Niniejsza publikacja stanowi kontynuację ubiegłorocznego opracowania pod tytułem Kultura w województwie małopolskim w 2007 roku. Podobnie jak w roku ubiegłym, zawarto w niej podstawowe dane o sieci i ofercie kulturalnej instytucji kultury działających na obszarze województwa małopolskiego.
Prezentowane dane pozwalają na określenie wielkości charakteryzujących ofertę kulturalną na potrzeby informacji bieżącej służącej między innymi do oceny realizowanej polityki kulturalnej w regionie. Dostarczają także informacji niezbędnych do monitorowania programów operacyjnych i rozwoju kultury w środowiskach lokalnych oraz do porównań międzyregionalnych.
Informacje zawarte w publikacji pokazują udział poszczególnych podmiotów sektora publicznego w finansowaniu kultury. W 2008 r. wydatki z budżetu państwa na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego wyniosły 1466,3 mln zł, czyli o 11,6% więcej niż w 2007 r. Natomiast wojewoda małopolski z budżetu państwa na zadania z obszaru kultury i ochrony dziedzictwa narodowego otrzymał 16,2 mln zł.
Zadania w zakresie finansowania kultury i ochrony dziedzictwa narodowego podejmują również jednostki samorządu terytorialnego. Wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w budżetach samorządów terytorialnych w Małopolsce w 2008 r. wyniosły łącznie 493,4 mln zł, co w stosunku do ubiegłego roku stanowiło wzrost o 27,8%, zaś w stosunku do 2006 r. – o 30,2%. Podobnie jak w roku ubiegłym największe nakłady na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego poniosły gminy.
W tegorocznej edycji przedstawiono również dane ukazujące kondycję finansową instytucji kultury z województwa małopolskiego. Największe dochody ogółem uzyskały instytucje artystyczne (327,7 mln zł) oraz muzea (148,2 mln zł).
Działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego prowadzą w województwie małopolskim liczne instytucje i placówki kulturalne.
W województwie małopolskim w 2008 r. działalność prowadziło 20 teatrów i instytucji muzycznych: 14 teatrów dramatycznych (w tym 2 lalkowe), 2 teatry muzyczne (2 opery), 3 orkiestry i chóry i 1 filharmonia. W 2008 r. wzrosło zainteresowanie ofertą kulturalną tych instytucji wśród publiczności. Wiązało się to ze zwiększeniem występów gościnnych zespołów zagranicznych organizowanych przez teatry i instytucje muzyczne z Małopolski.
Powszechnie dostępną i najlepiej zorganizowaną formę uczestnictwa ludności w kulturze stanowi sieć bibliotek publicznych – 763 biblioteki publiczne i filie biblioteczne.
Jednakże poziom dostępności bibliotek publicznych od wielu lat nie ulega zasadniczym zmianom. Znaczącym czynnikiem determinującym ten stan rzeczy jest niewystarczająca działalności inwestycyjna w zakresie modernizacji i rozbudowy bibliotek w gminach.
Szansą poprawy bazy materialnej jest możliwość aplikowania o środki finansowe z programów unijnych.
Muzealnictwo małopolskie ze względu na liczbę instytucji oraz zwiedzających zajęło pierwsze miejsce wśród wszystkich województw w Polsce. W 2008 r. na terenie województwa działało 108 muzeów z oddziałami, co stanowiło blisko 1/6 wszystkich muzeów w Polsce (14,7%).
Małopolska również pod względem liczby instytucji wystawienniczych plasuje się w czołówce województw. W 2008 r. w województwie działały 74 galerie. Stanowiło to 22,4% ogólnopolskiej liczby instytucji wystawienniczych w kraju. W 2008 r. dużą popularnością cieszyły się wystawy związane z nowoczesnymi formami przekazu oraz pokazy i seanse filmowe realizowane w ramach działalności oświatowej.