Warsztaty wpisują się w działania kulturalne wynikające z umowy partnerskiej zawartej przez Województwo Małopolskie z Obwodem Lwowskim. Koordynatorem działań jest Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Ze strony ukraińskiej udział wzięli Oksana Kohut i Ostap Sojka z Janowa Jaworowskiego pod Lwowem zajmujący się odtworzeniem tradycji drewnianej zabawki ludowej.
Goście z Ukrainy i twórcy rodzimi poprowadzili warsztaty zabawki jaworowskiej i podhalańskiego malarstwa na szkle. W warsztatach uczestniczyli uczniowie szkół gimnazjalnych z ochotnicy Górnej i wielu mieszkańców wsi. Warsztaty wzbogaciła góralska muzyka w wykonaniu regionalnego zespołu z Ochotnicy Górnej.
Artyści z Ukrainy zapoznali się także z polskim tradycyjnym rękodziełem ludowym na jarmarku w Nowym Targu i z tradycyjną góralską architekturą zwiedzając prywatny skansen budownictwa drewnianego na Studziankach. Szczególne zainteresowanie wzbudziło dawne wyposażenie góralskich zagród i kuźni. Odwiedzili wpisany na Światową Listę UNESCO XV-wieczny, drewniany kościółek w Dębnie Podhalańskim. Uwagę zwiedzających przykuły gotyckie polichromie patronowe we wnętrzu świątyni. W Nowy Sączu gdzie zapoznali się ze zbiorami skansenu budownictwa ludowego, odwiedzili również rekonstrukcję dawnego Miasteczka Galicyjskiego.
Zaplanowano kontynuację warsztatów w latach następnych.
Warsztaty Twórców Ludowych organizowane przez Wiejski Ośrodek Kultury w Ochotnicy Górnej są także powiązane ideowo i programowo z wieloletnim projektem tworzenia Szlaku Wołoskiego na Łuku Karpat, który stanie się jeszcze jedną formułą łączącą Polskę ze Słowacją, Czechami, Ukrainą, Rumunią oraz Serbią.
Informacja o ukraińskich partnerach projektu i ich rzemiośle.
OSTAP SOJKA i OKSANA KOHUT, rodzeństwo cioteczne pochodzące z miasteczka Janów
Jaworowski w obwodzie lwowskim, które jeszcze do lat 80-tych XX wieku było ośrodkiem zabawkarskim o ponad 200-letnich tradycjach, jednym z najważniejszych na Ukrainie.
Oksana i Ostap od wielu lat pracują nad odrodzeniem jaworowskiego zabawkarstwa, traktując to zarówno w sposób naukowy, jak i sentymentalny. „My, podobnie jak całe pokolenia dzieci, wyrośliśmy razem z tymi zabawkami. Starsi twórcy odchodzili zabierając tę piękną
tradycję ze sobą, a nowi sprowadzili tradycyjną zabawkę do roli kiczowatej pamiątki” – tak mówią o inspiracjach do podjęcia tego wyjątkowego rzemiosła.
W swojej pracy wzorują się na najstarszych eksponatach, znajdujących się w zbiorach Muzeum Narodowego im. A. Szeptyckiego we Lwowie, Muzeum Etnograficznego, czy prywatnych kolekcjach.
Pan Ostap przygotowuje formy zabawek, Pani Oksana zdobi je pięknymi ornamentami. Wśród wykonywanych przez nich zabawek odnaleźć możemy koniki, często z wozami, czy bryczkami, ptaki klaskające skrzydłami, miniaturowe instrumenty oraz cały szereg karuzelek z huśtawkami, tańczącymi parami, korowodami etc.
Jaworowskie zabawki wykonywane były głównie z drewna osikowego, które według wiary ludu ma odganiać złe moce. Zdobi je piękny, tradycyjny ornament tzw. verbivka - wszystkie zdobienia (kwiaty, listeczki) – wykonywane są w formie wierzbowych gałązek. W jaworowskich zabawkach dominują kolory: zielony (symbolizujący zieleń traw i liści) i czerwony (kolor dojrzałych owoców). Na początku XX wieku do trzech wymienionych barw dołączył kolor żółty (symbolizujący słońce).
Fot. Ze zbiorów Ostapa Sojki.
