Oficjalnie rozpoczęcie obchodów jubileuszowych poprzedziło złożenie wiązanek kwiatów pod popiersiem Węgra Józefa Szalaya. W imieniu samorządu województwa hołd założycielowi szczawnickiego uzdrowiska oddał członek ZWM Stanisław Sorys.
W wypełnionej po brzegi pijalni wód mineralnych „Domu nad Zdrojami”, senior rodu Mańkowskich (właścicieli Uzdrowiska) - Andrzej Mańkowski witał licznie przybyłych na uroczystość samorządowców i mieszkańców miasta. Wśród zaproszonych gości, obok reprezentującego samorząd województwa Stanisława Sorysa, obecni byli także: Konsul Generalny Francji, dyrektor Instytutu Francuskiego w Krakowie, Alexis Chahtahtinsky, radca Ambasady Węgier dr Imre Molnar oraz burmistrz Szczawnicy Grzegorz Niezgoda.
Historię szczawnickiego uzdrowiska przedstawiła kustosz Muzeum Pienińskiego im. J. Szalaya, Barbara Węglarz. Uczestnicy spotkania obejrzeli także specjalnie przygotowany film prezentujący dzieje kurortu. O działaniach zmierzających do przywrócenia dawnej świetności opowiadał gospodarz miasta Grzegorz Niezgoda.
Nawiązując do hasła jubileuszowych obchodów - „Uzdrowisko Szczawnica – 200 lat tradycji”, członek ZWM Stanisław Sorys podkreślał znaczenie nowatorskich działań podejmowanych na przestrzeni stuleci.
- Najważniejszą, największą tradycją, która towarzyszy uzdrowisku przez 200 lat, jest innowacyjność – mówił Stanisław Sorys. - Dwa wieki temu pojawił się nowatorski pomysł butelkowania i rozprowadzania wody, zawierającej korzystne dla zdrowia minerały. Przed drugą wojną światową hrabia Stadnicki otwiera nowoczesny, wspaniały obiekt uzdrowiskowy - jedyny tego typu w Europie. To było pójście w zupełnie nieznany obszar, to było właśnie innowacyjne działanie. Dziś to my tworzymy rzeczywistość. Mieszkańcy Szczawnicy wraz z władzami samorządowymi starają się uporządkować przestrzeń, ale również wykorzystywać walory uzdrowiska. Skutecznie pozyskiwanie środków unijnych, dobra współpraca przy realizacji inwestycji i pozytywna energia są gwarantami pomyślnego rozwoju miasta i uzdrowiska – dodał Stanisałw Sorys.
Prezes Thermaleo sp. z o.o. (główny akcjonariusz Uzdrowiska Szczawnica) Krzysztof Mańkowski przedstawił nowe logo Uzdrowiska – symbolizujący perfekcję, okrąg wpisany w kroplę, z umieszczoną wewnątrz koroną (Królowa Polskich Wód) oraz datą powstania (1811). Prezentujący zwrócił uwagę na dużą literę U w wyrazie „Uzdrowisko”, podkreślającą charakter działalności oraz „dynamiczne i idące do przodu A” kończące nazwę miejscowości.
Dla uczczenia Jubileuszu 200-lecia szczawnickiego kurortu, Uzdrowisko Szczawnica S.A. oraz Thermaleo Sp. z o.o. proponują wiele wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych. O szczegółach informował prezes firmy Thermaleo Krzysztof Mańkowski.
Organizatorzy zapraszają m.in. na wystawy: prac dzieci i młodzieży „Moje uzdrowisko” (czerwiec), „Druciarze – Ruś Szlachtowska” (czerwiec/lipiec), „Tradycje pasterskie” (sierpień/wrzesień) oraz „III Świąteczny Kiermasz Pieniński” (grudzień/styczeń). W ramach imprez plenerowych odbędą się „Święto Wód Szczawnickich” (30 kwietnia), „III Festiwal Baśni i Bajki” (4 czerwca), Biała Niedziela, Dzień Otwarty Inhalatorium „U życiodajnych Źródeł” (17 lipca) oraz Memoriał Józefa Dietla „Wspomnień czar” (21 sierpnia). Ponadto we wrześniu zainauguruje działalność Dworek Gościnny, w którym będą miały miejsce koncerty: „Musica Festiva” (wrzesień) oraz „Muzyka na szczytach” (22 września). W listopadzie odbędzie się „Bal Uzdrowiskowy”.
W ramach inauguracji obchodów Jubileuszu w Galerii Pijalni Wód zorganizowana została wystawa „Uzdrowisko Szczawnica na starej reklamie”, zaś uroczystość uświetniła recitalem piosenek studentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i wydziału wokalnego Średniej Państwowej Szkoły Muzycznej w Nowej Hucie, rodowita szczawniczanka, Ewa Marta Zachwieja wraz z zespołem akompaniującym ze Szczawnickiej Państwowej Szkoły Muzycznej.
Położona w dolinie Grajcarka, pomiędzy łańcuchem Pienin i Beskidem Sądeckim, Szczawnica jest jednym z najpiękniejszych i najstarszych uzdrowisk w Polsce. Pierwsze wzmianki o Szczawnicy pochodzą z początków XV wieku. Nazwa wywodzi się od kwaśnych wód - szczaw.
Pełny rozkwit od 1839 roku uzdrowisko zawdzięcza działalności Józefa Szalaya i dr Józefa Dietla, który był właściwym twórcą szczawnickiego kurortu. Zbudował pierwsze łazienki, wystawił nowe budynki zdrojowe i pensjonaty, rozszerzył i unowocześnił górny park zdrojowy, zadbał o reklamę, a także zapraszał do Szczawnicy wybitnych ludzi epoki. W 1909 roku Szczawnicę nabył Adam Stadnicki z Nawojowej. Jego działania, mimo iż przypadły na bardzo trudny gospodarczo okres, zdominowany przez wojny światowe, doprowadziły do dalszego rozwoju Szczawnicy. Wyremontowano w większości domy zdrojowe, ujęto nowe źródła wody, poszerzono Park Górny o teren Połonin, wybudowano Inhalatorium z jedynymi wówczas w Polsce komorami pneumatycznymi, oraz komfortową willę Pod Modrzewiami.
Dalszy rozwój przerwał wybuch II Wojny Światowej. Po wojnie, w 1948 roku władze PRL upaństwowiły uzdrowisko. W 1956 powołano Państwowe Przedsiębiorstwo Uzdrowisko Szczawnica W 2005 roku, po kilku latach starań, spadkobiercy Adama Stadnickiego – rodzina Mańkowskich - na mocy wyroku Najwyższego Sądu Administracyjnego odzyskali je. Obecnie w ramach Przedsiębiorstwa Uzdrowisko Szczawnica S.A. działają: Pijalnia Wód Mineralnych, Sanatoria Inhalatorium i Papiernik oraz Przychodnia Uzdrowiskowa.
(jaug)
fot. Józef Augustyn
fot. Józef Augustyn
