REGIONY REWITALIZACJI EDYCJA 3.0
2 grudnia 2024 roku Województwo Małopolskie podpisało z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej umowę na realizację projektu Regiony Rewitalizacji 3.0 – wzmacnianie zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych. Na realizację projektu Małopolska dysponuje kwotą w wysokości 5 000 000,00 PLN. Środki pochodzą z Programu Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 oraz budżetu państwa. Kwota dotacji stanowi 100% kosztów kwalifikowalnych. Projekt realizowany będzie w latach 2024-2027.
W ramach trzeciej edycji projektu przewiduje się:
- wsparcie edukacyjne z zakresu rewitalizacji dla gmin z terenu województwa i ich partnerów,
- wsparcie doradcze z zakresu rewitalizacji dla gmin z terenu województwa,
- wsparcie procesu wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk w zakresie realizacji rewitalizacji, realizowane m.in. w formie konferencji, spotkań, krajowych wizyt studyjnych dla gmin,
- monitorowanie rewitalizacji w ramach Systemu Informacji Przestrzennej województwa,
- promocja rewitalizacji.
Poza działaniami szkoleniowymi, doradczymi oraz promocyjnymi, w ramach projektu planuje się wdrożenie komponentu grantowego dla gmin, przewidującego finansowanie działań społecznych i społeczno-infrastrukturalnych, prowadzonych na obszarach rewitalizacji w Małopolsce na podstawie Gminnych Programów Rewitalizacji.
Wzmacnianie zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych
W latach 2021-2022 Województwo Małopolskie realizowało projekt pn. Wzmacnianie zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych.
Projekt finansowany był ze środków budżetu państwa oraz środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020.
- Okres realizacji projektu: od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2022 roku
- Wartość projektu: 511 814,53 zł
- Kwota dotacji: 460 632,81 zł
- Wkład własny WM: 51 181,72 zł
Głównym celem projektu jest wzmocnienie zdolności samorządów gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych, zwłaszcza w zakresie dostępności w rewitalizacji, zarządzania procesem rewitalizacji, włączenia społecznego oraz korzystania z narzędzi jakie daje ustawa o rewitalizacji, a także wypracowanie i wdrożenie systemu monitorowania rewitalizacji w gminach i na poziomie regionów.
Główne działania w projekcie to wsparcie merytoryczne gmin poprzez organizację warsztatów i szkoleń oraz indywidualne konsultacje eksperckie, a także rozbudowa regionalnego serwisu internetowego poświęconego rewitalizacji oraz uzupełnienie Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Małopolskiego o komponent dotyczący rewitalizacji.
Wsparcie gmin w przygotowaniu lub aktualizacji programów rewitalizacji
W latach 2016-2018 Województwo Małopolskie realizowało projekt pn. Wsparcie gmin w przygotowaniu lub aktualizacji programów rewitalizacji.
Projekt finansowany był ze środków budżetu państwa oraz środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020.
- Okres realizacji projektu: od 7 marca 2016 roku do 31 sierpnia 2018 roku
- Wartość projektu: 5 480 933,40 zł
- Dofinansowanie projektu z UE: 4 118 726,44 zł
- Dofinansowanie projektu z Budżetu Państwa: 726 836,26 zł
Głównym celem projektu było wsparcie gmin w uruchomieniu procesów zmierzających do rewitalizacji obszarów problemowych, poprzez pomoc w przygotowaniu programów rewitalizacji jako dokumentów podstawowych dla tych działań.
Dla kształtu projektu istotny był fakt, iż był on realizowany w czasie, gdy dopiero od kilku miesięcy obowiązywała ustawa o rewitalizacji, będąca pierwszym aktem prawnym całościowo regulującym zagadnienie rewitalizacji. Ustawa ta stanowiła przełom w prowadzeniu przez samorządy gmin procesów rewitalizacji. Do tej pory rewitalizacja nie była bowiem zadaniem własnym gminy i dopiero z dniem wejścia w życie ustawy (18 listopada 2015 roku) stworzone zostały ramy formalno-prawne do prowadzania przez samorządy gmin kompleksowych działań naprawczych na terenach zdegradowanych, dotkniętych szeroko definiowanym kryzysem.
W tym kontekście ważnym celem projektu było zarówno upowszechnienie rozumienia rewitalizacji jako procesu kompleksowych, interdyscyplinarnych przemian ukierunkowanych na wyprowadzenie obszarów zdegradowanych z kryzysu, jak i pomoc gminom w poznaniu i stosowaniu wprowadzonych ustawą pojęć, rozwiązań i procedur. Szczególną uwagę zwracano na wzmacnianie zdolności gmin do tworzenia mechanizmów partycypacji społecznej oraz angażowania mieszkańców, podmiotów publicznych i prywatnych oraz innych interesariuszy w przygotowanie programów rewitalizacji i ich realizację.
Główne działania w projekcie dotyczyły wsparcia merytorycznego gmin. Zorganizowano 11 spotkań informacyjnych, warsztatów i szkoleń, w których łącznie uczestniczyło ponad 500 osób. Przeprowadzono dziesiątki indywidualnych konsultacji w zakresie opracowania programu rewitalizacji. W ramach konkursu dotacji dla gmin na dofinansowanie prac związanych z opracowaniem lub aktualizacją programów rewitalizacji wypłacono 98 dotacji na łączną kwotę 4 182 681,77 zł.
Dzięki realizacji projektu małopolskie gminy mogły w większym stopniu korzystać z różnych form wsparcia przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Posiadanie przez gminę programu rewitalizacji spełniającego kryteria Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 i wpisanego do wykazu programów rewitalizacji dawało bowiem podstawę do ubiegania się o dofinasowanie konkretnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 w ramach 11. osi priorytetowej „Rewitalizacja przestrzeni regionalnej”.
Na dzień zakończenia projektu do wykazu programów rewitalizacji wpisane były 142 programy (78% wszystkich małopolskich gmin), w tym 96 zostało opracowanych lub zaktualizowanych w ramach projektu. Jednocześnie można stwierdzić, iż ze wsparcia merytorycznego (finansowanego w ramach projektu) skorzystały wszystkie gminy, których programy znalazły się w wykazie.