Województwo Małopolskie prowadzi stały monitoring ruchu turystycznego od 2003 roku. Celem prowadzonych badań jest oszacowanie wielkości ruchu turystycznego oraz charakterystyka krajowych i zagranicznych uczestników tego ruchu. W roku 2011 badania ruchu turystycznego zostały przygotowane na zlecenie Województwa Małopolskiego przez firmę Instytut Turystyki Sp. z o.o z Warszawy na podstawie ankiet przeprowadzonych w miejscach największych atrakcji turystycznych regionu oraz analizie danych źródłowych.
W 2011 roku województwo małopolskie odwiedziło 11,8 mln osób to jest o 4,1% więcej niż w 2010 roku. W tym samym czasie Kraków odwiedziło 8 mln osób to jest o 4,5% więcej niż w 2010 roku. Wzrosła także liczba turystów odwiedzających region: w 2011 roku odwiedziło Małopolskę 8,9 mln turystów, o 3,1% więcej niż w roku 2010. - Małopolska stawia na turystykę. By region był miejscem atrakcyjnym dla turystów pomagamy przedsiębiorcom z branży, inwestujemy w infrastrukturę, rozbudowujemy lotnisko w Balicach i rozwijamy Małopolski System Informacji Turystycznej. Chcemy, aby w jego realizację włączyło się jak najwięcej jednostek samorządu terytorialnego – wyliczał członek Zarządu Witold Latusek. – Małopolska to nie tylko Kraków, Wadowice i Zakopane, ale też inne pięknie miejscowości, które stawiają na turystykę i mają się czym pochwalić. Chcemy te miejsca pokazać – dodał .
Zdaniem Tomasza Dziedzica z Instytutu Turystyki wyniki badań są optymistyczne i dają dobre perspektywy do rozwoju turystyki na najbliższe lata – Mimo kryzysu światowego, który nie ominął także branży turystycznej, w przypadku Małopolski można mówić nadal o lekkim wzroście odwiedzających region. Chodzi nie tylko o turystów krajowych, ale też zagranicznych. Jest duża szansa, że Małopolska wyjdzie z tego obronną ręką – znacznie lepiej niż inne województwa – przekonywał Dziedzic.
Wielkość ruchu pasażerskiego w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Kraków wzrosła o ok. 4% w stosunku do roku poprzedniego, osiągając w grudniu 2011r. poziom 3 mln pasażerów, zbliżając się tym samym do rekordowej wielkości z 2007 roku.
W 2011 roku szacowane wydatki rezydentów krajowych i zagranicznych w Małopolsce wyniosły 11,0 mld PLN (wzrost o 18,3% w stosunku do roku 2010).
Turyści polscy przyjeżdżali głównie z województw: mazowieckiego (17,9%), śląskiego (12,1%), małopolskiego (10%), dolnośląskiego (7,6%) oraz podkarpackiego (7,6%). Turyści zagraniczni natomiast głównie z Niemiec, Wielkiej Brytanii i USA. O ile w poprzednich latach najczęściej odwiedzali region Anglicy, to w minionym roku najliczniejszą grupę turystów stanowili Niemcy. Ciekawostką jest fakt, że zwiedzaniem Małopolski coraz bardziej zainteresowani są mieszkańcy Lubelszczyzny.
Zarówno turyści polscy jak i zagraniczni nastawieni byli głównie na wypoczynek
i zwiedzanie zabytków. Turyści polscy zainteresowani byli także wędrówkami pieszymi i górskimi, natomiast turyści zagraniczni odwiedzaniem krewnych i znajomych oraz rozrywką, pobytem w restauracjach.
Podobnie dla turystów polskich jak i zagranicznych najbardziej atrakcyjne były: Kraków, Zakopane, Wieliczka oraz Oświęcim. Podkreślić trzeba dużą przewagę Krakowa nad wszystkimi innymi wskazaniami. Ankietowani turyści przyznali Krakowowi 46,5% możliwej maksymalnej liczby punktów.
W zakresie wydarzeń kulturalnych stosunkowo największym „wzięciem” cieszyły się cykliczne imprezy muzyczne, plastyczne, filmowe itp., a także wydarzenia związane z kulturą wybranych grup i regionów. Wśród wydarzeń sportowych wybijającą się imprezą (w pewien sposób bezkonkurencyjną wobec innych) są konkursy skoków o Puchar Świata w Zakopanem. W grupie wydarzeń innych najczęściej wymienianymi były m.in. krakowskie Juwenalia.
W ocenie turystów polskich Małopolska uzyskała wynik 8,6 pkt w skali 10-punktowej, a wśród rezydentów zagranicznych 8,8 pkt. Bardzo wysoko oceniana była gościnność i życzliwość mieszkańców Małopolski – 8,9 pkt. wśród rezydentów zagranicznych, 8,8 pkt. wśród turystów polskich.
Z badań wynika także, że turyści zagraniczni coraz więcej wydają na zakwaterowanie oraz bilety wstępów do atrakcji turystycznych podczas pobytu w regionie. Związane jest to między głównie ze wzrostem cen usług. – To gigantyczne pieniądze, które mogą być impulsem do kolejnych działań zwiększających wpływy do budżetu z turystyki – uważa Tomasz Dziedzic z Instytutu Turystyki.
Do głównych powodów zadowolenia z podróży i pobytu na terenie Małopolski respondenci zaliczali walory historyczne i kulturowe regionu, estetykę napotykanych miejsc i krajobrazu, towarzystwo w podróży. Najczęściej wymieniane mankamenty to złe warunki dojazdu, zbyt duży tłok i zła pogoda. Ogólnie jednak ok. 70% badanych było z pobytu bardzo zadowolonych.
Ponad 60% badanych we wszystkich segmentach zdecydowanie chciałaby polecić swoim znajomym lub krewnym przyjazd do Małopolski, wśród krajowych odwiedzających 1-dniowych (71%), wśród turystów polskich (69%), wśród rezydentów zagranicznych (63%).
Autorzy raportu wskazują także, że z roku na rok maleje znaczenie biur turystycznych. Turyści zagraniczni częściej niż dotychczas decydują się na organizowanie pobytu w Małopolsce na własną rękę z pominięciem biur podróży. Statystyki pokazują, że 80% wyjazdów organizowana jest samodzielnie.
Jak zapowiedział Witold Latusek w najbliższych latach Małopolska chce postawić na turystykę biznesową i pielgrzymkową. Już za rok planowane jest otwarcie unikatowego w skali kraju Muzeum - Dom Rodzinny Jana Pawła II w Wadowicach.
***
Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego zrealizowało także w 2011 roku cykl badań z zakresu turystyki w tym m.in.„Rynek turystyczny w Małopolsce i Polsce”
Celem badania było dostarczenie aktualnych danych na temat kondycji rynku turystycznego w Małopolsce na tle innych województw, a w szczególności rynku usług świadczonych przez biura podróży. Na potrzeby badania przeanalizowano szereg danych zastanych oraz zrealizowano badanie ilościowe na ogólnopolskiej próbie 500 przedsiębiorstw z sektora turystycznego. Założenia obu badań są porównywalne i w dużej mierze wspólne.
Charakterystyka biur podróży działających w Małopolsce na tle kraju w 2010r.
W Małopolsce w 2010 roku było zarejestrowanych 12,36% wszystkich biur podróży działających w kraju, co jest trzecim rezultatem po województwach mazowieckim (19,97%) i śląskim (13,84%). Dynamika wzrostu w Małopolsce w latach 2006-2010 wyniosła 19%, podczas gdy w kraju przyrost dla analogicznego okresu wyniósł 14%. Biorąc pod uwagę liczbę biur podróży przypadającą na 100 000 mieszkańców w regionie, mamy do czynienia z jednym z najsilniejszych nasyceń w kraju, wynoszącym 11,48 biur na 100 000 mieszkańców. Trochę wyższy rezultat odnotowano tylko w mazowieckim: 11,71 biur na 100 000 mieszkańców.
Poziom rozwoju bazy noclegowej w kraju i w Małopolsce w 2010 roku
Na potrzeby raportu podjęto także próbę określenia rozwoju funkcji turystycznej Małopolski na tle pozostałych województw przez przeprowadzenie analizy atrakcyjności turystycznej. Wskaźniki turystyczne pozwoliły zilustrować jakie znaczenie ma funkcja turystyczna w gospodarce województw w Polsce.
Według wskaźnika Baretje’a i Deferta dla całorocznych miejsc noclegowych na 100 mieszkańców w danym regionie Małopolska uplasowała się w 2010 roku na drugiej pozycji z wartością wskaźnika 1,85, za województwem zachodniopomorskim. W okresie 2006-2010 wartość wskaźnika w Małopolsce generalnie wzrastała w tempie zbliżonym do reszty kraju. Wskaźnik ten potwierdza całoroczny charakter turystyki w Małopolsce, jego systematyczny wzrost pokazuje umacnianie się tej charakterystycznej dla Małopolski cechy.
Kolejny z zastosowanych wskaźników to współczynnik Charvata, uwzględniający ilość miejsc noclegowych do powierzchni 1 km2. Dla Małopolski współczynnik ten przyjmuje najwyższą wartość w kraju, zarówno biorąc pod uwagę liczbę miejsc noclegowych ogółem (4,61), jak i liczbę całorocznych miejsc noclegowych (4,03) na km2.
Według wskaźnika intensywności ruchu turystycznego Schneidera – liczba turystów ogółem przypadająca na 100 mieszkańców – w 2010 roku Małopolska (86,78) była regionem, który pod tym względem ustępował jedynie zachodniopomorskiemu (103,17).
Małopolska posiada najwyższą liczbę turystów przypadających na km2 powierzchni spośród polskich regionów, co określa wskaźnik funkcji turystycznej Deferta, który wynosił dla województwa małopolskiego w 2010 roku 189,19. Na stosunkowo niewielkiej powierzchni, walory turystyki kulturowej oraz baza noclegowa są gęsto skupione. Wartość wskaźnika Deferta zbliża się do gęstości zaludnienia regionu (około 220 os./km2).
Na podstawie przeanalizowanych danych stwierdzono, że zarówno w 2006 jak i w 2010 roku Małopolska była regionem o najlepiej wykształconych funkcjach turystycznych w całej Polsce.
Frekwencja w muzeach i galeriach oraz liczba tych placówek w Małopolsce i Polsce na tle Unii Europejskiej
W województwach małopolskim i mazowieckim znajduje się najwięcej muzeów, a ich liczba w 2010 roku była taka sama – 115. Mimo, że w Małopolsce i na Mazowszu zlokalizowana jest podobna ilość muzeów, to dużo więcej osób odwiedza placówki w Małopolsce (w 2010 roku 6,5 mln w Małopolsce i 4,7 mln na Mazowszu). W Małopolsce średnia frekwencja w placówce wynosiła 56 tys. i była najwyższa w kraju (dane dla roku 2010).Z badania ogólnopolskiego zrealizowanego wśród przedsiębiorstw z sektora turystycznego wynika, że przychody w 2012 roku w odniesieniu do roku 2011 będą kształtowały się na ustabilizowanym poziomie (46%). Co czwarty badany szacował, że będą one raczej lepsze, natomiast co piąty oceniał, iż będą raczej gorsze.
Konferencja prasowa została zorganizowana przez Departament Promocji, Sportu i Turystyki oraz Małopolskie Obserwatorium Gospodarki (Departament Polityki Regionalnej) z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.
Ruch turystyczny w Małopolsce w 2011 roku - notatka
Badanie ruchu turystycznego w województwie małopolskim w 2011 roku - streszczenie
Badanie ruchu turystycznego w województwie małopolskim w 2011 roku - prezentacja
Projekt Małopolskie Obserwatorium Gospodarki jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
