Logo Województwa Małopolskiego

W tym wyjątkowym czasie zatroszczmy się także o Ziemię. Zorganizujmy Święta w stylu eko, ograniczając kupowanie i nie marnując. Niech to będą magiczny i radosny czas - w zgodzie z tradycją i przyjazny środowisku.

Świąt blisko natury, pełnych radości, w cieniu pachnącej choinki - życzy ekoMałopolska.

Zwierzęta przydomowe – psy i koty – są traktowane w bardzo różny sposób. Od naszej wrażliwości i reakcji zależy, czy ich los będzie lepszy. Wiedzą to młodzi ludzie, uczniowie małopolskich szkół, którzy nadali kształt naszej akcji. To najmłodsi, najbardziej wrażliwi, nie zapominają o potrzebach czworonogów - zwłaszcza w okresie zimowym, w sytuacji, gdy schroniska dla bezdomnych zwierząt przeżywają oblężenie, a w wielu gospodarstwach w Małopolsce psy mieszkają w niedostosowanych do zimy warunkach.

Potrzebny jest impuls, który uruchomi pokłady empatii, wrażliwości na los zwierząt i wzmocni chęć do działania. Taki mieliśmy cel angażując się w akcję „Chodźże! Zmień pieskie życie na dobre!”. Stosunek do zwierząt domowych świadczy o naszej postawie wobec świata. Ktoś wrażliwy na cierpienie czworonogów w najbliższym otoczeniu, nie pozostanie też obojętny na los dzikich zwierząt oraz w dalszej perspektywie, na otaczającą go przyrodę i w końcu – na stan środowiska naturalnego - mówił podczas sobotniej audycji Wicemarszałek Józef Gawron.

Akcji towarzyszy również zbiórka karmy dla zwierząt. Czekamy na Państwa od piątku 15 grudnia przez cały tydzień, do 22 grudnia. Dary można zostawiać w holu Radia Kraków pod choinką, a ci z Państwa, którzy zdecydują się wesprzeć bezdomne zwierzęta, otrzymają w prezencie świąteczny upominek - gwiazdy betlejemskie. Zebrane dary trafią do Stowarzyszenia „Przytul sierściucha”, które działa w Myślenicach.

I na koniec apel. Pies czy kot to członkowie rodziny. Pamiętajmy o tym zwłaszcza przed świętami – nie traktujmy zwierząt jak podarunków pod choinkę! To nie zabawki, które można oddać do schroniska, kiedy już się znudzą.

Więcej o akcji na www.radiokrakow.pl.  Partnerem akcji jest ekoMałopolska.

Zapraszamy na drugą odsłonę akcji Radia Kraków na rzecz poprawy losu naszych zwierzęcych przyjaciół. Nigdy nie dość przypominania, że pies nie jest rzeczą i jako istocie czującej, należy mu się szacunek, ochrona i opieka. Nie zapominajmy o potrzebach czworonogów, zwłaszcza w okresie zimowym, w sytuacji, gdy schroniska dla bezdomnych zwierząt przeżywają oblężenie, a w wielu gospodarstwach w Małopolsce psy mieszkają w niedostosowanych do zimy warunkach. Zmieńmy pieskie życie na dobre!

Od 24 listopada zapraszamy do słuchania pasma Przed Hejnałem, a w nim programów na żywo. Tematem rozmów realizowanych w terenie są zasady opieki nad zwierzętami domowymi oraz problemy, z jakimi brykają się działające lokalnie organizacje, stowarzyszenia i osoby dbające o ich dobrostan. Dziennikarze Radia Kraków zawitali już do  trzech małopolskich miejscowości, w których rozmawiają z ekspertami, lokalnymi liderami, mieszkańcami oraz uczniami zaangażowanymi w pomoc zwierzętom. Przypominają też o Kodeksie dobrych praktyk.

W odwiedzanych miejscach szukamy osób i instytucji wdrażających w życie ekologiczne rozwiązania, np. wytwarzanie legowisk i zabawek dla zwierząt ze starych ubrań, a także będziemy promować lokalne akcje ekologiczne, np. budowanie domków dla zwierząt lub owadów z materiałów z odzysku, wykorzystanie bannerów reklamowych na potrzeby schronisk. W każdym z miejsc, we współpracy z samorządami i lokalnymi organizacjami, jest organizowana przedzimowa zbiórka dla zwierząt.

Zachęcamy do słuchania Radia Kraków oraz udziału w wydarzeniach, najbliższe spotkanie w piątek 15 grudnia w Dąbrowie Tarnowskiej!

Szczegóły i podcasty na www.radiokrakow.pl Do zobaczenia i do usłyszenia!

Uroczystą galą w Małopolskim Ogrodzie Sztuki w poniedziałek 27 listopada zakończyła się tegoroczna edycja konkursu Eko HERO. Wśród gmin do 15 tys. mieszkańców zwyciężyła Gmina Pałecznica, najbardziej ekologiczną średnią gminą została Gmina Tarnów, a dużą ( ponad 30 tys. mieszkańców) – Miasto Tarnów . Tytuł Firmy Eko HERO otrzymała spółka OTCF S.A. Za najciekawszą Eko Inicjatywę jurorzy uznali innowacyjną kampanię ekologiczną na rzecz ograniczenia zużycia plastiku i twórczego recyklingu „Worki Sztuki” z Tarnowa.

Kapituła plebiscytu obradowała w składzie: Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Józef Gawron, Pełnomocnik Zarządu Województwa Małopolskiego ds. Klimatu, Środowiska i Poprawy jakości powietrza Dagmara Hnat-Szumny, Dyrektor Małopolskiego Centrum Budownictwa Energooszczędnego Politechniki Krakowskiej Małgorzata Fedorczak – Cisak, Dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego Marcin Guzik, Dyrektor Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości Rafał Solecki oraz Redaktor Naczelny Gazety Krakowskiej i Dziennika Polskiego Maciej Kwaśniewski.

Od inwestycji związanych z redukcją emisji zanieczyszczeń przemysłowych w firmie produkującej okna czy prace badawcze nad biologicznym oczyszczania ścieków komunalnych, aż po projekty społeczne, takie jak "Odmieniamy przestrzeń seniora"- warsztaty dla najstarszych mieszkańców Małopolski z upcyclingu czy inicjatywy promujące ekologiczne rolnictwo – różnorodność i zakres zgłoszonych w czwartej edycji plebiscytu Eko Hero działań jest imponująca.

Poniżej przedstawiamy zwycięzców w poszczególnych kategoriach, a 30 listopada zapraszamy do kiosków po specjalny dodatek do „Gazety Krakowskiej”, w którym szczegółowo zaprezentowani zostaną laureaci i ich działania na rzecz poprawy środowiska w Małopolsce.

Kategoria Eko Firma

1. OTCF S.A. – za pionierski program Wear_Fair, którego celem jest uratowanie przed zmarnowaniem jak największej liczby rzeczy i wprowadzenie ich do ponownego obiegu.

2. TREECO – za ekologiczne systemy wypełnień paczek kurierskich

3. TYMBARK-MWS SP. Z O.O – za prace badawczo-rozwojowe w zakresie optymalizacji biologicznego oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych w celu zwiększenia produkcji biogazu.

Kategoria Eko Inicjatywa

1. „WORKI SZTUKI”- za innowacyjną kampanię ekologiczną na rzecz ograniczenia zużycia plastiku i twórczego recyklingu. Organizatorzy: MPEC S.A. w Tarnowie i szkoła Szczepanika (Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Tarnowie)

2. Festiwal przyrodniczy Beskidzki klimatyzator 2023, organizowany przez powiat Gorlicki wraz z Fundacją Dziki Projekt

3. „Na ratunek owadom!” – zadanie z zakresu ochrony bioróżnorodności realizowane przez Ochotniczą Straż Pożarną w Olszowicach.

Kategoria Gmina Eko-Hero do 15 000 mieszkańców

1. Gmina Pałecznica

2. Gmina Wielka Wieś

3. Gmina Iwanowice

Kategoria Gmina Eko-Hero od 15 000 do 30 000 mieszkańców

1. Gmina Tarnów

2. Gmina Czarny Dunajec

3. Gmina Żabno

Kategoria Gmina Eko-Hero powyżej 30 000 mieszkańców

1. Gmina Miasta Tarnów

2. Gmina Myślenice

3. Gmina Miejska Krakowa

Nietoperze i jeże, wiewiórki, łabędzie, gołębie, dziki i lisy – jak sobie radzą jesienią i zimą? Czy i jak je dokarmiać? Jak dbać o zimujące w kraju ptaki i gryzonie, które nie przesypiają zimy? Dlaczego dzikie zwierzęta coraz częściej pojawiają się na terenach zurbanizowanych?

Ruszyła jesienna kampania edukacyjna Województwa Małopolskiego na antenie Radia Kraków. Do połowy grudnia na antenie małopolskiej rozgłośni będzie można posłuchać spotów zachęcających do mądrego pomagania zwierzętom, a co ważniejsze - rozmów z przyrodnikami, ekspertami w dziedzinie zwyczajów zwierząt. To doskonała okazja, aby dowiedzieć się, jakie gatunki zwierząt żyją w mieście, dlaczego ich przybywa i jak im pomóc podczas nadchodzącej zimy. Audycjom będą towarzyszyć konkursy dla słuchaczy. 

Dwa razy w tygodniu, w środy i piątki na antenie Radia Kraków w przedpołudniowym paśmie Przed hejnałem swoją wiedzą na temat zachowań społecznych zwierząt, ich zwyczajów i sposobów przystosowania się do zimy podzielą się przyrodnicy i eksperci. Dowiemy się, m.in. jak się zachować, gdy staniemy oko w oko z dzikiem i gdzie szukać pomocy, jeśli zwierzę jest ranne. 5 x 3 czyli 15 pakietów do wygrania w konkursach! Audycjom towarzyszyć będą konkursy, w których zapytamy uważnych słuchaczy, czego dowiedzieli się z rozmowy na antenie. Będzie to również okazja do podzielenia się na antenie własnymi doświadczeniami ze spotkań z dziką przyrodą. W każdym z 5 konkursów nagrodzimy 3 osoby.

Zapraszamy do słuchania pasma Przed hejnałem i do udziału w konkursach! Więcej informacji na www.radiokrakow.pl

Złota polska jesień – nie bez powodu nazywamy tak pierwsze tygodnie po zakończeniu lata, podziwiając pięknie wybarwione korony drzew, grzejąc się w ostatnich promieniach słońca. Im jednak ciemniej i chłodniej, na trawnikach i drogach zbiera się coraz grubsza warstwa suchych liści, które z czasem zamieniają się w brudną miazgę.

Biologiczny odpad?

Każdy właściciel przydomowego ogródka wie, że sprzątanie liści wymaga wiele czasu i wysiłku. Jesień to również gorący okres dla służb miejskich. Uprzątnięcie ton suszu z chodników i jezdni często staje się dodatkową pracą, a ich utylizacja jest często kłopotliwa. Zarówno służby gminne, jak i właściciele posesji radzą sobie z liśćmi w różny sposób. Niestety, nadal można spotkać się z opinią, że najlepszym sposobem na sterty liści jest ich… palenie ( czego nie polecamy!). Coraz więcej gmin zbiera jednak liście jako odpady zielone i wykorzystuje ponownie, np. kompostuje.

Nie wyrzucajmy – doceńmy!

Opadłe liście stanowią przyjazny dla środowiska, biodegradowalny surowiec. I można je ponownie wykorzystać na wiele sposobów. Wcale nie musimy pakować ich w worki i oddawać do utylizacji (robimy tak tylko z odpadami zielonymi porażonymi przez choroby ), zamiast tego możemy potraktować je jako cenny składnik naturalnego obiegu materii w przyrodzie. Zamiast wyrzucać liście albo co gorsza je spalać (co powoduje uwalnianie do atmosfery dwutlenku węgla oraz innych substancji, często szkodliwych dla środowiska, zwierząt i ludzi). ), można je spożytkować. Oczywiście należy oczyszczać ciągi komunikacyjne, ale warto zachować przy tym troskę o środowisko.

Jak wykorzystać suche liście w ogrodzie

Opadłe liście znajdą zastosowanie w ogrodzie, w parku oraz na terenach, gdzie zimują małe zwierzęta. Mogą posłużyć jako budulec domków dla jeży, otulinę dla krzewów, warstwę zabezpieczającą przez chłodem i śniegiem na grządkach z roślinami wieloletnimi. Nie warto więc pozbywać się ich z posesji, a raczej pozwolić na „przezimowanie”. Jeżeli rozdrobnimy liście, to możemy nimi ściółkować podłoże pod roślinami. Zabezpieczymy w ten sposób korzenie przed przemarzaniem. Rozdrobnione liście szybciej podlegają procesowi rozkładu, dlatego śmiało możemy wyłożyć je na kompostownik i na grządki. Wytworzy się próchnica, dzięki której w glebie dużej utrzymuje się ciepło i wilgoć.

Papier z liści?

Oczywiście! Od niedawna liście z miejskich chodników mogą służyć do… produkcji papieru. Liście są źródłem celulozy i stanowią darmowy i odnawialny surowiec. Papier z liści jest biodegradowalny, i to lepiej niż standardowy. Według naukowców rozkłada się w glebie 30 dni, podczas gdy zwykły papier potrzebuje na to kilku miesięcy. Na dodatek do jego produkcji nie stosuje się niebezpiecznych chemikaliów.

Dzięki dofinansowaniu będzie można kupić i zainstalować efektywne i przyjazne dla środowiska źródło ciepła oraz wymienić stolarkę okienną i drzwiową. To potrzebne uzupełnienie programu „Czyste Powietrze”, skierowanego do właścicieli domów jednorodzinnych.

Kto i jak skorzysta?

Program jest odpowiedzią na potrzeby potencjalnych beneficjentów, którzy są właścicielami lokali w budynkach wielorodzinnych lub najemcami mieszkań komunalnych. Jest również skierowany do wspólnot mieszkaniowych składających się z 3 do 7 lokali mieszkalnych. Operatorem programu są Wojewódzkie Fundusze Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej, które podpisują stosowne umowy z zainteresowanymi gminami. Następnie gminy ogłaszają na swoim terenie nabór wniosków wśród mieszkańców – beneficjentów końcowych.

Im niższy dochód, tym wyższe dofinansowanie

Podstawowy poziom dofinansowania – przy dochodach do 135 tys. zł rocznie – to szansa na dotację do 16,5 tys. zł, nie więcej niż 30 proc. kosztów kwalifikowanych na jeden lokal mieszkalny. Podwyższone dotacje przewidziano przy niższych dochodach, aż do 90 proc. kosztów kwalifikowanych w wypadku, gdy dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym i 1526 zł w jednoosobowym lub jest ustalone prawo do zasiłku. Dotacje adresowane do wspólnot mieszkaniowych to maksymalnie do 60 proc. kosztów kwalifikowanych.

O programie

Program „Ciepłe Mieszkanie” obejmuje lata 2022-2026, przy czym zawieranie przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umów z gminami będzie trwało do 30.06.2024, a środki wydatkowane do 31.12.2026 r. Pierwszy nabór wniosków w programie ogłoszono 21.07.2022 r., zamknięto go 31.12.2022 r. Drugi nabór rozpoczął się 29 września 2023 r.

Szczegółowe informacje na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Dzień Krajobrazu to jedyna w roku okazja, aby uświadomić sobie, że gdziekolwiek jesteśmy, gdziekolwiek mieszkamy, żyjemy wśród krajobrazów - miejskich, rolniczych, naturalnych czy przemysłowych. I mamy na nie bardzo duży wpływ!

W dniu 20 października obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Krajobrazu, którego wydarzenia towarzyszące trwają cały miesiąc. Poprzez różnego rodzaju działania instytucje, stowarzyszenia czy placówki oświatowe zwracają uwagę na problemy związane z jakością krajobrazu, a także na dobre wzorce w kształtowaniu przestrzeni.

Każdego roku Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska ogłasza temat krajowych obchodów, hasłem tegorocznego wydarzenia jest „Doceń lokalność!”. W ten sposób inicjatorzy zwracają uwagę na wartość krajobrazów typowych dla konkretnego regionu, na ich odmienności i zróżnicowanie. Wskazują, że nawet najmniejszy fragment krajobrazu – drzewo, zabytkowy most czy przydrożna kapliczka – jest częścią naszego dziedzictwa i trzeba o nie dbać. Krajobraz to ważny element życia mieszkańców Małopolski.

Znamy walory przepięknie ukształtowanego środowiska krajobrazowego naszego regionu. Chętnie korzystamy z uroków aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, blisko natury, wśród elementów przyrodniczych właściwych tylko dla Małopolski. Każdy sezon turystyczny w Tatrach, Pieninach, Beskidzie Wyspowym czy Niskim to kolejne rekordy frekwencji na szlakach i w miejscowościach górskich. Mamy więc wiele powodów, by dołączyć do tegorocznych wydarzeń Dnia Krajobrazu. Wyjdźmy na spacer i doceńmy uroki Małopolski!

Wydarzenie służy nagłośnieniu działań proekologicznych i tych spośród mieszkańców, instytucji i przedsiębiorstw, którzy te działania podejmują. Upowszechniamy, promujemy i nagradzamy proekologiczne postawy i praktyki z naszego regionu. Organizatorami plebiscytu są samorząd Województwa Małopolskiego i Gazeta Krakowska.

Plebiscyt obejmuje projekty, które powstały i dzieją się w Małopolsce, a zgłoszenia przyjmujemy w kategoriach: Liderzy Ekologii wśród Małopolskich Firm ( Firma Eko-Hero), Gmina Eko-Hero oraz Eko Inicjatywa. Druga kategoria, czyli Eko-Gmina, zostanie podzielona na trzy podkategorie ze względu na wielkość gmin: do 15 000 mieszkańców, 15 000 - 30 000 mieszkańców oraz powyżej 30 000 mieszkańców.

Zainteresowanie konkursem rośnie z roku na rok. Inicjatywą wykazują się zarówno mieszkańcy, jak i przedsiębiorcy. Także małopolskie gminy pokazały, że pracują nad proekologicznymi rozwiązaniami na swoim terenie.

Zgłoszenia należy wysyłać do 30 października 2023 roku poprzez formularze na stronie internetowej Gazety Krakowskiej. Zachęcamy do udziału!

Wrzesień to początek nowego roku szkolnego, a w pierwszych kilkunastu szkołach w Małopolsce to również początek funkcjonowania nowej przestrzeni dla ekologii. W placówkach, które przystąpiły do Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej nauka będzie odbywać się nie tylko w tradycyjnych klasach, ale również w nowych i świetnie wyposażonych ekopracowniach.

5 czerwca, w Światowym Dniu Ochrony Środowiska jedenaście placówek edukacyjnych w naszym regionie trzymało promesy na utworzenie i wyposażenie pracowni, w których dzieci i młodzież zdobędą i poszerzą wiedzę na temat ekologii i nauczą się dbać o środowisko naturalne. Niektóre ekopracownie powstały jeszcze podczas wakacji i z pierwszym dzwonkiem to właśnie tam rozpoczęły się zajęcia dotyczące ochrony środowiska, gospodarki wodnej, zrównoważonego rozwoju oraz odnawialnych źródeł energii.

Każda szkoła ma własny pomysł na ekopracownię, odpowiadający lokalnym potrzebom i warunkom. Wspólna jest jednak troska o zachowanie środowiska naturalnego, a najlepszą do tego drogą jest edukowanie najmłodszego pokolenia i ciągła praca nad świadomością ekologiczną tych, którzy przyjdą po nas.

Program tworzenia ekopracowni został zainicjowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ramach naboru do Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej można uzyskać środki na wyposażenie nowoczesnej infrastruktury edukacyjnej, a docelowo – kształtować postawy proekologiczne i zwiększyć świadomość środowiskową dzieci i młodzieży.

Operatorami programu są Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, za pośrednictwem których można starać się o dofinansowanie do 55 000 zł na stworzenie ekopracowni przyrodniczej oraz do 75 000 zł na ekopracownię dot. OZE. Adresatami projektu są jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne ( m.in. szkoły), stowarzyszenia i fundacje.

Budżet Programu dla województwa małopolskiego na lata 2022 – 2025 wynosi łącznie 5,75 mln zł. Przed nami kolejne edycje.

W ten sposób budżet tego popularnego wśród mieszkańców programu wzrósł do 230 mln zł! Większość środków została rozdysponowana w pierwszych tygodniach naboru, który trwa od początku sierpnia.

Przypomnijmy, że operatorem programu w Małopolsce jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, który przekazuje dofinansowanie (do 80% kosztów kwalifikowanych inwestycji) na instalacje, które pozwalają zatrzymywać deszczówkę. Dzięki temu wody opadowe lub roztopowe zostają wykorzystane do nawadniania, podlewania roślin w ogrodach oraz do innych celów gospodarczych. To jeden ze sposobów przeciwdziałania skutkom suszy i zarazem przystosowywania się do skutków zmiany klimatu.

Końcowymi beneficjentami są więc osoby fizyczne, będące właścicielami, współwłaścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości, na której znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny. z wyłączeniem nieruchomości, dla której udzielono już dofinansowania z poprzednich edycjach programu Moja Woda. Ale nie tylko, bo o dofinansowanie mogą ubiegać się także właściciele, współwłaściciele lub użytkownicy wieczyści nieruchomości, na których planuje się lub rozpoczęto budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego, pod warunkiem, że budynki te zostaną oddane do użytkowania zgodnie z prawem przed złożeniem dokumentów do rozliczenia.

Warto więc zajrzeć na stronę Programu Priorytetowego Moja Woda  i złożyć wniosek o dotację. O przyznaniu dofinansowania decyduje m.in. kolejność zgłoszeń.

Program Moja Woda

Polska jest jednym z krajów najbardziej zagrożonych kryzysem wodnym. Problem niedoboru wody pogłębia się też nie tylko z powodu coraz wyższych temperatur, ale też braku zarządzania intensywnymi opadami. Obliczono, że podczas 20-minutowego deszczu z dachu o powierzchni 120 m² można zebrać nawet 360 l wody, które można ponownie wykorzystać.

Program Moja Woda pomaga w łagodzeniu skutków suszy w Polsce i ograniczaniu zagrożenia powodziowego przez budowę przy domach instalacji zatrzymujących deszczówkę. Za realizację programu Moja Woda odpowiada Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W rozpoczętym właśnie naborze wniosków właściciele domów mają możliwość otrzymania do 6 tys. zł na inwestycje w tzw. „małą retencję” na swoich nieruchomościach, która obejmuje do 80 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia służącego przydomowej retencji. Chodzi tu głównie o zbiorniki na wodę deszczową, ale także inne instalacje do gromadzenia deszczówki czy wody roztopowej. W zakres inwestycji wchodzi zakup, dostawa, montaż, budowa i uruchomienie instalacji do zbierania wód opadowych z dachów, chodników, podjazdów, gromadzenia deszczówki w zbiornikach o poj. min. 2 m3, retencjonowania wód opadowych w gruncie i na dachach oraz wykorzystywania zebranej wody z pomocą pomp, przewodów, filtrów, zraszaczy i innych urządzeń z istniejącego czy nowobudowanego w ramach inwestycji zbiornik.

Wnioski będą przyjmowane do wyczerpania budżetu, który w tym roku wynosi 130 mln złotych.

Gdzie i jak złożyć wniosek?

Wniosek o dofinansowanie z programu Moja Woda należy złożyć do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty (na przykład fakturami zakupu) oraz dokumentami potwierdzającymi wykonanie instalacji (protokół wykonania lub oświadczenie o samodzielnej realizacji).

Do trzech razy sztuka!

Na dwie dotychczasowe edycje programu przeznaczono 236 mln zł. Zrealizowane już inwestycje pozwalają na zgromadzenie i zagospodarowanie na terenie prywatnych nieruchomości około 2,5 mln m3 wód opadowych i roztopowych rocznie. Trzeci nabór sprawi, że wartość ta orientacyjnie może wzrosnąć o kolejne 1,2 mln m3 deszczówki, która zostanie wykorzystana przez właścicieli domów jednorodzinnych do wspomagania walki z suszą i lokalnymi podtopieniami.

Szczegółowe informacje oraz instrukcja, jak otrzymać dofinansowanie na stronie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Operatorzy będą nieodpłatnie pomagać potencjalnym uczestnikom programu Czyste Powietrze podczas całego procesu pozyskania i rozliczenia dotacji:

• szacowania kosztów inwestycji i wysokości dotacji,
• w wyborze urządzeń, materiałów,
• wykonawców oraz wsparcie w zawarciu umów z wykonawcami,
• w złożeniu wniosków o dotację i płatność (i ich ewentualne poprawy)
• w nadzorze nad realizacją prac zgodnie z warunkami programu Czyste Powietrze.

Adresatami projektu są przede wszystkim osoby o najniższych dochodach. Sprawdź, kto może zostać operatorem i jak zgłosić się do pełnienia tej funkcji na stronie powietrze.malopolska.pl 

Tematyka ochrony przyrody jest coraz bliższa zarówno mieszkańcom Małopolski, jak i całego kraju. Z jednej strony dbanie o środowisko na co dzień staje się coraz powszechniejsze, a z drugiej spora grupa odbiorców potrzebuje podstawowych informacji na temat właściwych zachowań prośrodowiskowych. Wielu z nas rozpoznaje jednak, a potem wybiera produkty i usługi, które można zakwalifikować jako ekologiczne.

Ekologicznie czyli świadomie

Agencja badawcza SW Research, która jest autorem raportu EKObarometr 2023, zmierzyła poziom świadomości ekologicznej Polaków, biorąc pod uwagę ich stosunek do ekologii jako takiej oraz skłonność do podejmowania działań podyktowanych troską o środowisko naturalne. Bo do tego, że świadomość ta rośnie, nie trzeba przekonywać. Przedsiębiorcy od dawna obserwują ten trend i proponują produkty, rozwiązania i aktywacje marketingowe oparte na idei ochrony środowiska. Równocześnie jesteśmy też coraz bardziej krytyczni wobec firm i świadomi takich zjawisk, jak greenwashing. Nie dajemy się nabrać na strategie marketingowe, których celem jest stworzenie mylnego wrażenia, że dana firma i jej produkty są przyjazne dla środowiska. Zdecydowanie wzrosła liczba osób, które rozpoznają to zjawisko: z 16% w 2022 do 29% w 2023.

Eko entuzjastów aż trzykrotnie więcej niż eko krytyków

Wyniki badania wskazują na 4 grupy konsumentów:

- Eko Entuzjaści (31%) to najbardziej świadomi i zaangażowani w promocję eko-postaw w kontekście ochrony planety

- Eko Troskliwi (27%) są pozytywnie nastawieni do kwestii ekologicznych, choć wyczuleni głównie na korzyści finansowe wypływające z takiej postawy

- Eko Zagubieni (32%) nie są negatywnie nastawieni do ekologii, ale nie czują się aż tak zaangażowani w tę kwestię i pozostają dość bierni

- Eko Krytycy (10%) zaprzeczają, że zagrożenia ekologiczne istnieją i krytycznie oceniają działania komunikacyjne skupione na ekologii.

O badaniu

Badanie przeprowadził między 8 a 16 maja 2023 r. instytut badawczy SW Research na reprezentatywnej próbie 1500 Polaków w wieku 16-80 lat. Badanie to realizowane jest przez agencję SW Research nieprzerwanie od I kwartału 2020 r. Więcej na temat raportu na stronie Instytutu Badawczego  

Inicjatywa Stowarzyszenia Czysta Polska z roku na rok zdobywa coraz większe grono miłośników gór i ekologii. Wspólne sprzątanie Tatr na przełomie czerwca i lipca było zwieńczeniem trwających cały rok działań Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz Stowarzyszenia, które stawia sobie za cel edukację prośrodowiskową i poszerzanie świadomości ekologicznej. Efekty są widoczne gołym okiem - z każdym rokiem na szlakach jest coraz mniej śmieci.

Jak zawsze w akcję Czyste Tatry ekoMałopolska zaangażowało się wielu ambasadorów – sprzątać tatrzańskie szlaki przyjechali m.in. Joanna Jabłczyńska, Adrianna Palka, Aleksandra Kutz i Mateusz Ligocki. 30 czerwca w miasteczku na Górnej Równi Krupowej odbył się także ekoMeetUp, czyli spotkanie fanów z grupą ponad 30 znanych influencerów, youtuberów i tiktokerów. W miasteczku przygotowano również mnóstwo innych atrakcji - każdy młodszy i starszy znalazł coś dla siebie. Turyści i miłośnicy gór uczestniczyli w warsztatach i konkursach ekologicznych oraz Wieczorze Górskim, a dzieci w animacjach i zabawach edukacyjnych dla dzieci. Jak co roku w namiocie EkoMałopolski można było sprawdzić swoją wiedzę ekologiczną i w nagrodę otrzymać eko gadżety!

1 lipca uczestnicy tłumnie wyruszyli na szlaki, aby znów przenieść razem góry (śmieci), wnosząc przy tym mnóstwo pozytywnej energii, która pomoże zmieniać świadomość ekologiczną ludzi w całej Polsce. A o tym, że odpowiedzialne zachowania są coraz powszechniejsze, świadczy malejąca z roku na rok ilości śmieci pozostawianych na szlakach. W tegorocznej edycji akcji wolontariusze znieśli ze szlaków kilkadziesiąt kilogramów śmieci mniej niż w ubiegłym roku pomimo, iż ilość turystów odwiedzających Tatrzański Park Narodowy podwoiła się od czasu pierwszej edycji Czystych Tatr! To fantastyczny wynik, bo w tym przypadku mniej znaczy więcej! Więcej świadomości ekologicznej turystów odwiedzających Tatrzański Park Narodowy i więcej odpowiedzialnych zachowań na szlakach.

Wydarzenie zakończyło się koncertem finałowym, którego gwiazdą był piosenkarz, producent, kompozytor i autor tekstów, a także tegoroczny zdobywca aż pięciu statuetek Fryderyka – Mrozu.

Tegoroczna edycja akcji przeprowadzona została we współpracy z Małopolską, a patronem honorowym wydarzenia był Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Józef Gawron. Czyste Tatry to wielka akcja edukacyjno-ekologiczna organizowana w Zakopanem i Tatrach od 2012 roku. W dotychczasowych 12 edycjach wzięło udział ponad 40 500 wolontariuszy, którzy znieśli z gór 7,5 tony śmieci.

Partnerami wydarzenia zostali: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, który po raz kolejny został partnerem tytularnym, Burmistrz Miasta Zakopane, Tatrzański Park Narodowy oraz Polskie Koleje Linowe.

Już teraz zapraszamy na przyszłoroczną edycję wydarzenia, bo nawet jeśli sprzątanie szlaków stanie się tylko symbolem – najważniejsza jest edukacja ekologiczna, która uświadamia nam jak wygląda ekologia i jaki ma wpływ na życie nasze i przyszłych pokoleń.

Galeria zdjęć

Nowe przepisy

24 maja 2023 roku weszły w życie polskie przepisy dotyczące ograniczenia ilości opakowań jednorazowych z tworzyw sztucznych w sklepach i restauracjach. Zakazem wprowadzania do obrotu objęte są również wszystkie wyroby wykonane z tworzyw sztucznych zawierających dodatki powodujące rozpad na mikrofragmenty lub rozkład chemiczny.

W myśl ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania odpadami oraz o opłacie produktowej, nie wolno wprowadzać do sprzedaży: patyczków higienicznych, sztućców, talerzy i słomek, styropianowych pojemników i kubków do żywności przeznaczonej do bezpośredniego spożycia, mieszadełek do napojów i patyczków do balonów.

Producenci będą też ponosić koszty z tytułu wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Za kubek na napoje, w tym jego pokrywkę czy wieczko, klient dopłacać będzie 20 groszy. Do pojemników na żywność doliczona zostanie natomiast opłata w wysokości 25 groszy. Nowo wyprodukowane opakowania z tworzyw sztucznych powinny być oznakowane. Przedsiębiorcy, którzy nabyli plastikowe wyroby przed 24 maja, będą mogli ich używać do wyczerpania zapasów.

Koniec ery jednorazowego plastiku? Recykling i system kaucyjny.

Efektem wprowadzonych właśnie przepisów ma być przede wszystkim ograniczenie stosowania plastiku. Ale zakładają one również roczne poziomy selektywnej zbiórki jednorazowych butelek plastikowych, jakie będą musieli osiągnąć producenci napojów. Od 2025 roku będzie to 77%, natomiast od 2029 już 90%.

Zmiany w prawie nakładają na producentów oraz wprowadzających napoje konieczność stworzenia systemu kaucyjnego, którym objęte będą m.in. butelki PET do 3 litrów a także butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra i puszki aluminiowe do 1 litra. Obowiązek odbioru używanych opakowań będzie dotyczyć jednostek handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 200 m2.

Transport jest jednym z głównych źródeł emisji dwutlenku węgla na całym świecie. Odpowiada za jedną czwartą globalnych emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze spalania paliw, a połowa tych emisji pochodzi z transportu drogowego. W tym samym czasie w większości krajów na całym świecie rower stanowi mniej niż 5% codziennych podróży, pomimo jego potwierdzonej roli w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych.

10 tys. podróży

Jedną z dróg zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych jest promowanie tzw. aktywnego podróżowania, czyli zastępowania zmotoryzowanego transportu poruszaniem się pieszo i na rowerze. To tańsza i zdrowsza alternatywa, ale jaki jest jej rzeczywisty wpływ na redukcję emisji CO2 w miastach? Pokazuje to badanie przeprowadzone przez zespół badaczy z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Członkowie zespołu dwa lata obserwowali ponad 4 tys. osób, mieszkańców Londynu, Antwerpii, Barcelony, Wiednia, Orebro, Rzymu i Zurychu.

Uczestnicy badania wykonali 10 tys. podróży, które były przez nich dokumentowane w specjalnych dziennikach. Znalazły się w nich wszystkie przejazdy wykonywane przez nich w ciągu dnia, łącznie z dojazdem do pracy za pomocą pociągu, dowożeniem dzieci do szkoły samochodem czy dojeżdżanie autobusem do centrum. Naukowcy następnie obliczyli, jaki ślad węglowy wygenerowała każda z tych podróży.

Badanie wykazało, że osoby na co dzień poruszające się rowerem, mają o 84 proc. mniejszy wkład w emisję CO2, niż osoby z roweru niekorzystające.

Zaledwie 2,6 km dziennie

Autorzy badania, wykorzystując wzorce korzystania z rowerów w Niderlandach i Danii (czyli państw o największym udziale ruchu rowerowego), przedstawili potencjalne korzyści klimatyczne wynikające z jazdy rowerem. Jak czytamy, gdyby każdy człowiek na świecie przejeżdżał na rowerze - tak jak Duńczycy - 1,6 kilometra dziennie, można by uniknąć aż 414 mln ton emisji CO2. Stanowi to w około 98% krajowych emisji CO2 w Wielkiej Brytanii w 2015 r.

Zdaniem badaczy przedstawione wyniki sugerują „pilną potrzebę promowania zrównoważonego korzystania z rowerów poprzez wspieranie polityki, planowania i rozwoju infrastruktury rowerowej, a także politykę zniechęcania do korzystania z samochodu”. Tym bardziej, że aż 30% podróży samochodowych w Unii Europejskiej nie przekracza 3 km, a 50% - 5 km. To odległości, których pokonanie bezemisyjnym rowerem nie powinno stanowić problemu nawet dla początkujących!

Rowerem po zdrowie!

Regularnie jeżdżący na rowerze mają mniejsze skłonności do otyłości, cukrzycy, udarów, chorób serca i różnych rodzajów raka. Rowerzyści nie tylko zyskują zdrowie, ale mają też większe szanse pozostać mobilnymi i niezależnymi w podeszłym wieku. Godzina jazdy na rowerze w spokojnym tempie wystarczy, by spalić około 500 kalorii – można więc potraktować rower jak siłownię na świeżym powietrzu. Rower jest wręcz zalecaną i bezpieczną formą walki z nadmiarowymi kilogramami. Ponadto jazda na rowerze przyspiesza krążenie, wzmacnia serce, obniża ciśnienie i poprawia wydolność oddechową, to także doskonały bodziec treningowy dla mózgu. Wsiadajmy więc na rowery, bo to zdrowe i ekologiczne!

Wydarzenie rozpoczęliśmy 17 marca w Proszowicach, gdzie Wicemarszałek Józef Gawron, wspólnie z Burmistrzem Grzegorzem Cichym zainaugurowali wydarzenie wspólnie z mieszkańcami i lokalnymi samorządowcami. Kilka dni później, bo 20 marca sprzątaliśmy tereny zielone w Zbylitowskiej Górze, aby w kolejnych tygodniach odwiedzić Pcim, Rudawę, Iwkową, Myślenice i Gorlice. Wydarzenie podsumowaliśmy 21 kwietnia, w przeddzień Światowego Dnia Ziemi, w Lipnicy Murowanej. Wszędzie witali nas mieszkańcy, samorządowcy, młodzież szkolna i dzieci, pełni zapału do porządkowania swojej okolicy.

Podczas przemierzania parkowych, turystycznych i leśnych ścieżek nie tylko sprzątaliśmy piękne fragmenty regionu, ale także uczyliśmy się, jakie nieoczywiste zagrożenia niosą ze sobą śmieci dla zwierząt, skąd się biorą fragmenty foli w gniazdach ptaków czy też jaką pułapką może być niewinnie leżąca butelka. I tak w Proszowicach można było wziąć udział w akcji „Wymień drzewko na surowce wtórne", zbudować budkę lęgową dla ptaków w ramach warsztatów ekologicznych, posprzątać rzekę Szreniawę z wykorzystaniem kajaków, spróbować dań eko przygotowywane przez uczniów klasy kulinarnej Zespołu Szkół w Piotrkowicach Małych czy zwiedzić gminę "Śladami Stańczyka". W Pcimiu sprzątaliśmy brzegi rzeki Raby, a gmina zorganizowała zbiórkę elektrośmieci: za każdą starą lodówkę czy telewizor można było otrzymać sadzonkę drzewa lub krzewu. Z kolei w gminie Rudawa miejscowe Koło Wędkarskie zarybiało lokalną rzekę.

Na portalu Facebook powstała dedykowana akcji strona: @Posprzątaj z nami Małopolskę – główny kanał komunikacji z uczestnikami wydarzenia, miejsce wymiany doświadczeń, publikowania zdjęć i relacji z akcji sprzątania. W trakcie trwania akcji trafiliśmy do blisko 2 000 użytkowników portalu, a posty publikowane na stronie zobaczyło prawie 10 000 osób.

Partnerzy medialni wydarzenia: TVP Kraków/ Radio Kraków/ RDN Małopolska Nowy Sącz/ RMF Maxx/ Dziennik Polski/Gazeta Krakowska/ bochniazbliska.pl / proszowicezbliska.pl #posprzątajznamimałopolske #posprzątajMYmałopolske

W poprzednich latach dofinansowanie otrzymały tak różnorodne inicjatywy, jak konkurs dla uczniów na krótki spot promujący zachowania proekologiczne, wielkoformatowa gra planszowa, pokazy filmów, organizacja XI edycji imprezy Czyste Tatry, spotkania warsztatowe dotyczące świadomego konsumpcjonizmu oraz promowania Banków żywności czy warsztaty dla Kół Gospodyń Wiejskich na temat segregacji i przetwarzania odpadów.

W ramach tegorocznego konkursu przewiduje się dofinansowanie zadań w trzech priorytetach:

- Organizacja wydarzeń, imprez, warsztatów z zakresu edukacji ekologicznej w formie stacjonarnej, związanych z tematyką zapobiegania powstawaniu odpadów

- Organizacja wydarzeń, imprez, warsztatów w formie stacjonarnej z zakresu edukacji ekologicznej związanych z tematyką ochrony powietrza

- Organizacja wydarzeń, imprez, warsztatów w formie stacjonarnej z zakresu edukacji ekologicznej związanych z tematyką przeciwdziałania i adaptacji do negatywnych skutków zmiany klimatu

Na realizację zadań wybranych w ramach konkursu Zarząd Województwa przeznaczył środki finansowe w wysokości 550 000 zł.

Warunkiem ubiegania się o dofinansowanie lub finansowanie realizacji zadania jest prawidłowe złożenie oferty do dnia 18.04.2023 r. Regulamin Konkursu dostępny jest na stronie BIP Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Zapraszamy i zachęcamy do udziału w naborze!

Żeby wziąć udział w projekcie wystarczy uzupełnić krótki formularz rejestracyjny. Rejestracja zespołów trwa do 13 marca 2023 r.

Projekt polega na poznaniu sadowniczego dziedzictwa polskich ziem i restytucji starych odmian drzew w formie szkolnego minisadu składającego się z co najmniej 5 drzew sadzonych na ogólnodostępnym terenie. Sad może zostać założony przy szkole lub na działce należącej do gminy.

Organizatorzy kładą nacisk na prowadzenie sadu w sposób naturalny tj. z doborem odpornych odmian dostosowanych do polskich warunków oraz zastosowaniem ekologicznego sposobu ochrony roślin, który ogranicza negatywny wpływ upraw na środowisko.

Zwieńczeniem udziału w projekcie jest założenie na przyszkolnym terenie minisadu. 120 szkół, które najlepiej zrealizują zadanie konkursowe w pierwszym etapie projektu, uzyskają grant o maksymalnej wartości 250 zł ma zakup i sadzenie drzewek. Projekt skierowany jest do wszystkich szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych.

Zespoły, które tworzą nowy sad wybierają jeden gatunek tradycyjnych odmian drzew owocowych. Przykładowo, jeśli zespół wybierze jabłonie, będzie pracował nad projektem utworzenia minisadu z 5 drzewkami tradycyjnych odmian jabłoni. Zespoły, które rozwijają istniejący już sad, mają dowolność w wyborze gatunków. Mogą wybrać 5 drzewek owocowych np. 2 drzewka tradycyjnych odmian śliw i 3 drzewka tradycyjnych odmian wiśni lub stworzyć dowolną inną konfigurację.

Więcej informacji na stronie organizatora.

Biogazownia to doskonała forma racjonalnego zagospodarowania biodegradowalnych odpadów komunalnych. W połączeniu z kompostowaniem jest rezerwuarem możliwości produkcji ciepła, prądu i nawozów. Oznacza też niezależność i efektywność energetyczną oraz finansową instalacji komunalnych.

Zbiórka bioodpadów w powiązaniu z celami recyclingu

Warto przypomnieć, że jednym z głównych celów recyklingu wynikających z ramowej dyrektywy o odpadach jest osiągnięcie poziomu 65% recyklingu odpadów komunalnych do 2035 r. Aby to było możliwe, powinniśmy selektywnie zbierać 80-90% wytwarzanych bioodpadów. Poza zwiększeniem zbiórki oraz wsparciem dla biogazowni, nie obędzie się bez kompostowania przydomowego.

Zasady dofinansowania biogazowych instalacji komunalnych

Program skierowany będzie do przedsiębiorstw. Środki można będzie pozyskać na budowę, rozbudowę lub modernizację instalacji fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i wykorzystania uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Nabór potrwa od 13 lutego br. do 30 czerwca 2024 r. Pula dostępnych środków to 1,5 mld zł.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej proponuje pożyczkę w wysokości 100% wartości inwestycji i do 50% dotacji, bez limitu kwotowego. W przypadku pożyczek - WIBOR 3M wyniesie nie mniej niż 1,5% w skali roku lub będą one udzielane na warunkach rynkowych (wówczas pożyczka nie będzie stanowić pomocy publicznej). Do ubiegania się o środki nie będzie potrzebna gotowa decyzja środowiskowa, a jedynie potwierdzenie złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W kwestiach proceduralnych szykują się też ułatwienia ze strony rządowej.

Wsparcie rządowe

Równocześnie przygotowywany jest projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, który ma ułatwić inwestycje w biogazownie. Biogazownie komunalne przy oczyszczalniach ścieków, ale także zlokalizowane przy składowiskach odpadów komunalnych, będą traktowane jako inwestycje celu publicznego. To ma oznaczać szybszą ścieżkę ich rejestracji. Nie będzie też trzeba wykonywać ocen oddziaływania na środowisko, jeśli instalacje będą powstawały w miejscu dotychczasowej działalności instalacji komunalnych. Warto podkreślić, że biogazownie są sposobem na realizację idei gospodarki o obiegu zamkniętym.

Światowy Dzień Mokradeł obchodzone jest co roku na całym świecie w dniu 2 lutego na pamiątkę podpisania Konwencji o obszarach wodno-błotnych – międzynarodowego traktatu przyjętego w 1971 r., w którym uczestniczą obecnie 172 państwa.

Mokradła, czyli tereny podmokłe, to obszary lądowe, stale bądź sezonowo nasycone lub zalane wodą. Do śródlądowych terenów podmokłych zalicza się bagna, torfowiska, jeziora, rzeki, tereny zalewowe i moczary. Do mokradeł nadbrzeżnych należą słonorośla, estuaria, lasy namorzynowe, laguny, a nawet rafy koralowe. Stawy rybne, pola ryżowe i saliny to tereny podmokłe utworzone przez człowieka.

Tereny podmokłe pełnią istotne dla społeczeństwa funkcje, zaczynając od magazynowania wody, poprzez ochronę przed sztormami oraz powodziami, na podtrzymywaniu bioróżnorodności i akumulacji węgla kończąc. Od 1970 r. ponad 35% mokradeł uległo degradacji, a proces ten postępuje coraz szybciej. Odwrócenie tego trendu ma kluczowe znaczenie dla zachowania równowagi w przyrodzie i funkcjonowania człowieka, także w kontekście adaptacji do zmian klimatu.

„Nasze działania mają znaczenie. Jedno małe działanie może wywołać efekt rozchodzących się fal” - to jest główna idea stojąca za wizualizacją kampanii, która symbolicznie przedstawia osobę aktywnie przywracająca mokradła poprzez proces nasadzania roślin. Rozchodzące się fale oznaczają rozprzestrzenianie się idei oraz dalekosiężny wpływ nawet najmniejszych decyzji.

Galeria zdjęć

„Zielony Lider" to program Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, realizowany przez Fundację Sendzimira, który wspiera lokalnych liderów w pozyskiwaniu wiedzy i kompetencji na rzecz prowadzenia w swoich społecznościach działań związanych z ochroną środowiska i klimatu, a także skutecznego pozyskiwania funduszy Unii Europejskiej na ich realizację. W latach 2021-2022 w programie udział wzięło ponad 80 osób z 30 gmin z całej Polski.

W ramach nowej perspektywy Unii Europejskiej na transformację energetyczną i adaptację do zmian klimatu Polska otrzyma ponad 100 mld zł. Program oferuje e-learning, warsztaty stacjonarne, specjalistyczne doradztwo, wymianę doświadczeń oraz możliwość wyjazdu na wizytę studyjną w kraju i zagranicą.

Efektem udziału w programie jest:

• diagnoza ważnego dla gminy problemu środowiskowego

• dobranie najlepszych rozwiązań dopasowanych do lokalnych uwarunkowań

• wypracowanie przez każdy zespół planu działania, który może zostać zrealizowany w społeczności lokalnej i ułatwi pozyskanie środków zewnętrznych.

Do programu zapraszane są trzyosobowe zespoły z małych i średnich gmin (do 50 tys. mieszkańców, w wyjątkowych przypadkach do 100 tys. mieszkańców). Fundacja Sendzimira zachęca, by w każdym zespole znalazła się osoba decyzyjna (burmistrz, wójt, naczelnik wydziału, lider organizacji).

„Zielony Lider” to trzy ścieżki tematyczne do wyboru:

1. zrównoważona gospodarka odpadami

2. retencja i przeciwdziałanie suszy

3. poprawa jakości powietrza i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych, a także zdobycie wiedzy o konkretnych rozwiązaniach w ramach każdej ze ścieżek, współpraca ze specjalistami, ekspertami i praktykami wspierającymi zespoły w opracowaniu i wdrażaniu planu działania, wymiana doświadczeń między uczestnikami.

Rekrutacja trwa do 12 lutego 2023 r. Najważniejsze informacje o programie oraz formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie www.zielonylider.org.

Fundacja Sendzimira zaprasza osoby zainteresowane na spotkania informacyjne on-line 19 i 26 stycznia oraz 2 lutego 2023 r. o godz. 19:00. Link do spotkań jest tutaj

Program umożliwia kompleksowe wsparcie dla instalacji OZE: biogazu, fotowoltaiki, wiatraków, małych elektrowni wodnych oraz magazynów energii. W jednym programie rolnik albo spółdzielnia energetyczna mogą nie tylko zyskać pomoc w realizacji inwestycji, program ma umożliwić też uzyskanie dodatkowego dochodu dla rolników w Polsce. Rząd liczy w szczególności na rozwój biogazu, którego potencjał nie jest w pełni wykorzystywany.

Co zakłada program Energia dla Wsi?

Budżet programu wynosi 1 mld zł. Beneficjentami środków będą rolnicy, istniejące spółdzielnie energetyczne lub ich członkowie oraz nowo powstające spółdzielnie energetyczne. Wsparcie ma być wypłacone w formie dotacji (łącznie 485 mln zł) lub pożyczki (515 mln zł). Dopłata do inwestycji może wynieść maksymalnie do 20 mln złotych. W przypadku pożyczki kwota maksymalna sięga poziomu 25 mln zł. Nabór wniosków rusza 25 stycznia i będzie prowadzony w trybie ciągłym w latach 2022-2030. Okres kwalifikalności kosztów obejmuje zakres 1.01.2022-30.09.2030.

Zasady finansowania

Jeżeli inwestorem jest spółdzielnia energetyczna, wówczas inwestor może liczyć na intensywność finansowania przedstawioną poniżej:

- w przypadku instalacji fotowoltaicznej lub turbin wiatrowych o mocy 10 kW - 10 MW pożyczka obejmuje do 100 proc. kosztów kwalifikowanych

- biogazownie i elektrownie wodne o mocy 10 kW - 10 MW mogą otrzymać dotację do 45 proc. kosztów lub pożyczkę do 100 proc. kosztów. Jeżeli inwestor zdecyduje się na magazyn energii, może liczyć na dotację do 20 proc. kosztów.

Jeżeli inwestorem jest rolnik, wówczas obejmują go poniższe zasady finansowania:

- instalacja fotowoltaiczna lub turbina wiatrowa o mocy 50 kW - 1 MW można otrzymać pożyczkę do 100 proc. kosztów kwalifikowanych

- biogazownie i elektrownie wodne o mocy 10 kW - 1 MW mogą otrzymać dotację do 45 proc. kosztów lub pożyczkę do 100 proc. kosztów. Jeżeli inwestor zdecyduje się na magazyn energii może liczyć też na dotacje do 20 proc.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) liczy, że w pierwszym okresie powstanie kilkadziesiąt biogazowni, ostateczne wyniki będą zależne od zainteresowania beneficjentów.

OZE będą służyły rolnikom wykorzystując potencjał obszarów wiejskich

Rozwój OZE nabiera znaczenia m.in. ze względu na wzrost kosztów produkcji rolnej. Zaproponowano finansowanie energetyki odnawialnej w postaci fotowoltaiki i energetyki wiatrowej, ale przede wszystkim biogazowni. Rząd zapowiedział zmiany w regulacjach w zakresie biogazu w Polsce. Oprócz środków finansowych, przygotowane są również zmiany legislacyjne dotyczące rozwoju biogazowni rolniczych oraz dotyczące komplementarnego zaopatrzenia energii obszarów wiejskich poprzez modyfikację prawa dotyczącego spółdzielni energetycznych.

Energia dla Wsi to nie jedyne wsparcie dla obszarów wiejskich. Uruchomione zostały programy wsparcia dla terenów rolnych poprzez programy wspierające utylizację azbestu, folii czy instalacje gromadzenia wody (Moja Woda). Rząd ma także na uwadze rozwój sieci w związku ze wsparciem rozwoju OZE i pracuje nad regulacjami usprawniającymi rozwój sieci i przyłącze mocy wytwórczych.

Kolejny program dedykowany OZE na wsi rusza w marcu

W marcu zostanie uruchomiony kolejny program wsparcia. Skromniejsze środki – w porównaniu do budżetu programu Energia na Wsi - zostaną przeznaczone w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW). Za dwa miesiące zostanie uruchomiony nowy nabór wniosków na OZE dla rolników. Dotacje obejmą fotowoltaikę i energię wiatrową z magazynami energii. Program ma być komplementarny do programu Energia dla Wsi.

Celem zadania jest wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców Małopolski w zakresie gospodarowania odpadami i ochrony powietrza, poprzez prowadzenie akcji informacyjnych mających na celu zapobieganie powstawaniu odpadów, propagowanie idei zero waste a także ochronę powietrza w połączeniu z aktywnymi działaniami, warsztatami i wydarzeniami ekologicznymi. W ramach „małych grantów” o dofinansowanie mogą ubiegać się organizacje pozarządowe: stowarzyszenia, fundacje, Koła Gospodyń Wiejskich czy Ochotnicze Straże Pożarne.

- Ofertę na realizację zadania organizacja pozarządowa przedstawia z własnej inicjatywy.

- Dofinansowanie zadania, o które ubiega się organizacja pozarządowa, nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. - Czas trwania realizacji zadania nie może przekroczyć 90 dni.

- Łączna wartość środków finansowych przekazanych tej samej organizacji pozarządowej może wynosić nawet 20 000 zł w danym roku kalendarzowym.

Więcej informacji na stronie BIP