Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym i benzo(a)pirenem ma ogromny wpływ na zdrowie i może przyczynić się do chorób układów: oddechowego, krwionośnego, nerwowego i rozrodczego. Świadomi zagrożeń Małopolanie chcą czystego i zdrowego powietrza, o czym świadczą wyniki konsultacji społecznych, przeprowadzonych przez Województwo Małopolskie. Z ponad 11,8 tysięcy zgłoszonych wniosków ponad 95% wyraziło poparcie dla regulacji proponowanych przez samorząd regionalny. Stąd też szczególnie istotnym krokiem w walce o czyste powietrze było podjęcie przez radnych województwa uchwały antysmogowej dla całej Małopolski.
Podstawowymi założeniami dokumentu jest ograniczenie powstawania nowych źródeł niskiej emisji i wprowadzenie zakazu instalowania tzw. kopciuchów, czyli kotłów, które nie spełniają żadnych norm emisji zanieczyszczeń. Mówił o tym Leszek Zegzda z zarządu województwa: - Najbliższym ważnym terminem w przyjętej uchwale jest 1 lipca bieżącego roku, kiedy to zacznie obowiązywać zakaz montowania kotłów i kominków, które nie spełniają norm emisji określonych w unijnych przepisach. Mieszkańcy, którzy ogrzewają swoje domy przestarzałymi kotłami, na dostosowanie się do nowych przepisów będą mieli czas do końca 2022 roku, a w przypadku korzystania z kotła spełniającego wymagania emisyjne na poziomie co najmniej klasy 3 do końca 2026 roku – informował przedstawiciel władz regionalnych.
Od 1 lipca 2017 roku na terenie Małopolski będzie obowiązywał również zakaz palenia w piecach mułami, flotami węglowymi oraz mokrym drewnem (o wilgotności powyżej 20%). Nowo instalowane kotły i kominki będą musiały spełniać wymagania ekoprojektu, zgodnie z którymi kocioł – zwłaszcza podczas pracy na niepełnej mocy – nie może emitować więcej niż 40 mg/m³ pyłów.
Leszek Zegzda zaznaczył także, że walka ze smogiem nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, jeśli nie zmieni się nastawienie i świadomość Małopolan. – Zdajemy sobie sprawę, jak wiele musimy włożyć energii nie tylko w zmianę pieców, ale przede wszystkim w zmianę mentalności, w edukację, która powinna się rozpoczynać od najmłodszego, a skończywszy na najstarszym mieszkańcu regionu. Dlatego też, jednym z najistotniejszych elementów programu wojewódzkiego jest edukacja ekologiczna na wszystkich możliwych poziomach – podkreślał.
Wsparcie w walce ze smogiem oferują m.in. działania zapisane w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Na regionalną politykę energetyczną zarezerwowano 420 mln euro, m.in. na: zwiększenie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, eko-przedsiębiorstwa, poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i sektora publicznego, niskoemisyjny transport miejski oraz redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza. W tym ostatnim przypadku do podziału jest 100 mln euro, m.in. na wymianę starych kotłów węglowych.
