Spotkanie odbyło się w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Samorząd województwa, który przygotowuje opinię na temat projektu, do dyskusji nad dokumentem zaprosił ekspertów.
Jacek Woźniak, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego podkreślił, że konsultacje mają trzy zasadnicze cele. Pierwszym jest zapoznanie się z tym, co rząd zamierza uczynić w danej dziedzinie, zwłaszcza w odniesieniu do regionów i metropolii. Konsultacje są dobrą okazją do wyartykułowania interesów Małopolski, a także stanowią sposobność do zaprezentowania tego, co Małopolska może zrobić. Jacek Woźniak przypomniał, że misją polityki publicznej – wedle autorów projektu – jest tworzenie, utrzymywanie i doskonalenie warunków dla rozwoju kapitału społecznego w Polsce, poprzez wspieranie działań na rzecz aktywności i kreatywności obywateli oraz ich współpracy dla dobra wspólnego.
Krzysztof Markiel, dyrektor Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego podkreślił, że kapitał społeczny, o którym dyskutuje się w Polsce od niedawna wywodzi się z pytania, jak utwierdzić porządek demokratyczny i budować samorządne, przedsiębiorcze społeczeństwo. Zaznaczył, że kluczowym elementem budowania kapitału społecznego jest zaufanie, które ma możliwie szeroki charakter i nie dochodzi do tego, że jedna grupa „zaufanych” zdobywa przewagę nad inną, aby lepiej wygrywać swoje interesy. Zwrócił uwagę na to, że istnieje zależność między kapitałem społecznym, a modernizacją. Wiele wskazuje na to, że oba procesy zachodzą jednocześnie i mają charakter dwukierunkowy. Dodał, że barierami hamującymi rozwój kapitału społecznego są m.in. niski poziom debaty publicznej, brak społecznego współdziałania, głęboki brak zaufania do instytucji, a także uznanie dla specyficznie rozumianej przedsiębiorczości, sprytu, nawet jeśli narusza to interesy innych i interes publiczny. Zaznaczył, że kapitał społeczny stanowi istotę społeczeństwa efektywnego rozwojowo, gdyż ułatwia negocjacje, skraca proces inwestycyjny, zmniejsza korupcję, zwiększa solidarność społeczną, sprzyja społecznej kontroli władzy, podnosi jakość życia. Niestety w Polsce po 20 latach budowania demokratycznego państwa 49 proc. obywateli jest obojętnych wobec naruszania dobra wspólnego i odsetek ten wzrósł w ciągu 4 ostatnich lat aż o 14 proc.
O pilne opracowanie sposobu finansowania mediów publicznych na poziomie regionalnym apelował redaktor naczelny „Dziennika Polskiego” Piotr Legutko. Proponował wspieranie mediów, których misją jest dbanie o wysokie standardy, a nie tylko osiąganie zysku i podkreślał, że nie można budować kapitału społecznego jedynie za pośrednictwem Internetu.
Dr hab. inż. architekt Aleksander Noworól, profesor w Instytucie Spraw Publicznych UJ podkreślił, że w Polsce jest bardzo niski poziom kapitału społecznego, a warunkiem koniecznym do jego stworzenia jest odbudowa zaufania do państwa. Zaznaczył, że bardzo duże znacznie ma tutaj dobra edukacja, w tym także kształcenie przez całe życie.
O tym, że kapitał społeczny nie jest jednorodny mówiła prof. Grażyna Prawelska-Skrzypek, kierownik Katedry Metod i Technik Zarządzania w Sektorze Publicznym Instytutu Spraw Publicznych UJ. Podkreśliła, że możemy mieć do czynienia z kapitałem społecznym wiążącym (opartym na silnych więziach grupowych osób, które znają się osobiście) oraz pomostowym (odnosi się on do zaufania i umiejętności współpracy z osobami, których nie znamy osobiście). Zwróciła uwagę, że nie wykorzystujemy mobilności Polaków do budowania kapitału społecznego.
Wioletta Wilimska, dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie zwróciła uwagę, że kapitał społeczny powinien być budowany w oparciu o 4 filary: skuteczność, odpowiedzialność, pomocniczość, samodzielność. Dodała, że w jego budowaniu, m.in. w zapewnieniu dostępu do kultury, potrzebne są działania długofalowe, a nie tylko doraźne, jednorazowe.
