Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Rewitalizacja murów miejskich w Dobczycach zakończona

Samorząd
09 grudnia 2013
Fot: Paweł Stożek Fot: Paweł Stożek
W Dobczycach zakończyła się renowacja murów i baszty średniowiecznego zamku. Z tej okazji została zorganizowana konferencja „Zachowanie reliktów średniowiecznych murów miejskich i ich konserwacja”, podczas której dyskutowano również o przyszłych kierunkach zagospodarowania zbiornika dobczyckiego, starego miasta i zamku w Dobczycach oraz działaniach wspierających pozostałe zabytki gminy i regionu.

W konferencji wziął udział marszałek województwa Marek Sowa, który docenił dbałość o zabytki oraz umiejętne połączenie nowoczesności (strefa gospodarcza) z przeszłością: - Troska o zachowanie lokalnego kolorytu, troska o bezcenne zabytki przeszłości to - poza służeniem rozwojowi turystyki - działanie na rzecz podtrzymywania więzi lokalnej wspólnoty wokół tradycji i historii tego miejsca, małej ojczyzny. Mam wielką satysfakcję, że również samorząd województwa ma swój udział w realizacji tego projektu, który był współfinansowany kwotą niemal miliona złotych w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego.

Prace konserwatorsko - budowlane miały nie tylko zachować średniowieczne mury miejskie w Dobczycach, ale   częściowo je zrekonstruować oraz udostępnić turystom. Mury miejskie stanowią element zespołu urbanistyczno - krajobrazowego historycznego miasta Dobczyce położonego na wzgórzu staromiejskim, będącego zabytkiem wpisanym do wojewódzkiego rejestru zabytków.

Wartość całego projektu wyniosła ok. 2,2 mln zł, z czego dotacja MRPO to ok. 1 mln zł. W ramach projektu zakupiono działkę sąsiadującą z murem zamku, zabezpieczono środkową część muru wschodniego, wzmocniono koronę muru i uzupełniono krenelaż. Baszta zamku została gruntownie zmodernizowana i wzbogacona o platformę widokową, do której prowadzą nowe stalowe schody. Zagospodarowany został teren przy murach miejskich, a iluminacja ma podkreślać walory zabytku nocą. Projekt zakłada również instalację monitoringu obiektu. Mury staną się bardziej dostępne dla turystów, w tym niepełnosprawnych. Infrastruktura wokół wzbogaci się o nowe ławki, tablice informacyjne, ścieżkę spacerową połączoną z tarasem widokowym. W najbliższej przyszłości planowana jest szeroka kampania promocyjna zamku i lokalnych zabytków

W konferencji wzięli również udział: mgr inż. arch. Jan Janczykowski - Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków, prof. Krystyna Pawłowska - Architektura Krajobrazu PK, Marek Gabzdyl - Prezes PTTK Oddział Dobczyce, dr Tadeusz Bochnia - Przewodniczący RM w Dobczycach i mgr inż. arch. Arkadiusz Koliński


Zamek królewski w Dobczycach – położony na skalistym wzgórzu nad Rabą, a ściślej nad Jeziorem Dobczyckim, powstałym ze spiętrzenia wód Raby. Zapora jeziora wsparta jest o wzgórze zamkowe.
Prawdopodobnie już na początku XIV wieku istniała tutaj ukształtowana warownia. Po raz pierwszy źródła pisane wspominają o zamku w 1362 r., jednak już wcześniej miejsce to było ufortyfikowane, ponieważ w 1311 r., podczas trwającego w Krakowie buntu wójta Alberta, król Władysław I Łokietek właśnie w Dobczycach wydał dokument pozbawiający dóbr zbuntowanych mieszczan krakowskich. W kolejnych wiekach zamek doczekał się gruntownej przebudowy. Składał się z zamku górnego i dolnego.
W czasach Kazimierza Wielkiego mury miały od 5 do 9 metrów grubości, a zamek był silnie ufortyfikowaną twierdzą. W 1398 roku zamek był miejscem pobytu króla Władysława Jagiełły i jego żony Jadwigi. W 1467 r. zamek opanowali "Bracia Żebracy", czyli niepłatni polscy żołnierze, których z zamku wyrzuciły wojska starosty krakowskiego Mikołaja Pieniążka i następnie zdobyły ich ufortyfikowaną siedzibę na Górze Wapiennej, nazwanej po tym wydarzeniu „Trupielec". Na zamku Jan Długosz nauczał dzieci Kazimierza Jagiellończyka - królewiczów Zygmunta, Aleksandra, Władysława, Fryderyka, Jana i Kazimierza. W 1473 r. przez kilka miesięcy przebywał tu królewicz Kazimierz po powrocie z nieudanej wyprawy po koronę węgierską.
Ród Lubomirskich, który władał zamkiem od 1585 roku, przebudował gotycką twierdzę na renesansową rezydencję w latach 1593-1594. Założono wtedy zegar na wieży, wzniesiono kaplicę w miejscu bramy z XIII w. i wybudowano fontannę. W 1611 r. odbyło się tu wesele córki Sebastiana Lubomirskiego, Barbary z Janem Zebrzydowskim, na które przybył biskup krakowski Piotr Tylicki. W 1620 r. zamek miał 70 pomieszczeń i 3 wieże.
Zamek nie ucierpiał w trakcie pierwszego potopu szwedzkiego. W 1660 r. starosta Michał Jordan wzmocnił mury warowni, jednak podczas drugiej inwazji Szwedów w 1702 roku zamek został zniszczony i odtąd zaczął podupadać. W XIX w. zaczęto go stopniowo rozbierać. Dopiero po 1901 roku przeprowadzono tutaj pierwsze prace zabezpieczające. W 1960 roku za sprawą nauczyciela Władysława Kowalskiego (późniejszego kustosza) rozpoczęto na wzgórzu zamkowym prace wykopaliskowe. Po wielu latach prac odrestaurowano i odbudowano część zamku. Powstało tutaj muzeum PTTK. Atrakcją wzgórza zamkowego jest punkt widokowy na Pogórze i Beskidy.

ZOBACZ ZAMEK W OBIEKTYWIE  

 

Galeria zdjęć