Debata przy śniadaniu została zorganizowana z inicjatywy Herberta Dorfmanna, członka Parlamentu Europejskiego, Marie Antoinette Maupertuis, członka Komitetu Regionów oraz Euromontany (Europejskiego Stowarzyszenia Obszarów Górskich) w ramach ich zaangażowania w tworzenie Europejskiego Sojuszu na rzecz Gór wspólnie z przedstawicielami Parlamentu Europejskiego i Komitetu Regionów.
To pierwsze spotkanie stanowiło okazję do refleksji nad możliwymi konsekwencjami przyszłej architektury Wieloletnich Ram Finansowych dla terytoriów górskich oraz oceny szans na współpracę.
Podczas debaty głos zabrał wicemarszałek Witold Kozłowski, który nawiązał do zakończonych przed tygodniem konsultacji dotyczących nowego wieloletniego budżetu UE, w których polskie regiony przedstawiły wspólne stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP. Postulują w nich m.in. o realne zwiększenie budżetu UE, terytorializację polityk unijnych, uznanie polityki spójności za główną politykę inwestycyjną UE, objęcie politykami UE wszystkich regionów i społeczności, przy uwzględnieniu zróżnicowań rozwojowych i specyficznych potrzeb, a także uproszczenie zasad wsparcia.
Nie kwestionujemy wagi nowych priorytetów politycznych KE – obronności czy konkurencyjności technologicznej, ale podejście terytorialne i zrównoważony rozwój nie mogą zejść na drugi plan w kolejnej perspektywie. Popieramy dalszą reformę polityki spójności i wspólnej polityki rolnej w celu większej koordynacji wsparcia rozwoju obszarów o specyficznych potrzebach, takich jak obszary wiejskie, górskie, słabiej zaludnione, czy peryferyjne
- mówił wicemarszałek Witold Kozłowski.
Góry stanowią 30% powierzchni Europy, zamieszkuje je 13% jej ludności, obejmują 18% gospodarstw rolnych (z czego 36% unijnych oznaczeń geograficznych pochodzi właśnie z tych obszarów) oraz 43% obszarów Natura 2000. Pełnią funkcję kontynentalnych wież wodnych, dostawców energii i surowców, producentów wysokiej jakości żywności, rezerwuarów bioróżnorodności, pochłaniaczy dwutlenku węgla oraz strażników bogatego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. Pełnią również kluczową rolę w zapobieganiu oraz zarządzaniu zagrożeniami naturalnymi, także na terenach nizinnych. Stąd postulat, aby regiony górskie odgrywały kluczową rolę w realizacji celów Europy w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Przyjmujemy do wiadomości zawarte w stanowisku Euromontany wezwanie do przeznaczenia co najmniej 25% funduszy polityki spójności na terytoria o szczególnych uwarunkowaniach rozwojowych, objęte art. 174 Traktatu o Funkcjonowaniu UE, w tym co najmniej 10% na obszary górskie. Potwierdzamy, że cele te powinny zostać osiągnięte na poziomie europejskim, a państwa członkowskie i regiony powinny zachować elastyczność w dostosowywaniu swojego wkładu w ich realizację, stosowanie do kontekstu terytorialnego
- dodaje wicemarszałek Witold Kozłowski.
Uczestnicy spotkania przyjęli także wspólny manifest na rzecz działań i zmian, deklarując zobowiązanie do utworzenia Europejskiego Sojuszu na rzecz Gór wraz z podobnie myślącymi członkami Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Regionów. Grupa ta będzie odznaczać się zdecydowaną różnorodnością polityczną i geograficzną, skoncentruje się na podejmowaniu wyjątkowych wyzwań, przed którymi stoją terytoria górskie, a także na stworzeniu platformy dla istotnej debaty politycznej i konkretnych działań w ramach instytucji europejskich.
- Wzywamy pozostałych członków Parlamentu Europejskiego oraz Europejskiego Komitetu Regionów, reprezentujących terytoria górskie, do przyłączenia się do Europejskiego Sojuszu na rzecz Obszarów Górskich oraz wspólnego działania na rzecz przełożenia tej wizji na konkretne rezultaty legislacyjne w nowej kadencji Unii Europejskiej. Razem możemy zadbać o to, aby europejskie góry nie tylko zostały zachowane, lecz również przekształcone w odporne, konkurencyjne, zrównoważone i tętniące życiem terytoria, wnoszące istotny wkład w przyszłość całej Europy - napisali sygnatariusze manifestu „Góry potrzebują Europy, a Europa potrzebuje gór”.
