Niezwłocznie po ustąpieniu wysokich stanów wód MZMiUW zewidencjonował i opracował wykazy szkód, w tym szkód wymagających niezwłocznego usunięcia. Łączna wartość szkód powstałych wskutek powodzi „czerwiec 2009” wyniosła 80 937 000 zł, w tym wartość szkód wymagających niezwłocznego usunięcia 25 369 000 zł.
Wśród szkód powodziowych wymagających najpilniejszego usunięcia wymienić należy przede wszystkim:
• naprawę wyrw w wale przeciwpowodziowym rzeki Więckówki,
• naprawę uszkodzonych wałów rzeki Milówki w miejscowości Wojnicz,
• zabezpieczenie i odbudowa uszkodzonych wałów przeciwpowodziowych rzeki Dęba w miejscowości Radgoszcz,
• odmulenie cieków i usunięcie zatorów w celu udrożnienia koryt.
Komisje weryfikacyjne powołane przez Małopolski Urząd Wojewódzki do grupy szkód wymagających natychmiastowej likwidacji zaliczyły ostatecznie 136 zadań na ogólną kwotę 20,21 mln zł.
Ustalone finansowanie likwidacji szkód powodziowych:
• 9,7 mln zł – oszczędności po przeprowadzonych postępowaniach przetargowych z puli 35 mln zł przyznanych w marcu br. z rezerwy celowej budżetu Państwa na likwidację szkód powodziowych,
• 4,0 mln zł – środki z rezerwy celowej budżetu Państwa na likwidację szkód powodziowych powstałych w wyniku ostatniej (czerwcowej) powodzi,
• 3,2 mln zł – środki Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie,
• 2,2 mln zł – środki z budżetu Województwa Małopolskiego.
Dokonano badań geotechnicznych uszkodzonych wałów na powiecie tarnowskim oraz dąbrowskim, opracowano technologie robót naprawczych uszkodzonych wałów, rozpoczęto realizację robót na uszkodzonych wałach przeciwpowodziowych i obiektach objętych nakazem doprowadzenia do stanu pierwotnego wydanym przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Opracowano Specyfikacje Istotnych Warunków Zamówień dla około 65% zadań z zakresu likwidacji szkód powodziowych. Przewiduje się, że dokumenty dla wszystkich zadań te będą gotowe do dnia 17 sierpnia, co pozwoli na rozpoczęcie procedur przetargowych.
Grupa ekspertów pod przewodnictwem Prof. Elżbiety Nachlik (Dyrektor Instytutu Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechniki Krakowskiej) opracowuje kompleksową ocenę istniejącego stanu ochrony przeciwpowodziowej Powiśla Dąbrowskiego oraz oceny prawidłowości założeń projektowych i eksploatacji systemu pompowni Radwan wraz z określeniem ewentualnych kierunków modernizacji.
Za kwotę 0,5 mln zł, pochodzącą ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Województwo Małopolskie planuje zakup sprzętu przeciwpowodziowego. Po ostatecznym zbilansowaniu środków zewnętrznych na usuwanie szkód powodziowych, wspólnie z Komendą Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej zostaną podjęte uzgodnienia dotyczące rodzaju i ilości sprzętu planowanego do zakupu.
Przyczyny awarii pompowni Radwan
Zadaniem obiektu, o pełnej nazwie Pompownia Smęgorzów–Radwan, jest zapewnienie utrzymania właściwych stosunków wilgotnościowych na obszarze rolniczym części zlewni rzek Żabnica i Breń, poprzez odprowadzanie nadmiaru wody z powierzchni 27,7 km2 do międzywala rzeki Breń. Pompownia została zaprojektowana na przeciętne warunki powodziowe, odpowiadające ochronie terenów rolniczych i stosownie do tych warunków zostały zwymiarowane i zlokalizowane jej obiekty:
- Kanał Radwan, zbierający wodę z terenu objętego odwodnieniem,
- Pompownia, dokonująca przerzutu wody z kanału Radwan do rzeki Breń,
- Stacja trafo, zasilająca pracę pompowni.
Przebieg powodzi (gwałtowne opady, gwałtowny odpływ wód powierzchniowych, wystąpienie z brzegów kanału Radwan) był bezpośrednią przyczyną podtopienia pompowni i zasilającej jej stacji trafo, która ze względu na zagrożenie zdrowia i życia ludzi musiała zostać wyłączona. Zanotowane przez IMGW wysokości opadów odpowiadają najwyższym z możliwych opadów powodziowych w tym rejonie, które wywołują spływy wód znacznie wyższe od odpowiadających częstotliwości mierzonej raz na sto lat – sięgające częstotliwości raz na 500 lat i rzadszej.
Obiekty wchodzące w skład pompowni Smęgorzów – Radwan nie zostały zaprojektowane na takie zdarzenia nadzwyczajne, lecz jedynie na przeciętne zagrożenie powodziowe. Należy podkreślić, że w ostatnich latach znacznie nasiliły się nadzwyczajne opady nawalne – krótkotrwałe i bardzo wysokie, których siła i wartość powoduje odpływy wód powierzchniowych znacznie przekraczające przeciętne warunki wezbrań powodziowych. Opady te mają często charakter lokalny. Wymaga to zapewne nowego podejścia do modernizacji istniejących obiektów dla zapewnienia bezpieczeństwa ich pracy w takich warunkach, a na pewno wymaga uwzględnienia tego rodzaju potencjalnych zagrożeń przy projektowaniu nowych obiektów zasilanych elektrycznie.
Wielkość szkód powodziowych na terenie powiatu dąbrowskiego
Po oszacowaniu strat i ich weryfikacji przez komisje Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, wartość zadań z zakresu likwidacji szkód powodziowych z czerwca 2009 r. na terenie powiatu dąbrowskiego wynosi 5,5 mln zł. Należy podkreślić, iż wszystkie szkody zostały zakwalifikowane do grupy szkód, których usunięcie należy traktować priorytetowo i do usunięcia których przystąpiliśmy w pierwszej kolejności. Spośród 20 wytypowanych zadań na 15 już rozpoczęto prace (tj. ogłoszono postępowania przetargowe lub przystąpiono do robót budowlanych). Realizacja pozostałych 5 zadań rozpocznie się na początku drugiej połowy sierpnia.
Więcej informacji: www.mzmiuw.krakow.pl
