Logo Województwa Małopolskiego

Rozstrzygnięcie konkursu "Ochrona zabytków Małopolski 2025"

31 marca 2025 roku Sejmik Województwa Małopolskiego rozstrzygnął konkurs "Ochrona zabytków Małopolski 2025". Uchwałą nr XVI/203/25 udzielił 97 dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego na kwotę 6 500 000 zł.

Pełna treść uchwały dostępna jest do pobrania w linku poniżej oraz w Biuletynie Informacji Publicznej.

Nabór wniosków w konkursie "Ochrona zabytków Małopolski 2025"

Sejmik Województwa Małopolskiego, zgodnie z uchwałą nr XII/145/19 z dnia 26 sierpnia 2019 r., zmienioną uchwałą nr LXVII/1006/23 z dnia 29 maja 2023 r., określił zasady udzielania dotacji z budżetu województwa małopolskiego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego.

Z budżetu województwa małopolskiego mogą być udzielane dotacje celowe na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego, posiadających istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub naukowe oraz będących w złym stanie technicznym.

O dotację może ubiegać się każdy podmiot będący właścicielem lub posiadaczem zabytku, jeżeli posiadanie to oparte jest o tytuł prawny do zabytku wynikający z użytkowania wieczystego, ograniczonego prawa rzeczowego, trwałego zarządu albo stosunku zobowiązaniowego.

Do konkursu mogą być składane wnioski na realizację zadań, które będą się rozpoczynać nie wcześniej niż 1 stycznia, a kończyć będą się nie później niż 31 grudnia w roku, w którym zostanie przyznana dotacja i zadanie będzie realizowane.

Maksymalna kwota oczekiwanej przez wnioskodawcę dotacji z budżetu województwa małopolskiego nie może być większa niż 200 000 złotych.

Na zasadach określonych w niniejszej uchwale, wnioskodawca może, w ramach danego naboru wniosków, wystąpić z maksymalnie dwoma wnioskami o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane.

Złożone wnioski o dotację rozpatruje się na zasadzie konkursu zadań. Oceny formalnej dokonuje departament właściwy ds. kultury i dziedzictwa narodowego, oceny merytorycznej – Komisja powołana w tym celu przez Zarząd Województwa Małopolskiego.

Decyzję o udzieleniu lub nie udzieleniu dotacji dla wnioskodawcy na realizację konkretnego zadania podejmuje Sejmik Województwa Małopolskiego w formie uchwały. W uchwale Sejmiku Województwa Małopolskiego określa się nazwy beneficjentów, którym udzielono dotacji, nazwy zadań, na wykonanie których przyznano dotacje oraz kwoty przyznanych dotacji, a także wykaz podmiotów, którym nie udziela się dotacji oraz wykaz wniosków odrzuconych ze względów formalnych.

Termin składania wniosków: wersję elektroniczną wniosku należy złożyć za pośrednictwem generatora wniosków dostępnego na stronie internetowej www.dziedzictwo.malopolska.pl. Następnie wydruk wygenerowanej i podpisanej wersji wniosku, złożonej uprzednio w elektronicznym systemie obsługi zadań publicznych, należy dostarczyć wraz z załącznikami do siedziby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w terminie do 16 grudnia 2024 roku do godz. 16.00. O terminowym złożeniu wniosku decyduje data wpływu dokumentów do siedziby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego potwierdzona pieczęcią wpływu (a nie data stempla nadania pocztowego).

Uwagi:

• Zdjęcia w wersji elektronicznej należy dołączyć do wniosku składanego w generatorze w sekcji „obowiązkowe załączniki" (zdjęcia spakowane w jeden plik zip) lub w sekcji "pozostałe załączniki oferenta"
• W ramach konkursu nie przyjmujemy płyt CD ani innych nośników danych.
• Przy wypełnianiu formularza nie należy stosować wielkich liter pisanych ciągiem.

Szczegółowe informacje związane z konkursem dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej oraz pod numerami telefonów: (12) 63 03 407, 63 03 139, 63 03 423.

W naszym regionie jest wiele obiektów zabytkowych, które wymagają zabezpieczenia, przeprowadzenia remontów lub wykonania konserwacji. Małopolska jest wyjątkowo bogata w spuściznę kulturową. W regionie znajduje się około 50 000 zespołów zabytkowych. Spośród tej liczby obiektów do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisanych jest 3 080 zabytków nieruchomych. Są to układy urbanistyczne i ruralistyczne, kościoły i klasztory, zamki, fortyfikacje i zespoły obronne, pałace i dwory, zabytkowe domy, zabytki techniki oraz budynki użyteczności publicznej.

Zabytkowe drzwi z kościoła pw. św. Michała Archanioła w Binarowej po przeprowadzonych w 2024 r. pracach konserwatroskich

Na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO wpisanych jest 6 miejsc i grup obiektów:

• historyczne centrum Krakowa,
• Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni,
• Auschwitz-Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
• Kalwaria Zebrzydowska: zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy,
• kościoły drewniane południowej Małopolski (Binarowa, Dębno Podhalańskie, Lipnica Murowana, Sękowa),
• drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim rejonie Karpat (Brunary Wyżne, Kwiatoń, Owczary, Powroźnik).

Taka liczba skarbów światowego dziedzictwa daje prymat Małopolsce w skali kraju i znaczące miejsce wśród regionów Europy. W terenie działa ponad 100 muzeów wraz z siecią oddziałów. Wśród cennych dóbr kultury materialnej w Małopolsce występuje blisko tysiąc zabytków sakralnych. Sam Szlak Architektury Drewnianej – o długości 1500 km obejmuje 249 obiektów, w szczególności zabytkowe kościoły i cerkwie.

Kościoł pw. św. Katarzyny w Nowym Targu po przeprowadzonych w 2024 r. pracach konserwatorskich dachu.

Władze samorządowe Województwa Małopolskiego w poczuciu odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe regionu wdrożyły kolejny Wojewódzki program opieki nad zabytkami, spełniając tym samym wymogi ustawy o ochronie zabytków. Realizują wieloletnie projekty opieki nad zabytkami – takie jak: ochrona budownictwa drewnianego i rozwój skansenów; rewitalizacja centrów starych miast; Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego – przedsięwzięcie promujące spuściznę historyczną regionu – oraz przekazują fundusze na wspieranie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych cennych obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

Ołtarz główny w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Spytkowicach po przeprowadzonych w 2024 r. pracach konserwatorskich

Nakłady finansowe przeznaczane przez samorząd województwa małopolskiego od 1999 r. na opiekę nad zabytkami ciągle wzrastają. Działania samorządu w coraz większym zakresie aktywizują i skutecznie wspierają właścicieli obiektów zabytkowych i wpływają na poprawę stanu zachowania wielu cennych dóbr naszego regionalnego dziedzictwa kulturowego. Z budżetu Województwa Małopolskiego udzielane są dotacje celowe na prace konserwatorskie obiektów ruchomych i nieruchomych, posiadających istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub naukowe oraz znajdujących się w złym stanie technicznym. Celem programu jest: zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; konsekwentne stosowanie wymogów konserwatorskich i kompleksowość podejmowanych działań; odnowa regionalnej architektury i ochrona przed zniszczeniem, wspieranie i zachęcanie właścicieli zabytkowych obiektów do podejmowania prac rewaloryzacyjno-konserwatorskich; wdrożenie programowej ochrony zabytków architektury drewnianej (zwłaszcza ujętych w Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce); zapewnienie bezpieczeństwa obiektów zabytkowych oraz utrzymanie atrakcyjności turystycznej regionu opartej na walorach dziedzictwa kulturowego.

Obiekty zespołu budownictwa drewnianego w Zawoi po przeprowadzonych w 2024 r. pracach konserwatorskich

Dotacje obejmują prace na zabytkach nieruchomych – będących układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, dziełami architektury i budownictwa, także obronnego i dawnego przemysłu, zabytkowymi cmentarzami i miejscami upamiętniającymi wybitne osoby i wydarzenia historyczne – oraz zabytków ruchomych będących wybitnymi dziełami dawnej sztuki (malarstwa sztalugowego, rzeźby, polichromii), rzemiosła artystycznego, sztuki użytkowej, wytworami techniki charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujących poziom nauki i rozwój cywilizacyjny.

Samorząd Województwa Małopolskiego każdego roku przeznacza środki finansowe na wspieranie prac konserwatorskich podejmowanych przez właścicieli zabytkowych obiektów w regionie. W latach 1999-2024 z budżetu Województwa przekazano w formie dotacji w sumie ok. 89,2 mln zł.

Gotyckie malowidła w kościele pw. św. Bartłomieja Apostoła w Niedzicy w trakcie prowadzonych prac konserwatroskich w 2024 r.

W 2024 roku dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane objęły 87 zadań, w tym prace budowlane obiektów zabytkowych (wzmocnienia i izolacje fundamentów, konstrukcji ścian, konserwacje więźb dachowych, wymiany pokrycia dachów), renowacje ruchomości (obrazów, polichromii, ołtarzy, ambon, rzeźb) oraz prowadzenie badań, przygotowanie projektów i dokumentacji konserwatorskich. Wśród beneficjentów znalazły się parafie, zgromadzenia i klasztory, organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby prywatne.

Interaktywna mapa: