Muzeum mieści się w budynku koszarowo-magazynowym, który niegdyś należał do zespołu zaopatrzenia największej twierdzy monarchii austro-węgierskiej, jaką na przełomie XIX i XX wieku stał się Kraków. W efekcie przeprowadzonej w latach 2009-2011 – między innymi dzięki środkom unijnym – rewitalizacji i adaptacji zabytkowej siedziby, muzeum dysponuje ponad 5 tysiącami metrów kwadratowych atrakcyjnej i funkcjonalnej powierzchni użytkowej. Instytucja, utworzona w 2000 roku jako wspólne przedsięwzięcie samorządów Miasta Krakowa i Województwa Małopolskiego, zgromadziła blisko 20 tysięcy obiektów (muzealiów i archiwaliów). Większość pamiątek to dary żołnierzy Armii Krajowej i ich rodzin – często są to eksponaty-relikwie o unikatowym charakterze i ponadmaterialnej wartości.
Przed rokiem, również w rocznicę utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego, otwarto tu pierwszą wystawę czasową. Teraz przyszedł czas inauguracji stałej ekspozycji poświęconej polskiemu podziemiu, jego ideowej genezie oraz dziedzictwu. Nad jej przygotowaniem czuwała rada, w której skład weszli przedstawiciele organizatorów, specjaliści z zakresu sztuk pięknych oraz wystawiennictwa i architektury, a także zespół historyków.
Na trzech poziomach budynku zgromadzono eksponaty ilustrujące historię polskiej wojskowości i walk o wolność od czasów Legionów Józefa Piłsudskiego, poprzez okres II Rzeczypospolitej, Wrzesień 1939, po powstanie i działalność Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i podległej rządowi na uchodźstwie Armii Krajowej. Na opowieść o AK składają się zarówno wydarzenia o wymiarze historycznym, jak i jednostkowe losy tworzących je bohaterów. Czy będzie ona zrozumiała i przejmująca dla współczesnego widza?
Kontakt z zaklętą w eksponatach historią ułatwić ma nowoczesna multimedialna oprawa. Lokalizacja części wystawy w piwnicach tworzy klimat dosłownego wchodzenia w historię „polskiego podziemia”. Układ chronologiczny przeplata się z tematycznym, a sposób narracji jest „bardzo mocno spersonifikowany, nasycony losami jednostkowymi, zawsze niezmiernie atrakcyjnymi dla odbiorcy, a jednocześnie umożliwiającymi proponowanie młodym widzom wzorców osobowych” – zapowiadają organizatorzy. Zadanie było niełatwe, bo tematem wystawy są wartości na pozór odległe od współczesnego, wyrachowanego i skomercjalizowanego świata. Jednak prezentującemu równie trudne tematy Muzeum Powstania Warszawskiego udało się nawiązać silny emocjonalny kontakt ze zwiedzającymi. Podobnego sukcesu życzymy nowej krakowskiej ekspozycji!
Dorota Dziunikowska www.karnet.krakow.pl
Wystawa stała Muzeum Armii Krajowej im. Generała Emila Fieldorfa „Nila” Otwarcie 27 września 2012 www.muzeum-ak.pl
