Małopolska jest regionem wyjątkowo bogatym w spuściznę kulturową. Na terenie województwa lokowanych jest około 50 000 zespołów zabytkowych. Spośród tej liczby obiektów do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisanych jest 3 095 zabytków nieruchomych.
Na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO wpisanych jest 8 obiektów i zespołów obiektów: Kopalnia Soli w Wieliczce, historyczny zespół urbanistyczno-architektoniczny miasta Krakowa, obszar byłych obozów zagłady Auschwitz-Birkenau, zespół klasztornopielgrzymkowy OO. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej oraz cztery, unikatowe na skalę europejską, gotyckie zabytki architektury drewnianej – kościoły: w Binarowej, Dębnie, Lipnicy Murowanej i Sękowej. Taka liczba skarbów światowego dziedzictwa daje prymat Małopolsce w skali kraju i znaczące miejsce wśród regionów Europy. To wyróżnia, ale i zobowiązuje.
Samorząd województwa – świadomy odpowiedzialności za nasze wspólne dziedzictwo – podejmuje działania zapisane w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013 oraz w wypracowanym i przyjętym Wojewódzkim Programie Ochrony Dziedzictwa i Krajobrazu Kulturowego Małopolski. Realizuje wieloletnie projekty opieki nad zabytkami, takie jak ochrona budownictwa drewnianego i rozwój skansenów; rewitalizacja centrów starych miast i wsi; Program Konserwator, obejmujący prace interwencyjne przy obiektach zabytkowych; Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego, przedsięwzięcie promujące spuściznę historyczną regionu, oraz przekazuje fundusze
na wspieranie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych cennych obiektów wpisanych do rejestru zbytków, w ramach zadania „Ochrona zabytków Małopolski”. Nakłady finansowe przeznaczane przez Samorząd Województwa Małopolskiego od 1999 r. na opiekę nad zabytkami corocznie znacząco wzrastają.
Każdy właściciel i użytkownik obiektu zabytkowego ma szansę ubiegania się o dotację z budżetu Województwa na wykonanie prac zabezpieczających i przeprowadzenie zabiegów konserwatorskich zabytków. Uchwała Nr XXIII/349/08 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 29 września 2008 r. w sprawie określenia zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego – zawiera aktualnie obowiązujący regulamin określający procedurę ubiegania się o dotacje oraz sposób jej udzielania.
Jestem przekonany, że dotacje z budżetu Województwa Małopolskiego ułatwią podejmowanie kosztownych prac konserwatorskich oraz restauratorskich i tym samym zapobiegną zniszczeniu wielu cennych dóbr naszego regionalnego dziedzictwa.
Marek Nawara
Marszałek Województwa Małopolskiego