Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Oleje i tłuszcze

Tradycja wyrabiania masła rzuchowskiego sięga ponad 60 lat. Jedynym surowcem do wytwarzania masła jest śmietana pozyskiwana z mleka od krów rasy polskiej czerwono-białej. Krowy tej rasy objęte są programem ochrony zasobów genetycznych. Łąki, na których są wypasane, porośnięte są ziołami, starymi gatunkami traw, ponadto nie są zasilane nawozami sztucznymi ani nie używa się na nich oprysków. To wszystko ma duży wpływ na smak i właściwości mleka jak i samego masła.

Masło rzuchowskie wyrabiane jest ręcznie w drewnianych maselnicach według zachowanej starej receptury. „Z udojonego, przecedzonego, odstawionego i schłodzonego mleka trzeba zebrać śmietanę. Trzeba być uważnym, żeby nie przetrzymać za długo tej śmietany na mleku. Mleka tak stało 2-3 dni, aż zrobiła się śmietana. Jeśli było jej na tyle dużo, to robiło się od razu, a jeśli za mało, to należało poczekać, aż uzbiera się jej więcej. Śmietanę przekładano do maselniczki i ubijano do momentu zrobienia się masła. Potem należało masło porządnie wypłukać w wodzie. Wyglądało to w ten sposób, że do naczynia wybierało się masło z maselnicy, odlewało się maślankę, nalewało się zimnej wody i wyciskało się łyżką drewnianą, tak długo, aż przestanie wypływać zabielona woda. Musi być woda czysta i dopiero wtedy można przełożyć gotowe masło do formy” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami Rzuchowa). Tradycyjnie wyrabiane masło rzuchowskie posiada specyficzny lekko kwaskowy smak i zapach śmietany, co wyróżnia go od pozostałych. Masło może być używane do smażenia, omaszczania makaronów i pierogów, jak i też wypieku ciast. Masło rzuchowskie zostało uznane za najlepszy produkt ziemi tarnowskiej 2011, a w 2012 roku masło rzuchowskie z fasolą zajęło pierwsze miejsce w kategorii tradycyjne specjały na małopolskim festiwalu smaku.

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych – 24.06.2013 r.