Po pierwsze: elastyczność
Rynek pracy to bardzo ważny element naszej gospodarki, niewątpliwie ciągle dynamicznie się zmieniający. Jedne zawody giną nam z oczu, błyskawicznie pojawiają się nowe. Z niektórych badań wynika, że aż około 65 proc. obecnych uczniów szkół podstawowych będzie pracować w profesjach, które jeszcze nie powstały. Zdecydowanie mamy więc bardzo szerokie pole do dyskusji
– powiedział marszałek Małopolski Witold Kozłowski, wprowadzając do tematu debaty.
Poszukując odpowiedzi na pytanie o to, jakie zawody staną się w przyszłości najbardziej pożądanymi na rynku pracy, a które z nich odejdą do lamusa, uczestnicy debaty skupili się przede wszystkim na tym, jakie kompetencje i cechy mogą okazać się kluczem do sukcesu zawodowego. Wśród tych najistotniejszych wymienione zostały m.in. umiejętność ciągłego uczenia się i adaptacji do zmian oraz szeroko pojętej otwartości na to, co nowe. Podkreślono także ogromne znaczenie umiejętności miękkich, które mogą okazać się fundamentem dobrego funkcjonowania na rynku pracy w czasach, gdy coraz więcej zadań będą wykonywać za nas maszyny. Zdaniem uczestników debaty, to elastyczność stanie się najważniejszą cechą decydującą o sukcesie zawodowym – zarówno w przypadku osób wchodzących na rynek pracy, jak i tych, których celem będzie utrzymanie zatrudnienia.
Człowiek i maszyna
Czy maszyny wyeliminują człowieka z rynku pracy? – Historia ekonomii XX wieku pokazuje, że to tak nie działa. Wraz z kolejnymi przełomami technologicznymi pracy przybywało, nie ubywało. Tylko ta praca się zmieniała. Zmieniała się jej struktura i to, kto zyskiwał, a kto tracił na jej nowym podziale – podkreślił dr hab. Stanisław Mazur - prof. UEK, rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. - Na nowym podziale z pewnością zyskają wszyscy Ci, którzy odnajdą się w logice rewolucji 4.0., w przestrzeni wirtualnej oraz procesach digitalizacji i automatyzacji - dodał.
O tym, jakie kompetencje będą potrzebne w przyszłości na małopolskim – ale także krajowym - rynku pracy będą decydować także zmiany cywilizacyjne związane m.in. z nowym podejściem do energetyki i ekologii. - Wielomilionowe inwestycje w tym obszarze przełożą się na wielki popyt na nowe kompetencje i powstanie nowych stanowisk i miejsc pracy – wyjaśniła Anna Kornecka - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii. Jak zauważyła, istotne będą także planowane w kraju reformy, w tym m.in. reforma planowania przestrzennego. – To przedsięwzięcie to w praktyce ogrom procesów i ogrom zapotrzebowania na pracowników – dodała.
Nowi fachowcy
Równocześnie, nowe znaczenie może zyskać kształcenie zawodowe, którego popularność w ostatnich latach zdecydowanie wzrosła.
Zbyt radykalne przesunięcie ciężaru w stronę kształcenia ogólnego doprowadziło nas do niemal całkowitej eliminacji kształcenia zawodowego. Odczuli to przede wszystkim przedsiębiorcy, dla których znalezienie dobrego fachowca stało się prawdziwym problemem. Teraz obserwujemy powrót do takiego rodzaju kształcenia. Widzimy też, że fachowcy są dobrze opłacani. To najlepsze potwierdzenie, że rynkowi pracy trzeba się przyglądać i mądrze na niego reagować
– podkreślił marszałek Kozłowski.
Istotny wpływ na kształtowanie rynku pracy z pewnością będzie miał rozwój sektora nowoczesnych usług dla biznesu. – Automatyzację i robotyzację pracy w tym obszarze trzeba postrzegać jako okazję. Nie bójmy się maszyn, bo dzięki nim pracownik przechodzi do innych, bardziej zaawansowanych zadań. Obserwując rynek pracy widzimy, że musimy zmienić podejście do kształcenia młodych ludzi – pomóc im budować przede wszystkim nowoczesne kompetencje i umiejętności miękkie – zaznaczył Tomasz Brzostowski - Dyrektor Zarządzający Globalną Strukturą Centrów Nowoczesnych Usług dla Biznesu firmy Hitachi Vantara.
Dom a biuro
Przyszłość rynku pracy będzie opierać się na elastyczności także w obszarze czasu i miejsca wykonywania obowiązków. Restrykcje związane z COVID-19 przyniosły w tym obszarze ogromne zmiany, które najprawdopodobniej zostaną z nami na dłużej – m.in. pracę zdalną, hybrydową, czy nawet krótszy tydzień pracy. – Niektóre branże będą mogły pozwolić sobie na 4-dniowy tydzień pracy, albo mieszankę zdalno-biurową. Nowe modele pracy mają być przede wszystkim elastyczne. Ludzie są w stanie zorganizować swoją pracę tak, by wykonywać swoje zadania, świetnie łącząc obowiązki z życiem prywatnym – wyjaśnił Leszek Rożdżeński - Wiceprezydent Wykonawczy Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie.
Czy to oznacza, że krakowskie biurowce opustoszeją? - Kultura korporacyjna oczekuje i żąda standardów pracy wspólnej, interakcji. Kraków jest drugim rynkiem powierzchni biurowej po Warszawie. Przybywa wniosków o pozwolenie na budowę biur premium. Pandemia pokazała, że problemem nie są biura, ale to, jak są zorganizowane, że parę metrów kwadratowych na pracownika to po prostu za mało – przekonywał Jerzy Muzyk - Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Zrównoważonego Rozwoju.
Zmiana jest szansą
Jaka przyszłość czeka ginące zawody? Czy praca w trybie stacjonarnym stanie się benefitem? Jak zmienić proces kształcenia, by rozbudzać w młodych chęć odkrywania i poznawania?
Zapraszamy do obejrzenia całego zapisu debaty.
