HISTORIA:
Historia biblioteki sięga roku 1758, kiedy to Jacek A. Łopacki przekazał miastu księgozbiór liczący ok. 200 tomów. W roku 1905 powstała Biblioteka Publiczna Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego im. Adama Mickiewicza, a 15 lat później na bazie tych zbiorów Rada Miasta Krakowa postanowiła utworzyć Bibliotekę Publiczną im. Ernesta Bandrowskiego. W 1922 roku księgozbiór przyszłej biblioteki został zdeponowany w Muzeum Przemysłowym Krakowa. Po wojnie Miejska Rada Narodowa przyjęła uchwałę o utworzeniu Publicznej Biblioteki Miasta Krakowa, a następnie została powołana, równorzędna, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie.
W roku 1955 z połączenia biblioteki miejskiej i wojewódzkiej powstała Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. Trzy lata później obie instytucje zostały rozdzielone. W roku 1965 Wojewódzka Biblioteka Publiczna otrzymała status biblioteki naukowej. W połowie lat 70. po zmianach administracyjnych dochodzi do ponownego połączenia biblioteki miejskiej i wojewódzkiej. W roku 1990 na podstawie „Ustawy o samorządzie terytorialnym”, nastąpił podział bibliotek publicznych na państwowe (wojewódzkie) i samorządowe (miejskie, gminne i miejsko-gminne). Trzy lata później, na podstawie zarządzenia wojewody krakowskiego biblioteka przyjęła nazwę Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie i otrzymała nowy statut.
W 1996 roku instytucja przeniosła swoją siedzibę do zabytkowego budynku przy ulicy Rajskiej, aby trzy lata później stać się instytucją samorządową. Obecnie jest centralną biblioteką publiczną dla całego województwa małopolskiego.
MISJA:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie jest biblioteką otwartą na świat i ludzi, zapewniającą dostęp do wiedzy, kultury i informacji. To miejsce spotkań, utrwalania więzi społecznych oraz swobodnej wymiany myśli i poglądów.
Misją instytucji jest dostarczanie wysokiej jakości usług bibliotecznych – odpowiadających zmieniającym się potrzebom informacyjnym, edukacyjnym i kulturowym użytkowników –z zachowaniem wrażliwości społecznej, popieraniem różnorodności kulturowej i zamiłowania do czytania.
DZIAŁALNOŚĆ:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie jest główną, publiczną biblioteką województwa małopolskiego, która nie tylko gromadzi, opracowuje i udostępnia zbiory czy pośredniczy w wypożyczaniu międzybibliotecznym ale również wspiera merytorycznie sieć samorządowych bibliotek publicznych w Małopolsce.
Biblioteka to nie tylko zbiory, rocznie eksponuje ponad 50 wystaw, codziennie w przestrzeniach bibliotecznych odbywa się ok. 10 różnorodnych warsztatów, spotkań i szkoleń o bardzo szerokiej tematyce.
Biblioteka to również miejsce debat społecznych czy tworzenia, realizacji projektów i pomysłów obywatelskich.
Do dyspozycji czytelników jest 600 miejsc do pracy oraz 88 stanowisk komputerowych.
ZBIORY:
W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie wśród ponad pół miliona zbiorów dostępnych w 14 tematycznych wypożyczalniach i czytelniach Czytelnicy znajdą nie tylko książki i czasopisma, ale również:
- filmy
- muzykę na płytach analogowych, CD czy DVD,
- książkę „mówioną” i brajlowską,
- dokumenty życia społecznego,
- unikalne zbiory czasopism regionalnych i lokalnych z terenu Krakowa i Małopolski
- nuty,
- mapy,
- gry planszowe i komputerowe,
- dostęp do baz elektronicznych, z których można korzystać zarówno na miejscu, jak i on-line.
Wypożyczyć tu można czytniki ebooków, korzystać z pianina cyfrowego, Play Station czy tabletów graficznych.
Realizację własnych pasji w Bibliotece umożliwia profesjonalne oprogramowanie do tworzenia, edycji, obróbki muzyki i grafiki.
Zakres tematyczny zbiorów jest uniwersalny z przewagą piśmiennictwa humanistyczno – społecznego.
WYDARZENIA I PROJEKTY:
Biblioteka we współpracy z Partnerami organizuje szereg wydarzeń kulturalnych, udostępniając je także online w swoich serwisach internetowych i kanałach społecznościowych. Do najpopularniejszych należą:
- Małopolskie Dni Książki „Książka i Róża”
- Małopolski Festiwal Komiksu
- Festiwal Militaria w POPKulturze
- Krakowski Czwartek Kryminalny
- Czytelnia Małopolska
- Festiwal Dawnych Komputerów i Gier
- Noc Bibliotek
- Narodowe Czytanie
Niezwykle istotną rolą biblioteki jest dbałość o dziedzictwo kulturowe Małopolski, którego systematycznemu utrwalaniu i udostępnianiu służy Małopolska Biblioteka Cyfrowa. Dzięki dofinansowaniu ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 (Poddziałanie 2.1.2 Cyfrowe zasoby regionalne, w ramach projektu „Małopolska Biblioteka Cyfrowa w horyzoncie 21. wieku”), biblioteka cyfrowa zyskała pracownię mobilną umożliwiającą instytucjom partnerskim digitalizację w ich siedzibach, nowoczesne skanery, wieloformatowe archiwum, nowe możliwości opracowania i udostępnianie zdigitalizowanego zasobu. Użytkownicy wkrótce będą mogli korzystać z nowoczesnej platformy Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej prezentującej dorobek całego regionu.
Bibliografowie stale pracują i uzupełniają bazę „Bibliografia Małopolski” (dostępną pod adresem: bibliografia.rajska.info) będącą częścią ogólnopolskiego systemu bibliografii regionalnych. Baza ta powstała z połączenia baz lokalnych z bazą powstającą w WBP w Krakowie i od 2015 roku jest współtworzona przez 25 bibliotek publicznych województwa małopolskiego. Zawiera opisy książek i ich recenzji; czasopism wydawanych w woj. małopolskim; artykułów z dzienników i czasopism ogólnopolskich, regionalnych, lokalnych i środowiskowych opisy dokumentów kartograficznych, dźwiękowych, dokumentów życia społecznego i innych - wydawnictw treściowo związanych z województwem małopolskim i Małopolską, jako regionem geograficzno-historycznym. Jest ona nieocenionym źródłem wiedzy dla badaczy, regionalistów z kraju i ze świata
Biblioteka zachęca do korzystania ze swoich usług spotykając się z potencjalnymi czytelnikami nie tylko w swojej siedzibie ale także w przestrzeni miejskiej. Tak działa m.in. projekt Lotna Czytelnia, czyli rowerowi cargo wypełnionemu książkami, który od 2014 roku, w okresie wiosenno-letnim przemierza Planty i zachęca do czytania. Zasady akcji są proste i niezmienne: weź książkę z przeczytaj i oddaj albo obsłudze roweru, albo w dowolnym terminie bezpośrednio w Bibliotece (ul. Rajska 1). W czasie wakacji biblioteczny namiot i rower spotkać można także na piknikach czy w krakowskich parkach
Biblioteka podejmuje również działania i projekty we współpracy z innymi instytucjami i stowarzyszeniami:
- w porozumieniu partnerskim ze STRIM – Stowarzyszeniem Rozwoju i Integracji Młodzieży realizowany jest program „ESC: Volunteering Solidarity – built to last – Meet me in the library 2020–2021” (będący kontynuacją projektu „EVS: Together = Furhter – Meet me in the library 2019-2020” w ramach Europejskiego Korpusu Solidarności). Biblioteka gości u siebie wolontariuszy z Włoch, Hiszpanii oraz Niemiec, którzy realizując zadania ujęte w projekcie „Meet me in the library” promują kulturę swoich krajów oraz prowadzą w Bibliotece zajęcia w językach włoskim, hiszpańskim, niemieckim. Do tej pory we wszystkich edycjach projektów odbyło się 2792 spotkania w 198 cyklach, w których uczestniczyło ok. 260 osób. Zajęcia prowadziło łącznie 31 wolontariuszy z Niemiec, Hiszpanii, Włoch i Francji;
- wspólnie z Towarzystwem Polsko-Niemieckim w Krakowie, od 2007 roku realizowany jest w sposób ciągły projekt Szkoła @ktywnego Seniora. Poprzez realizację tego programu Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie odgrywa istotną rolę w edukacji cyfrowej i obywatelskiej osób starszych w Małopolsce oraz integruje lokalne środowisko. Od 2007 roku wzięło w nich udział ponad 4000 osób. Program przyczynia się do zmiany stereotypów związanych ze starością poprzez kompleksowe i systematyczne podejście, które opiera się nie tylko na poszerzaniu umiejętności i wiedzy seniorów, ale również na pomaganiu im w integracji oraz rozwijaniu aktywności społecznej i obywatelskiej.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie bierze udział w pilotażowej edycji kolejnych odsłon projektu „Biblioteka Dla Wszystkich”, którego celem jest zapewnienie wsparcia dzieciom i młodzieży oraz opiekunom, przybyłym do Polski z Ukrainy, w kontynuacji nauki w ukraińskiej szkole, a także w adaptacji do polskiej szkoły, korzystaniu z różnych form zajęć rozwojowych w bibliotekach oraz nauce języka polskiego i integracji z młodymi Polkami i Polakami. Projekt realizujemy we współpracy z Save the Children International – międzynarodową organizacją humanitarną, która pomaga dzieciom i ich rodzinom na całym świecie, zwłaszcza zagrożonym społecznym wykluczeniem lub mieszkającym na terenach dotkniętych konfliktami oraz Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, dzięki przedsięwzięciu grantowemu „Kultura bliżej. Poprawa dostępności usług i zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie dla osób ze szczególnymi potrzebami”, wykonała system oznaczeń poziomych (ścieżka naprowadzająca) ułatwiających poruszanie się po budynku Biblioteki osobom niewidomym i niedowidzącym; aktywowała usługi tłumacza Polskiego Języka Migowego online; przeprowadziła dla pracowników Biblioteki szkolenia uwrażliwiające, z profesjonalnej obsługi klienta ze szczególnymi potrzebami (savoir vivre), szkolenie z ewakuacji osób ze szczególnymi potrzebami; zakupiła sprzęt ewakuacyjny dla osób ze szczególnymi potrzebami – materac i krzesła ewakuacyjne.
Akcja Książka i Róża
KONTAKT:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie
Ul. Rajska 1, 31-124 Kraków
tel. 12/ 37-52-202
Informacja dla czytelników: 12/ 37-52-200
STRONY INTERNETOWE:
Facebook - FB/@rajska.info
Instagram - instagram/rajska.info
