HISTORIA:
Cricoteka została założona w Krakowie w 1980 roku z inicjatywy samego Tadeusza Kantora jako żywe archiwum Teatru Cricot 2. Zgodnie z wolą artysty od początku pełniła równolegle funkcje muzeum, archiwum, galerii i ośrodka badań, jednocześnie gromadząc unikalne materiały dokumentujące działalność teatru i jego założyciela.
Budynek siedziby instytucji przy ulicy Nadwiślańskiej inspirowany jest ideami i dziełami Tadeusza Kantora (m.in. ambalażami i pomnikami niemożliwymi). Ze zderzenia dwóch materii – jak w rysunku artysty „Człowiek niosący stół” – powstała przestrzeń łącząca nowoczesną architekturę z budynkami najstarszej w Krakowie elektrowni. W efekcie rewitalizacji powstał wielofunkcyjny budynek mieszczący przestrzenie wystawiennicze, Archiwum Cricoteki wraz z czytelnią, salę teatralną, sale edukacyjne i księgarnię, a także przestrzenie spotkań i relaksu: kawiarnię usytuowaną na najwyższym piętrze budynku, z jednym z najpiękniejszych widoków na panoramę Krakowa i plac przed budynkiem.
MISJA:
W otwartym w 2014 roku budynku przy Nadwiślańskiej zaplanowano dwa główne nurty działań programowych Cricoteki:
– związany z prezentacją twórczości Tadeusza Kantora;
– ukazujący jej wpływ na współczesną sztukę i teatr.
Założenia te są realizowane poprzez kolejne odsłony stałej ekspozycji oraz program wystaw czasowych. Dopełnieniem stałej ekspozycji w nowym gmachu jest możliwość zapoznania się z szerokim wyborem informacji i materiałów ilustracyjnych, związanych twórczością Tadeusza Kantora. Ich zawartość bazuje na bogactwie zdigitalizowanej kolekcji Archiwum Cricoteki.
DZIAŁALNOŚĆ:
Cricoteka zajmuje się obecnie organizacją wystaw, spektakli, koncertów, warsztatów oraz spotkań, wydaje też wydawnictwa dedykowane sztuce Tadeusza Kantora.
Wystawa stała – Tadeusz Kantor. Widma – prezentuje w większości niepokazywane dotąd na stałej ekspozycji obiekty, przedmioty i kostiumy ze spektakli Tadeusza Kantora. Punktem wyjścia dla wystawy jest pamięć o trudnej przeszłości, zarówno w wymiarze historycznym, jak i osobistym – idea wyraźnie obecna w twórczości wizjonera teatru. Eksponaty zacierają granice czasu i budują przestrzeń dla nowych interpretacji; tworząc krajobraz po katastrofie, tracą swą odrębność i generują nowe, intuicyjne znaczenia.
W drugiej siedzibie Cricoteki – Galerii-Pracowni Tadeusza Kantora mieszczącej się przy ul. Siennej, znajdują się dwie przestrzenie. Pierwsza to niewielki zachowany pokój, w którym artysta mieszkał i tworzył w latach 1987–1990. Druga to stworzona już po śmierci artysty galeria, pełniąca rolę kolejnego miejsca prezentacji wystaw czasowych.
Galeria Pracownia Tadeusza Kantora
ZBIORY I EKSPONATY:
W Cricotece jako podstawowy, najważniejszy cel statutowy realizowany jest „testament” Mistrza, obejmujący przechowywanie i opracowywanie wyjątkowej kolekcji muzealiów i archiwaliów.
Specyfika kolekcji, świadcząca o jej unikalności, polega na gromadzeniu różnorodnych artefaktów i materiałów archiwalnych oraz bibliotecznych związanych z życiem i twórczością Kantora. Obecnie kolekcję Cricoteki stanowią obiekty, kostiumy i rekwizyty ze spektakli Teatru Cricot 2 oraz autonomiczne rzeźby artysty związane z dziełami teatralnymi; rysunki i szkice; malarstwo; rękopisy i maszynopisy autorskie, korespondencja, pisma teoretyczne; materiały fotograficzne, audiowizualne i dźwiękowe; dokumenty, druki, materiały biblioteczne, recenzje; pamiątki; elementy autorskiego wyposażenia wnętrz.
W zapoczątkowanej przez artystę strukturze zbiorów znalazły się także materiały archiwalno-biblioteczne odnoszące się do źródeł jego twórczości i towarzyszącego mu kontekstu kulturowego, pozostającego z jego sztuką w bezpośrednim dialogu. Wreszcie, w zakresie gromadzenia zbiorów Muzeum znajduje się także sztuka najnowsza tych artystów, którzy utożsamiają się z ideami twórczymi Kantora lub czerpią z nich inspirację.
Zbiór jest stale rozbudowywany o nowe pozycje i naukowo opracowywany. Spuścizna ta wprawiana jest w ruch poprzez utrzymywanie dialogu z najnowszymi przejawami kultury, przede wszystkim w obszarze sztuk wizualnych i performatywnych.
WYDARZENIA I PROJEKTY:
Cricoteka to przestrzeń koncertów, spektakli, pokazów filmowych oraz zajęć dla dzieci i dorosłych. Punktem wyjścia są idee Tadeusza Kantora, inicjatora nowych trendów w sztuce polskiej i twórcy autorskiego awangardowego teatru o międzynarodowej sławie. Celem działalności Cricoteki jest prezentowanie dorobku Kantora, ale także szerzej – działań współczesnych twórców w dziedzinie sztuk plastycznych, teatru, tańca i muzyki, którzy wchodzą w dialog z ideami patrona instytucji, udowadniając, że inspiruje on kolejne pokolenia artystów.
W tym duchu realizowane są wydarzenia performatywne, m.in. program taneczny „Rollercoaster. Kolekcjonerzy wrażeń”, pokazy spektakli „Gra z Kantorem”, koncerty muzyki współczesnej „Polifonie”.
W stałym cyklu zajęć edukacyjnych odbywają się wydarzenia towarzyszące wystawom, oprowadzania, wykłady, warsztaty dla dzieci (cykle „Machina sztuki w ruchu”, „Kalejdoskop sztuki”), zajęcia dla szkół czy „Pracownia twórcza” dla dorosłych.
Cricoteka pozostaje też otwarta na potrzeby osób z niepełnosprawnościami, dostosowując przestrzeń budynku, ścieżki zwiedzania wystaw oraz same wydarzenia. Budynek jest dostosowany do potrzeb publiczności z niepełnosprawnością ruchową. Dla osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi organizowane są oprowadzania oraz warsztaty. Dostępne są m.in. pomoce dotykowe, audiodeskrypcje obiektów na wystawach czy oprowadzenie w Polskim Języku Migowym.
KONTAKT:
Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA w Krakowie
30-527 Kraków, ul. Nadwiślańska 2-4
tel. 12 442 77 70
e-mail:
Kasa/rezerwacja biletów – 12 442 77 70, wew. 101
Dostępność: 505 319 882 (tel./SMS)
STRONY INTERNETOWE:
Facebook -fb/Cricoteka
