Skawy PLB120005 i Stawy w Brzeszczach PLB120009.

W terminie przewidzianym do przeprowadzenia konsultacji, tj. w dniach 7 grudnia 2020 r. do 14 grudnia 2020 r. ze strony organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 688 z późn. zm.), nie zostały zgłoszone żadne uwagi.

Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO) to system, który obejmuje prowadzenie serii doświadczeń odmianowych oraz odmianowo-agrotechnicznych. Tworzony jest na mocy współpracy, w skali regionalnej i krajowej, między jednostkami i organizacjami zainteresowanymi rozwojem rolnictwa, takimi jak: samorządy wojewódzkie, samorządy rolnicze, administracja rządowa, służby doradcze, firmy hodowlano-nasienne, jednostki naukowe, związki plantatorów, podmioty z branży przetwórczej.

Wyniki prowadzonych badań i doświadczeń pozwalają na stworzenie „listy zalecanych do uprawy odmian” (LZO) na obszarze poszczególnych województw. Umożliwia to wykorzystanie postępu biologicznego (odmianowego) w rolnictwie, poprzez trafny dobór najbardziej wartościowych odmian dostosowanych do lokalnych warunków gospodarowania i technologii upraw.

Jednostką koordynującą Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe w Województwie Małopolskim jest Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Węgrzcach, nad którą nadzór merytoryczny sprawuje Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej (COBORU). 

Wytwarzanie, ochrona i promocja żywności sensorycznej jakości odgrywa znaczącą rolę w państwach Unii Europejskiej. Istniejący system ochrony i promocji produktów charakteryzujących się tradycyjną, unikatową i charakterystyczną dla danego miejsca metodą produkcji, jest bowiem istotnym czynnikiem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a co za tym idzie realizacji założeń II filaru Wspólnej Polityki Rolnej. Przyczynia się to do zróżnicowania zatrudnienia na obszarach wiejskich tworząc na wsi pozarolnicze źródła utrzymania oraz zwiększa dochody producentów rolnych. Ma to ogromne znaczenie, w szczególności dla obszarów odległych lub obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) gdyż zapobiega wyludnianiu się tych terenów. Za sprawą systemu ochrony i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych chroni się także dziedzictwo kulturowe wsi, co w dużym stopniu przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności terenów wiejskich i rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej.

Prowadzenie Listy Produktów Tradycyjnych ma na celu rozpowszechnianie informacji dotyczących wytwarzania produktów tradycyjnych oraz pogłębienie wiedzy konsumentów na temat tradycyjnej żywności i dziedzictwa kulturowego regionu. Ponadto wpis na Listę Produktów Tradycyjnych stwarza producentom wyrobów tradycyjnych możliwość otrzymania odstępstw od obowiązujących i prawnie uregulowanych wymogów produkcyjnych (weterynaryjnych, higienicznych lub sanitarnych). Z wpisem produktu na Listę Produktów Tradycyjnych nie jest związana ochrona nazwy produktu oraz kontrola zgodności jego produkcji z zadeklarowaną metodą wytwarzania. Lista Produktów Tradycyjnych ma na celu wyłącznie identyfikację tradycyjnych produktów, a nie producentów wytwarzających tradycyjną żywność.

Procedura wpisu na listę

Rejestrację nazw produktów na szczeblu Unii Europejskiej oraz warunki prowadzenia Listy Produktów Tradycyjnych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz.U. z 2005 r., Nr 10, poz. 68 z późn. zm.).

Prawo do wpisu na Listę Produktów Tradycyjnych mają produkty, które charakteryzują się tradycyjną, ugruntowaną w czasie metodą wytwarzania, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Podstawą rejestracji jest min. 25-letnia tradycja wytwarzania i szczególna oraz niepowtarzalna jakość związana z historycznie ugruntowanymi przepisami, metodami produkcji i sposobami przetwarzania czy dojrzewania żywności, które gwarantują wysoką jakość otrzymanego produktu.

Produkt może zostać wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w jednej z następujących kategorii: sery i inne produkty mleczne, mięso świeże oraz produkty mięsne, przetwory rybołówstwa, w tym ryby, warzywa i owoce (przetworzone i nie), wyroby piekarnicze i cukiernicze, oleje i tłuszcze (masło, margaryna, olej itp.), miody, gotowe dania i potrawy, napoje (alkoholowe i bezalkoholowe), inne produkty.

Z wnioskiem o wpis produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego na Listę Produktów Tradycyjnych mogą wystąpić osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, wytwarzające dany produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy

Wniosek o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych składa się do właściwego miejscowo marszałka województwa, który dokonuje jego oceny. Pozytywnie zweryfikowane wnioski przesyłane są do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który dokonuje wpisu produktu na Listę Produktów Tradycyjnych. Szczegółowa procedura umieszczania produktu na Liście Produktów Tradycyjnych znajduje się na stronie BIP.

Lista produktów tradycyjnych

Lista Produktów Tradycyjnych prowadzona jest przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest ona publikowana na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Strony WWW dotyczące tematyki produktów tradycyjnych:

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Scalenia gruntów zmieniają przestrzeń wiejską, polepszają jakość życia mieszkańców i tworzą korzystniejsze warunki do gospodarowania. Te ważne w naszym regionie działania są sprawnie realizowane dzięki ogromnej pracy małopolskich geodetów. Ich pełne pasji zaangażowanie zostało docenione w XLVIII Ogólnopolskim Konkursie Jakości Prac Scaleniowych w 2024 roku.

Ten prestiżowy plebiscyt jest organizowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Biura geodezji i terenów rolnych z Małopolski zajęły w nim następujące miejsca:

• Krakowskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Krakowie: II miejsce za projekt scalenia gruntów w miejscowości  Przeginia, w gminie Jerzmanowice-Przeginia w powiecie krakowskim, o powierzchni 1182 ha,
• Małopolskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Tarnowie: III miejsce za projekt scalenia gruntów w miejscowości Siary, w gminie Sękowa w powiecie gorlickim, o powierzchni 633 ha.

Samorząd Województwa Małopolskie koordynuje i wykonuje przy pomocy wyżej wymienionych biur geodezji prace scaleniowo-wymienne w naszym regionie.

Szczegóły nagrodzonych projektów:

1. W miejscowości Przeginia przeprowadzono prace scaleniowe pól, które otrzymały kształty ułatwiające prowadzenie produkcji rolnej i ograniczające ponoszone na nią koszty. Zaplanowano również racjonalną sieć dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych. Odzyskano tym samym do uprawy część  powierzchni działek rolnych wykorzystywanych do tej pory na ten cel. Korzystne zmiany osiągnięto pomimo trudności powodowanych urozmaiconą rzeźbą terenu oraz występowaniem długich i wąskich działek.
2. W miejscowości Siary, położonej w dolinie potoku Siarki, w wyniku scalenia zaprojektowano funkcjonalną sieć drogową, która spełni zapotrzebowanie miejscowej społeczności na dojazdy do pól. Zapewni także połączenia z miejscowościami sąsiednimi. Poprawa sieci drogowej, jak i samego stanu technicznego dróg, ułatwi produkcję rolniczą i pozwoli zachować rolniczy charakter wsi. W ramach prac wydzielono także grunty na cele infrastruktury technicznej i społecznej - zbiornik retencyjny i parking do obsługi domu ludowego. Przewidziano również prace z zakresu korekty przebiegu i poprawy parametrów technicznych istniejących rowów.

Więcej o konkursie https://www.gov.pl/web/gugik/ggk-na-seminarium-podsumowujacym-xlviii-ogolnopolski-konkurs-jakosci-prac-scaleniowych

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju WsiDyplom

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju WsiDyplom