Otwierając panel dyskusyjny „Kobiety na rzecz demokracji”, marszałek przypomniał, że szerokim echem odbiło się spotkanie wielu władców europejskich zorganizowane przez radę miejską i kupca Mikołaja Wierzynka w 1364 roku, które – według przesłań historycznych - trwało aż 21 dni. - Dzisiaj, spotykamy się, by debatować nieco krócej, ale tak jak wówczas, o podstawowych, ważnych dla nas sprawach. W ramach rozpoczynającego się panelu będą poruszone problemy aktywności obywatelskiej, w tym szczególnie kobiet, których jest jeszcze zbyt mało w szeroko rozumianej przestrzeni publicznej zdominowanej przez mężczyzn – mówił Marek Nawara. - Chciałbym jednak na początku podkreślić, że miejscem spotkania jest region, w którym na czele parlamentu regionalnego - Sejmiku Województwa - stoi kobieta. Równocześnie w samym Urzędzie Marszałkowskim wiele stanowisk, także kierowniczych, pełnią kobiety. Nieco inaczej wygląda spraw udziału kobiet w życiu politycznym także na poziomie lokalnym i regionalnym. Tu jest zdecydowanie mniej kobiet. Sytuacja się polepsza, ale bardzo wolno. Należy mieć świadomość tych barier oraz wiedzę o sposobach ich przełamywania.
Marszałek Nawara podkreślił, że w kontekście budowy społeczeństwa obywatelskiego Małopolska jest wyjątkowym regionem. - Stoi przed państwem jedyny w Polsce marszałek województwa, który nie jest członkiem żadnej partii politycznej, ale liderem niepartyjnego stowarzyszenia. Ugrupowania to ma reprezentację w regionalnym parlamencie na poziomie 18 procent – podkreślił Marek Nawara.
- Osobiście jestem przekonany, że w przestrzeni publicznej, także tej związanej z polityka regionalną i lokalną, jest miejsce dla formacji pozapartyjnych, grupujących obywateli aktywnych, kompetentnych oraz zainteresowanych i gotowych do działania na rzecz dobra wspólnego – podkreśli marszałek Nawara, życząc uczestnikom panelu interesujących, twórczych oraz konstruktywnych obrad i zapraszając ich do poznania Krakowa i Małopolski.
Przed rozpoczęciem obrad Marek Nawara spotkał się z prowadzącą panel Anne Applebaum amerykańską dziennikarką i pisarką, żoną ministra Radosław Sikorskiego oraz z żoną byłego prezydenta Jolantą Kwaśniewską i byłą premier Ukrainy Julią Tymoszenko.
Pod Krzyżem Katyńskim marszałek Marek Nawara, wojewoda małopolski Stanisław Kracik i generał Jerzy Biziewski, dowódca 2 Korpusu Zmechanizowanego przywitali sekretarz stanu USA Hillary Clintion, która złożyła od narodu amerykańskiego złozyła wieniec pod krzyżem i oddała hołd ofiarom katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem 10 kwietnia. Amerykańska szefowa dyplomacji złożyła kondolencje i krótko rozmawiała z przedstawicielami rodzin ofiar katastrofy. Hillary Clinton przybyła do Krakowa na Spotkanie Ministrów Spraw Zagranicznych z okazji 10-lecia Wspólnoty Demokracji.
Wspólnota Demokracji jest międzyrządową koalicją państw, której głównym celem jest promowanie demokratycznych zasad oraz wzmacnianie demokratycznych norm i instytucji na świecie. Organizacja została utworzona w 2000 r. podczas Konferencji Ministerialnej w Warszawie. Pomysłodawcami i inicjatorami jej zwołania byli minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek oraz sekretarz stanu USA Madeleine Albright. Z okazji 10-lecia istnienie organizacji, w Krakowie, w dniach 2-4 lipca, zostało zorganizowane spotkanie wysokiego szczebla, na które szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski zaprosił ministrów spraw zagranicznych ponad 100 państw. Przybyli także aktywiści promujący demokrację, przedstawiciele międzynarodowych organizacji pozarządowych, ludzie nauki, biznesu i mediów. Celem spotkania jest odnowienie Deklaracji Warszawskiej z 2000 r. oraz przyjęcie tzw. mapy drogowej działań społeczności międzynarodowej w zakresie wspierania demokracji która pozwoli na zdefiniowanie zadań Wspólnoty Demokracji na najbliższe lata.
Podczas ministerialnego spotkania wysokiego szczebla Radosław Sikorski zaznaczył, że w wielu krajach walka o demokrację nadal trwa i nawoływał do wzmocnienia instytucjonalnych mechanizmów monitorowania przypadków niszczenia społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych przez władze państw autorytarnych.
Sekretarz stanu USA Hillary Clinton przypomniała, że Wspólnota Demokracji powstała jako amerykańsko-polskie joint venture, którego idea została wcielona w życie przez ówczesnego ministra spraw zagranicznych RP Bronisława Geremka i szefową dyplomacji w administracji Billa Clintona, Madeleine Albright.
– Polska może być najlepszym przykładem osiągnięć rządów demokratycznych. Dzisiaj produkt krajowy brutto Polski jest wielokrotnie wyższy niż w roku 1990. Polska jest także wzorem pod względem postępów w budowie społeczeństwa obywatelskiego; trudno wskazać w innym kraju ruch społeczny na miarę Solidarności – mówiła Hillary Clinton.
Jak ostrzegła amerykańska sekretarz stanu, choć żelazna kurtyna upadła, nadal rządy wielu państw represjonują obywateli. Wśród krajów, których rządy naruszają prawa człowieka i rozwój społeczeństwa obywatelskiego, Hillary Clinton wymieniła m.in. Koreę Północną, Kubę, Białoruś, Iran i Chiny; wspomniała także o niewyjaśnionych zabójstwach rosyjskich obrońców praw człowieka.
Audronius Ažubalis – szef MSZ Litwy, która w tym roku przewodniczy Wspólnocie Demokracji – przypomniał o znaczeniu obrony rządów demokratycznych w krajach byłego Związku Radzieckiego, zwracając uwagę na problem okupacji części terytoriów Gruzji przez Rosję oraz potrzebę łączenia realizmu z idealizmem w polityce zagranicznej. – Kraków to stolica naszej wspólnej jagiellońskiej tożsamości – podkreślił litewski minister spraw zagranicznych.
Laureatem nagrody im. Bronisława Geremka został ksiądz José Conrado Rodriguez, proboszcz parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Santiago de Cuba, który od wielu lat stoi w obronie wolności i praw Kubańczyków represjonowanych przez komunistyczną dyktaturę. W swoim wystąpieniu ksiądz José Conrado nawiązał do ofiary poniesionej przez księży-męczenników, występujących przeciwko niesprawiedliwym rządom – bł. księdza Jerzego Popiełuszki i arcybiskupa Óscara Romero z Salwadoru.
