Logo Województwa Małopolskiego

Dodatkowy nabór wniosków w 2023 roku - rozstrzygnięcie

25 września Sejmik Województwa Małopolskiego rozstrzygnął dodatkowy nabór wniosków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego.

Kolejny nabór wniosków na 2024 rok zostanie ogłoszony w połowie listopada.

Szczegółowe informacje dostępne są pod numerami telefonów: (12) 63 03 407, 63 03 139, 63 03 423.

Kaplica grobowa rodziny Jastrzębskich w Dębnie po przeprowadzonych w 2020 r. pracach konserwatorskich.

W naszym regionie jest wiele obiektów zabytkowych, które wymagają zabezpieczenia, przeprowadzenia remontów lub wykonania konserwacji. Małopolska jest wyjątkowo bogata w spuściznę kulturową. W regionie znajduje się około 50 000 zespołów zabytkowych. Spośród tej liczby obiektów do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisanych jest 3 080 zabytków nieruchomych. Są to układy urbanistyczne i ruralistyczne, kościoły i klasztory, zamki, fortyfikacje i zespoły obronne, pałace i dwory, zabytkowe domy, zabytki techniki oraz budynki użyteczności publicznej.

Na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO wpisanych jest 6 miejsc i grup obiektów:

• historyczne centrum Krakowa,
• Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni,
• Auschwitz-Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
• Kalwaria Zebrzydowska: zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy,
• kościoły drewniane południowej Małopolski (Binarowa, Dębno Podhalańskie, Lipnica Murowana, Sękowa),
• drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim rejonie Karpat (Brunary Wyżne, Kwiatoń, Owczary, Powroźnik).

Taka liczba skarbów światowego dziedzictwa daje prymat Małopolsce w skali kraju i znaczące miejsce wśród regionów Europy. W terenie działa ponad 100 muzeów wraz z siecią oddziałów. Wśród cennych dóbr kultury materialnej w Małopolsce występuje blisko tysiąc zabytków sakralnych. Sam Szlak Architektury Drewnianej – o długości 1500 km obejmuje 249 obiektów, w szczególności zabytkowe kościoły i cerkwie.

Kościół pw. św. Anny w Żegiestowie po przeprowadzonych w 2022 r. pracach konserwatorskich dachu.

Władze samorządowe Województwa Małopolskiego w poczuciu odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe regionu wdrożyły kolejny Wojewódzki program opieki nad zabytkami, spełniając tym samym wymogi ustawy o ochronie zabytków. Realizują wieloletnie projekty opieki nad zabytkami – takie jak: ochrona budownictwa drewnianego i rozwój skansenów; rewitalizacja centrów starych miast; Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego – przedsięwzięcie promujące spuściznę historyczną regionu – oraz przekazują fundusze na wspieranie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych cennych obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

Obraz św. Tekli z XIX w. z kościoła parafialnego w Wolbromiu po przeprowadzonych w 2017 r. pracach konserwatorskich.

Nakłady finansowe przeznaczane przez samorząd województwa małopolskiego od 1999 r. na opiekę nad zabytkami ciągle wzrastają. Działania samorządu w coraz większym zakresie aktywizują i skutecznie wspierają właścicieli obiektów zabytkowych i wpływają na poprawę stanu zachowania wielu cennych dóbr naszego regionalnego dziedzictwa kulturowego. Z budżetu Województwa Małopolskiego udzielane są dotacje celowe na prace konserwatorskie obiektów ruchomych i nieruchomych, posiadających istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub naukowe oraz znajdujących się w złym stanie technicznym. Celem programu jest: zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; konsekwentne stosowanie wymogów konserwatorskich i kompleksowość podejmowanych działań; odnowa regionalnej architektury i ochrona przed zniszczeniem, wspieranie i zachęcanie właścicieli zabytkowych obiektów do podejmowania prac rewaloryzacyjno-konserwatorskich; wdrożenie programowej ochrony zabytków architektury drewnianej (zwłaszcza ujętych w Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce); zapewnienie bezpieczeństwa obiektów zabytkowych oraz utrzymanie atrakcyjności turystycznej regionu opartej na walorach dziedzictwa kulturowego.

Dwór w Sieniawie w trakcie prowadzonych od 2018 r. prac konserwatorskich.

Dotacje obejmują prace na zabytkach nieruchomych – będących układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, dziełami architektury i budownictwa, także obronnego i dawnego przemysłu, zabytkowymi cmentarzami i miejscami upamiętniającymi wybitne osoby i wydarzenia historyczne – oraz zabytków ruchomych będących wybitnymi dziełami dawnej sztuki (malarstwa sztalugowego, rzeźby, polichromii), rzemiosła artystycznego, sztuki użytkowej, wytworami techniki charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujących poziom nauki i rozwój cywilizacyjny.

Samorząd Województwa Małopolskiego każdego roku przeznacza środki finansowe na wspieranie prac konserwatorskich podejmowanych przez właścicieli zabytkowych obiektów w regionie. W latach 1999-2023 z budżetu Województwa przekazano w formie dotacji w sumie ok. 81,7 mln zł.

Fragment ikonostasu z cerkwi pw. św. Archanioła Michała w Wysowej-Zdroju po konserwacji wykonanej w 2017 r.

W 2023 roku dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane objęły 92 zadania, w tym prace budowlane obiektów zabytkowych (wzmocnienia i izolacje fundamentów, konstrukcji ścian, konserwacje więźb dachowych, wymiany pokrycia dachów), renowacje ruchomości (obrazów, polichromii, ołtarzy, ambon, rzeźb) oraz prowadzenie badań, przygotowanie projektów i dokumentacji konserwatorskich. Wśród beneficjentów znalazły się parafie, zgromadzenia i klasztory, organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby prywatne.