Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon jest odpowiedzią Województwa Małopolskiego na brak instytucji wspierających propagowanie nauki i edukacji, rozwijanie zainteresowań oraz pobudzanie ciekawości odkrywania poprzez nowoczesne, interaktywne narzędzia, niedostępne w wielu szkołach. Stworzono przestrzeń dla odbiorców w różnym wieku, którzy mają dostęp do nowoczesnych metod nauczania uzupełniających tradycyjne formy edukacji. Inwestycja Województwa Małopolskiego to jeden z największych projektów naukowo-kulturalnych w Polsce.
Unikalność przedsięwzięcia została podkreślona przez nazwę obiektu „Cogiteon”: zawiera łacińskie „myślę” oraz nawiązuje do kartezjańskiego „Cogito ergo sum” podkreślając humanistyczne wątki, jakie są eksplorowane w działalności Centrum.
Obiekt o powierzchni użytkowej 14 tys. m2 udostępniony został odbiorcom w czerwcu 2024 r. Cała inwestycja mieści się terenie o powierzchni 4 hektarów. 2/3 tego obszaru zajmuje zieleń: w parku rośnie 296 nowych drzew, 12 z nich znalazło się na zielonym dachu. Unikalnym rozwiązaniem w skali Krakowa jest ścieżka spacerowa w otoczeniu bylin, traw, kwiatów, łąk, placu zabaw oraz eksponatów plenerowych, poprowadzona również po dachu, z którego rozciąga się panorama na miasto, a przy sprzyjających warunkach pogodowych również na pasma gór. Zewnętrzny teren rekreacyjny jest ogólnodostępny i stanowi uzupełnienie oferty edukacyjnej Cogiteonu.
Wystawa stała „Człowiek i jego marzenia” to główna przestrzeń ekspozycyjna Cogiteonu, o powierzchni 2,2 tys. m2, podzielona na 5 sal, w których znajduje się około 100 eksponatów interaktywnych. Urządzenia zostały zaprojektowane specjalnie dla instytucji przez naukowców, ekspertów i artystów. Oznacza to, że Cogiteon nie powiela narracji istniejących już centrów nauki.
Cogiteon dysponuje również szerokim zapleczem do prowadzenia warsztatów edukacyjnych: Laboratorium Smaków (z dostępem do zaplecza kuchennego), Laboratorium Cząstek (fizyka), Laboratorium Reakcji (chemia), Laboratorium Przyrody, Pracownię Techniki i Pracownię Innowacji.
Przestrzenie te są wyposażone w profesjonalne instalacje i urządzenia. W ramach działalności przewidziano również m.in. zajęcia z zakresu psychologii i socjologii.
W obiekcie wydzielono strefę pod nazwą „Akademia Dzieci”. Jest to osobna przestrzeń dedykowana dzieciom w wieku 3-6 lat. Z kolei „Strefa Emocji” umożliwi realizację audiowizualnych spektakli 360O.
Cogiteon współpracuje z lokalnymi szkołami, uczelniami i organizacjami, wspierając ich w realizacji projektów edukacyjnych i kulturalnych. Nie tylko oferta programowa Cogiteonu ma charakter interdyscyplinarny, ale także zaplecze i wyposażenie sprzyjają takiej współpracy. 3 sale konferencyjne i restauracja, w której serwowane są potrawy z regionu Małopolski, stanowią niezbędne uzupełnienie działalności Cogiteonu, umożliwiające organizację różnych wydarzeń.
Celem projektu było również zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie działań mogących zmniejszyć skutki postępujących zmian klimatycznych. Edukacja w tym zakresie odbywa się w oparciu o budynek zaprojektowany, zrealizowany i funkcjonujący zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Działalność obiektu ma zachęcić mieszkańców Małopolski do inspirującego kontaktu z nauką i edukacją, by aktywnie poznawali świat i zmieniali go na lepsze.
Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020: działanie 12.2 - Infrastruktura edukacyjna i poddziałanie 4.3.3 - Głęboka modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej – inwestycje regionalne.
Całkowita wartość projektu: 283 172 822,87 zł, w tym:
- dofinansowanie UE: 195 325 063,46 zł
- wkład z budżetu Województwa Małopolskiego: 87 847 759,41 zł
Lata realizacji: 2015-2024
Projekt zrealizowany przez Biuro Inwestycji Strategicznych UMWM.
Strona Małopolskiego Centrum Nauki - cogiteon.pl
