Logo Województwa Małopolskiego

Nabór wniosków o dotacje w 2023 roku

27 lutego 2023 roku Sejmiku Województwa Małopolskiego podjął uchwałę nr LXIV/953/23 i rozstrzygnął konkurs "Ochrona zabytków Małopolski 2023" udzielając 92 dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego w ogólnej kwocie 4 000 000 zł.

Kolejny nabór wniosków na 2024 rok zostanie ogłoszony w listopadzie.

Szczegółowe informacje dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej oraz pod numerami telefonów: (12) 63 03 407, 63 03 139, 63 03 423.

Kaplica grobowa rodziny Jastrzębskich w Dębnie po przeprowadzonych w 2020 r. pracach konserwatorskich.

W naszym regionie jest wiele obiektów zabytkowych, które wymagają zabezpieczenia, przeprowadzenia remontów lub wykonania konserwacji. Małopolska jest wyjątkowo bogata w spuściznę kulturową. W regionie znajduje się około 50 000 zespołów zabytkowych. Spośród tej liczby obiektów do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisanych jest 3 080 zabytków nieruchomych. Są to układy urbanistyczne i ruralistyczne, kościoły i klasztory, zamki, fortyfikacje i zespoły obronne, pałace i dwory, zabytkowe domy, zabytki techniki oraz budynki użyteczności publicznej.

Na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO wpisanych jest 6 miejsc i grup obiektów:

• historyczne centrum Krakowa,
• Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni,
• Auschwitz-Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
• Kalwaria Zebrzydowska: zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy,
• kościoły drewniane południowej Małopolski (Binarowa, Dębno Podhalańskie, Lipnica Murowana, Sękowa),
• drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim rejonie Karpat (Brunary Wyżne, Kwiatoń, Owczary, Powroźnik).

Taka liczba skarbów światowego dziedzictwa daje prymat Małopolsce w skali kraju i znaczące miejsce wśród regionów Europy. W terenie działa ponad 100 muzeów wraz z siecią oddziałów. Wśród cennych dóbr kultury materialnej w Małopolsce występuje blisko tysiąc zabytków sakralnych. Sam Szlak Architektury Drewnianej – o długości 1500 km obejmuje 249 obiektów, w szczególności zabytkowe kościoły i cerkwie.

Kościół pw. św. Anny w Żegiestowie po przeprowadzonych w 2022 r. pracach konserwatorskich dachu.

Władze samorządowe Województwa Małopolskiego w poczuciu odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe regionu wdrożyły kolejny Wojewódzki program opieki nad zabytkami, spełniając tym samym wymogi ustawy o ochronie zabytków. Realizują wieloletnie projekty opieki nad zabytkami – takie jak: ochrona budownictwa drewnianego i rozwój skansenów; rewitalizacja centrów starych miast; Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego – przedsięwzięcie promujące spuściznę historyczną regionu – oraz przekazują fundusze na wspieranie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych cennych obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

Obraz św. Tekli z XIX w. z kościoła parafialnego w Wolbromiu po przeprowadzonych w 2017 r. pracach konserwatorskich.

Nakłady finansowe przeznaczane przez samorząd województwa małopolskiego od 1999 r. na opiekę nad zabytkami ciągle wzrastają. Działania samorządu w coraz większym zakresie aktywizują i skutecznie wspierają właścicieli obiektów zabytkowych i wpływają na poprawę stanu zachowania wielu cennych dóbr naszego regionalnego dziedzictwa kulturowego. Z budżetu Województwa Małopolskiego udzielane są dotacje celowe na prace konserwatorskie obiektów ruchomych i nieruchomych, posiadających istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub naukowe oraz znajdujących się w złym stanie technicznym. Celem programu jest: zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; konsekwentne stosowanie wymogów konserwatorskich i kompleksowość podejmowanych działań; odnowa regionalnej architektury i ochrona przed zniszczeniem, wspieranie i zachęcanie właścicieli zabytkowych obiektów do podejmowania prac rewaloryzacyjno-konserwatorskich; wdrożenie programowej ochrony zabytków architektury drewnianej (zwłaszcza ujętych w Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce); zapewnienie bezpieczeństwa obiektów zabytkowych oraz utrzymanie atrakcyjności turystycznej regionu opartej na walorach dziedzictwa kulturowego.

Dwór w Sieniawie w trakcie prowadzonych od 2018 r. prac konserwatorskich.

Dotacje obejmują prace na zabytkach nieruchomych – będących układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, dziełami architektury i budownictwa, także obronnego i dawnego przemysłu, zabytkowymi cmentarzami i miejscami upamiętniającymi wybitne osoby i wydarzenia historyczne – oraz zabytków ruchomych będących wybitnymi dziełami dawnej sztuki (malarstwa sztalugowego, rzeźby, polichromii), rzemiosła artystycznego, sztuki użytkowej, wytworami techniki charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujących poziom nauki i rozwój cywilizacyjny.

Samorząd Województwa Małopolskiego każdego roku przeznacza środki finansowe na wspieranie prac konserwatorskich podejmowanych przez właścicieli zabytkowych obiektów w regionie. W latach 1999-2023 z budżetu Województwa przekazano w formie dotacji w sumie ok. 81,7 mln zł.

Fragment ikonostasu z cerkwi pw. św. Archanioła Michała w Wysowej-Zdroju po konserwacji wykonanej w 2017 r.

W 2023 roku dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane objęły 92 zadania, w tym prace budowlane obiektów zabytkowych (wzmocnienia i izolacje fundamentów, konstrukcji ścian, konserwacje więźb dachowych, wymiany pokrycia dachów), renowacje ruchomości (obrazów, polichromii, ołtarzy, ambon, rzeźb) oraz prowadzenie badań, przygotowanie projektów i dokumentacji konserwatorskich. Wśród beneficjentów znalazły się parafie, zgromadzenia i klasztory, organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby prywatne.