Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Nie żyje Tadeusz Mazowiecki - pierwszy premier III RP

Samorząd
28 października 2013
fot. Artur Klose, źródło: wikipedia fot. Artur Klose, źródło: wikipedia
28 października, w wieku 86 lat, zmarł Tadeusz Mazowiecki - ostatni premier PRL i pierwszy premier III RP. Polityk, publicysta, działacz społeczny. Poseł na sejm, współtwórca i przewodniczący Unii Demokratycznej oraz Unii Wolności. Od 2010 doradca Prezydenta RP ds. polityki krajowej i międzynarodowej. Kawaler Orderu Orła Białego.

Tadeusz Mazowiecki urodził się 18 kwietnia 1927 r. w Płocku. W 1946 r. ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku, następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, w trakcie których był członkiem „Caritas Academica”, a w latach 1947–1948 przewodniczył Akademickiej Spółdzielni Wydawniczej.
W latach 1949–1955 działał w Stowarzyszeniu „PAX”. Po odejściu z „PAX-u” nawiązał kontakty ze środowiskiem „Tygodnika Powszechnego”, Klubem Krzywego Koła i redakcją „Po prostu”. Następnie pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Słowa Powszechnego” 1950–1952. W latach 1953–1955 był redaktorem naczelnym „Wrocławskiego Tygodnika Katolików”, którego był też współzałożycielem. W latach 1961–1972 Tadeusz Mazowiecki sprawował mandat posła na Sejm PRL III, IV i V kadencji z ramienia katolickiej grupy Znak.

20 sierpnia 1980 należał do sygnatariuszy „Apelu” 64 intelektualistów wspierającego strajkujących w Stoczni Gdańskiej. 22 sierpnia 1980 razem z Bronisławem Geremkiem udał się do Stoczni Gdańskiej z tekstem apelu. Na zaproszenie Lecha Wałęsy 24 sierpnia 1980 stanął na czele Komisji Ekspertów przy Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i wspierał negocjacje MKS z władzami PRL. Po zakończeniu strajku był głównym doradcą Lecha Wałęsy i Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność”.

17 sierpnia 1989 doszło do zawiązania formalnej koalicji pomiędzy Lechem Wałęsą a przewodniczącymi Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego. Wałęsa zaproponował Mazowieckiemu stanowisko premiera. Mazowiecki ofertę przyjął i 19 sierpnia został desygnowany na stanowisko Prezesa Rady Ministrów przez prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego. Rząd Tadeusza Mazowieckiego zdołał w krótkim czasie przeprowadzić szereg podstawowych reform. Gruntownie zmieniono ustrój polityczny, wprowadzono szeroki zakres swobód obywatelskich, system wielopartyjny, zmieniono godło i nazwę państwa (z PRL na RP). Od 2 grudnia 1990, Tadeusza Mazowiecki został przewodniczącym nowej partii, pod nazwą Unia Demokratyczna.

W listopadzie 2002 odszedł z partii,  nie zgadzając się na koalicję wyborczą z SLD i następnie samorządową z Samoobroną w województwie warmińsko-mazurskim. W 2005 został jednym ze współzałożycieli Partii Demokratycznej – demokraci.pl, mającej w założeniu stanowić poszerzenie dawnej Unii Wolności o m.in. polityków lewicowych. 12 października 2010 objął stanowisko etatowego doradcy prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. polityki krajowej i międzynarodowej. Za wkład na rzecz budowania demokracji wielokrotnie odznaczany, w tym Orderem Orła Białego.

Galeria zdjęć