Władze województwa powołały Małopolską Tarczę Humanitarną i zespół, który będzie te działania koordynował. Dziś komitet spotyka się po raz pierwszy. Jaka będzie pierwsza decyzja związana z długofalową pomocą dla uchodźców w Małopolsce?
To są działania, które wychodzą w dłuższą perspektywę czasu. My będziemy starać się oddziaływać na rynek pracy, transport, edukację i na inne rzeczy. Zależy od sytuacji. Dziś jest pierwsze spotkanie komitetu sterującego. Będą kwestie organizacyjne. Zreferujemy też to, co do tej pory realizowaliśmy. To głównie transport na kierunku Przemyśl-Kraków, ale też oddaliśmy wszystkie nasze możliwe miejsca noclegowe. Uczestniczymy też bez przerwy w dbaniu o to, żeby jak najlepiej działał hub przesiadkowy w Olkuszu. Wybudowaliśmy tam wielki pawilon. To działania, które podejmowaliśmy. Uznaliśmy za konieczne, żeby podjąć działania w dłuższej perspektywie czasu. To wspieranie uchodźców, którzy zdecydują się na dłuższy pobyt w naszym regionie. Wiadomo, że spora część traktuje Kraków, Małopolskę jako miejsce tranzytowe. Oni jadą dalej w Polskę lub poza granice
- mówił marszałek Witold Kozłowski.
Te działania województwa będą się koncentrować na edukacji, ochronie zdrowia, transporcie i rynku pracy. Wiemy, że w Wojewódzkim Urzędzie Pracy będzie punkt informacyjny, a ankiety ws. potrzeb rynku pracy trafią do pracodawców. Co jeszcze można zrobić ws. rynku pracy?
- Będziemy proponowali szeroki wachlarz propozycji w stronę uchodźców. To kursy języka polskiego, kursy branżowe. Będzie też doradztwo. Pamiętajmy, że takie procesy mają to do siebie, że nie ma czasu na ankietowanie uchodźców na granicy. Potoki ich są tak wielkie, że dopiero teraz, jak oni już znaleźli swoje miejsce i nieco odpoczęli, można przystąpić do normalnego działania. To diagnozowanie sytuacji i szukanie instrumentów, żeby im pomóc.
Zapowiadają państwo, że zatrudnią uchodźców w instytucjach kultury. W każdej wojewódzkiej instytucji kultury znajdzie się jedno miejsce pracy dla uchodźcy. Inne agendy Urzędu Marszałkowskiego też będą oferowały podobne miejsca pracy, na przykład Koleje Małopolskie?
- Na tym etapie była jedna lub dwie sytuacje, że mieliśmy do czynienia z osobami przygotowanymi do realizacji zadań w ramach muzeum. Więc od razu była decyzja. To symboliczna jedna osoba. Nie o to chodzi. Jak muzeum będzie szukało specjalisty i na rynku będzie Ukrainiec, to my oczywiście zatrudnimy tych ludzi. Proszę to tak traktować. Dziś jest pierwsze posiedzenie komitetu sterującego. Nie chcę uprzedzać. W dyskusji na pewno się wyklarują kierunki działań.
W pana ocenie, jakie gałęzie małopolskiej gospodarki mogliby zasilić uchodźcy?
- Wśród uchodźców większość to kobiety. Zawęża się opcja świadczenia pracy. Jednak zwykle to usługi. Potrzebne są rozwiązania systemowe, co do których kompetencji nie ma samorząd województwa. Chodzi o dopuszczenie do zawodów wysoko specjalistycznych. Tu jest rola państwa.
Planują państwo nie tylko przygotowanie kadry nauczycielskiej do pracy z młodzieżą ukraińską, ale także przygotowanie materiałów dydaktycznych. Będą podręczniki w języku ukraińskim?
- Różne materiały informacyjne, które będą wspierać proces edukacji. Odpowiedzialną za te tematy będzie marszałek Marta Malec-Lech. Ona nadzoruje edukację. Do tego kierownictwo Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Będzie współpraca z panią kurator. Trudno mi przesądzać, jakie to będą materiały. Zdecydują gremia, które mają specjalistów.
Jaką rolę NGOs’ów w długofalowej pomocy widzą władze Małopolski? Mówimy między innymi o niepełnosprawnych uchodźcach, którzy dotarli do Małopolski.
Tak. Będziemy mocno wspierać. Prawnicy pracują nad interpretacją specustawy. Czy ona pozwoli przekazywać środki NGOs’om bezpośrednio, czy przez konkursy? Konkursy by wydłużyły ścieżkę. Domyślam się jednak, że będziemy mogli przekazywać środki bezpośrednio. Środki są zabezpieczone. Jak będzie tylko możliwość przekazania środków na organizowanie czasu wolnego dla dzieci i młodzieży z Ukrainy, to proszę bardzo. Propozycja, plan, środki przekażemy. To by przyspieszyło proces. Będziemy na pewno wspierać. Organizacje pozarządowe wykonują wielką pracę. Dziękuję za to.
- podkreślił marszałek Małopolski.
Wczoraj prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o wparciu przygotowań do Igrzysk Europejskich. Mimo wojny plany organizacji się nie zmieniają. Zmienia się bilans ewentualnych zysków i strat w kontekście wojny w Ukrainie?
- Ja podchodzę do tego spokojnie. Zależy to od rozwoju sytuacji. Wiemy, jak jest. Jesteśmy silnym państwem. Realizujemy swoje funkcje. Poza tym wielkim poświęceniem ludzi, władz, opiekujemy się też uchodźcami. Tych spraw nie powinno się mieszać. Wydarzenie sportowe, jak Igrzyska Europejskie, to kolejny rok. Ta data może być też zmieniona. Są rozważane różne scenariusze. Apeluję do tych, którzy mówią, że to pieniądze wyrzucone w błoto. Wszystkie pieniądze trafią do kieszeni Małopolan. Dzięki temu będzie można wspierać swoje rodziny. Zrezygnujmy z taniej propagandy o wyrzucaniu pieniędzy. Ktoś zorganizuje ceremonię otwarcia, będą kupione usługi. Te pieniądze nie trafią w kosmos, ale do ludzi. Nimi są Małopolanie. Zmieńmy optykę. Nie używajmy tanich argumentów. Nie ma to związku ze stanem faktycznym. Będzie wiele modernizacji infrastruktury drogowej, sportowej. Do tego promocja Małopolski. Ona jest nam potrzebna. To rzeczy, które trzeba brać pod uwagę. Sejm uchwalił nowelizację, Senat poparł, prezydent podpisał. Od nas się oczekuje, żebyśmy zrezygnowali. Miejmy nieco dystansu.
Cały zapis rozmowy red. Jacka Bańki z marszałkiem Małopolski Witoldem Kozłowskim znajduje się na stronie internetowej – link w tym miejscu - Radia Kraków.
