Obchody rozpoczyna Małopolska 10 lipca. – Nawiązujemy do podania, według którego król Władysław Jagiełło przed słynną bitwą z Krzyżakami miał nakazać krakowskim piekarzom piec obwarzanki, by rycerstwo miało co przegryzać w oczekiwaniu na wroga – mówi Joanna Orlik, dyrektor Małopolskiego Instytutu Kultury (MIK), który wraz z Samorządem Województwa Małopolskiego zapraszają do wzięcia udziału w historycznych happeningach zrealizowanych w oparciu o „żywej historii”. W Krakowie będą się one odbywać na Rynku Głównym i Placu Szczepańskim.
Zaopatrzenie w zdatne do długiego przechowywania pieczywo było częścią szeroko zakrojonej akcji aprowizacyjnej dworu królewskiego (polowania w puszczach królewskich, konserwowanie mięsiw, suszenie grzybów i ziół) w znacznej mierze finansowanej z przychodów skarbca królewskiego, między innymi dzięki eksploatacji złóż solnych w Bochni i Wieliczce na mocy królewskiego „regale”.
10 lipca 2010 roku wyruszy z Krakowa symboliczny tabor średniowieczny zmierzający na pola Grunwaldu z aprowizacją dla rycerstwa. Podróż orszaku z Krakowa, przez Warszawę (11 lipca), przybierze formę anonsowanego przez heroldów inscenizowanego wjazdu średniowiecznych wozów konnych w otoczeniu kupców, igrców, szczudlarzy i grajków. Orszakowi będą towarzyszyć spektakle i warsztaty edukacyjne prowadzone przez grupy pasjonatów, które pozwolą dzieciom i dorosłym zajrzeć pod podszewkę średniowiecznego życia. Będzie też można skosztować produktów regionalnych i oczywiście krakowskich obwarzanków.
Małopolski „tabor aprowizacyjny” dotrze na pola Grunwaldu w przeddzień 600. rocznicy bitwy grunwaldzkiej, gdzie weźmie udział w historycznej części Dni Grunwaldu. Wóz z obwarzankami pozostanie tam aż do zakończenia rocznicowych obchodów, oferując krakowski przysmak wszystkim chętnym zakosztowania specjału tradycyjnie wypiekanego w Małopolsce od średniowiecza.
Mieszkańcy Krakowa będą mieć również okazję do zobaczenia tego, co wydarzyło się po bitwie. Na 11 września planowane jest historyczne widowisko „Triumf rycerstwa polskiego po bitwie pod Grunwaldem”. To tylko jedna z atrakcji, jaką przygotowali Urząd Miasta Krakowa i Rada Miasta we współpracy z Krakowską Kongregacją Kupiecką, Zamkiem Królewskim na Wawelu, Uniwersytetem Jagiellońskim i Bractwem Kurkowym. 14 lipca pod pomnikiem Grunwaldzkim odbędą się uroczystości z udziałem prezydentów Polski i Litwy. Również w tym dniu na Zamku Królewskim na Wawelu zostanie otwarta wystawa „Na znak świetnego zwycięstwa”, prezentująca tradycję świętowania grunwaldzkiego. W dniach 16-25 lipca Krakowska Organizacja Kupiecka organizuje jarmark. 16 lipca na ścianach estakady Obrońców Lwowa powstanie mural przedstawiający fragmenty obrazu Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem”.
Drugą część obchodów otworzą 11 września na placu Matejki uroczystości upamiętniające 100-lecie odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego. W programie m.in. odśpiewanie Roty. 100 lat temu Feliks Nowowiejski skomponował do niej melodię. W uroczystościach ma wziąć udział syn kompozytora – Jan Nowowiejski. W dniach 20-22 września w Malborku i 23-24 września w Krakowie odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa „Grunwald-Tennenberg-Żalgiris 1410-2010. Historia-tradycja-polityka”. Obchody zakończą się 24 września uroczystą sesją Rady Miasta Krakowa.
Więcej o krakowskich obchodach 600-lecia bitwy pod Grunwaldem
***
W ramach upamiętnienia akcji aprowizacyjnej, organizowanej przez MIK i Województwo Małopolskie, zarówno w Krakowie jak i w Warszawie pojawią się:
Szkoła rycerzy i giermków
W namiocie rycerskim zostaną zaprezentowane rodzaje broni i rynsztunku używane w XV wieku, a także rycerskie techniki walki. Pokazom będą towarzyszyć opowieści o realiach rycerskiego życia (dlaczego wojny były zawieszane na okres zimowy?, co rycerz nosił pod zbroją?, jak szykował się na wojnę chłop, a jak pan?). Chętni – bez względu na wiek – będą mogli spróbować swoich sił w konkurencjach quasi-turniejowych: strzelaniu z łuku, dosiadaniu rumaka, treningu kopijnika.
Warsztatom rycerskim będzie towarzyszył warsztat płatnerski.
Zespół tańca dawnego
Podejmie on wyzwanie zaznajomienia widowni z popularnymi w średniowieczu formami tańca korowodowego. Tancerze opowiedzą także o zwyczajach związanych z kulturą dworską.
Średniowieczna kancelaria
Jurysta „z epoki” wprowadzi w tajniki średniowiecznej administracji (jak wytwarzano pieczęcie? jak wyglądały dokumenty królewskie? jakich przyborów pisarskich używano w średniowieczu?) i opowie o funkcjonowaniu królewskiej kancelarii.
Średniowieczny koloryt podkreślą występy żonglerów, szczudlarzy, grajków – pokazom ich kunsztu będą towarzyszyć lekcje technik kuglarstwa dla zainteresowanych śmiałków. Punktem kulminacyjnym będzie występ teatru wędrownych kuglarzy, inspirowany powieścią Wacława Berenta Żywe kamienie.
PROGRAM
Kraków, 10 lipca 2010 r.
Rynek Główny i plac Szczepański
13.00–14.00
Uroczysty przejazd orszaku w otoczeniu kuglarzy, igrców, szczudlarzy i grajków z placu Szczepańskiego na Rynek Główny. Przemarsz wokół Rynku Głównego.
14.00–18.30 (plac Szczepański):
• warsztaty tańców średniowiecznych, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• warsztaty rycerskie, prowadzenie Drużyna Jakuba Odrowąża
• warsztaty w kancelarii średniowiecznej, prowadzenie Tadeusz Grajpel
• warsztaty szycia strojów, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• pokaz mody średniowiecznej, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• turniej rycerski z cennymi nagrodami, z udziałem Drużyny Jakuba Odrowąża
15.00 – 16.00
Przejazd średniowiecznego konnego zaprzęgu wokół Rynku Głównego
18.30 (plac Szczepański)
Spektakl „Kuglarze”, Teatr Gry i Ludzie (czas trwania 40 min.)
Warszawa, 11 lipca 2010 r.
Krakowskie Przedmieście i plac Zamkowy
13.00–14.00
Uroczysty przejazd orszaku w otoczeniu kuglarzy, igrców, szczudlarzy i grajków Krakowskim Przedmieściem.
14.00–18.30 (plac Zamkowy)
• warsztaty tańców średniowiecznych, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• warsztaty rycerskie, prowadzenie Drużyna Jakuba Odrowąża
• warsztaty w kancelarii średniowiecznej, prowadzenie Tadeusz Grajpel
• warsztaty szycia strojów, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• pokaz mody średniowiecznej, prowadzenie Zespół Tańca Dawnego „Belriguardo”
• pokaz walk rycerskich w wykonaniu Drużyny Jakuba Odrowąża
16.00, 17.00
Przejazd średniowiecznego konnego zaprzęgu w obrębie Starego Miasta
18.30 (plac Zamkowy)
Spektakl „Kuglarze”, Teatr Gry i Ludzie (czas trwania 40 min.)
