Prezentujemy kolejny materiał z cyklu, w którym opowiadamy o poszczególnych odnawialnych źródłach energii, przybliżamy zasady ich funkcjonowania, a także programy, z których można pozyskać dotacje. Więcej informacji o cyklu filmów realizowanych przez Telewizję ekoMałopolski znajdziesz tutaj.
Energię pozyskiwaną ze skał i wód podziemnych można podzielić na wysokotemperaturową i niskotemperaturową. Ta pierwsza umożliwia bezpośrednie wykorzystanie ciepła Ziemi. Złoża wysokotemperaturowe wykorzystywane są najczęściej w celach ciepłowniczych, a także do produkcji energii elektrycznej. Geotermia niskotemperaturowa nie daje możliwości bezpośredniego wykorzystania ciepła Ziemi, jest to jednak możliwe dzięki zastosowaniu urządzeń wspomagających – pomp ciepła, którym poświęcony będzie jeden z kolejnych odcinków naszego cyklu.
To właśnie w Małopolsce, na Podhalu, w roku 1993 uruchomiona została pierwsza instalacja wykorzystująca energię geotermalną. PEC Geotermia Podhalańska to dziś największe tego typu przedsiębiorstwo w kraju. Powstało aby ogrzać domy w jednej wsi, Bańskiej Niżnej. Teraz z jego ciepła korzystają mieszkańcy kilku gmin, w tym duża część Zakopanego
– mówi wicemarszałek Małopolski Tomasz Urynowicz.
Wody geotermalne wydobywane z naturalnych źródeł i otworów wiertniczych wykorzystywane są także w wielu uzdrowiskach do zabiegów zdrowotnych. Mogą stanowić również źródło ciepła dla obiektów rekreacyjnych – basenów i kąpielisk. Aqua Park Zakopane, Termy Szaflary, Kąpielisko Geotermalne na Polanie Szymoszkowej, Terma Bukovina w Bukowinie Tatrzańskiej oraz Terma Bania w Białce Tatrzańskiej - to tylko niektóre przykłady takiego wykorzystania geotermii w Małopolsce.
Bezpośrednie wykorzystanie energii geotermalnej w naszym kraju wynosi 104 MWt, a uwzględniając pompy ciepła łączna moc to 604 MWt. W województwie małopolskim udział energetyki geotermalnej w produkcji energii z odnawialnych źródeł stanowi 8,7% (47,10 MW). Największe zakłady przetwórcze to, oprócz wspomnianego Podhala, ciepłownie w Słomnikach i Klikuszowej o mocy 1 MWt oraz w miejscowości Lasek o mocy 2,6 MWt.
Dofinansowania do instalacji geotermalnych są dostępne dla przedsiębiorców i realizowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z programów:
Energia Plus: https://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/energia-plus/
Ciepłownictwo powiatowe: http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/energia-plus-i-cieplownictwo-powiatowe--pilotaz/cieplownictwo-powiatowe--pilotaz/
Polska Geotermia Plus:
Źródła informacji:
- Kępińska B., 2011: Energia geotermalna w Polsce – stan wykorzystania, perspektywy rozwoju, Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1-2/2011.
- Pająk L., Bujakowski W. 2013: Energia geotermalna w systemach binarnych, Przegląd Geologiczny vol. 61, nr11/2,
- Kępińska B., 2011: Przegląd stanu wykorzystania energii geotermalnej w Polsce w latach 2013-2015, Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1/2016.
- Kapuściński J., Rodzoch A.,: Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie: stan aktualny i perspektywy rozwoju : uwarunkowania techniczne, środowiskowe i ekonomiczne