Samorząd województwa pełni często kluczową rolę, inicjując i koordynując wiele przedsięwzięć. Są to działania prowadzone w skali całego regionu. Samorząd województwa jest m.in. ważnym partnerem samorządów gminnych i powiatowych. Paleta aktywności i zaangażowania jest szeroka.
Budżet na rok 2024 uchwalony przez radnych Województwa Małopolskiego jest sumiennie przygotowanym narzędziem, które umożliwia sprawną i bardzo efektywną pracę. - Każdy nowy budżet, również ten tegoroczny, jest owocem samorządowej pracy, stanowi plon racjonalnego gospodarowania finansami także w poprzednich latach. Mamy duży szacunek do publicznego grosza. Samorząd, szczególnie ten regionalny, musi też jednak działać z odpowiednim rozmachem – mówi marszałek Małopolski Witold Kozłowski.
Jako samorządowcy jesteśmy powołani do rozwiązywania ludzkich problemów oraz podnoszenia komfortu życia mieszkańców w skali dużego i ważnego regionu jakim jest Małopolska. Są też sytuacje, dobrze nam znane z ostatnich lat, jak światowa pandemia, jak atak Rosji na Ukrainę, kiedy życiowe okoliczności wymagają bardzo zdecydowanych kroków. Bez szybkich decyzji i wspólnego zaangażowania nie byłoby np. Małopolskiej Tarczy Antykryzysowej i tych miliardów złotych, którymi wsparliśmy w trudnych chwilach całą małopolską społeczność. Nie byłoby też Igrzysk Europejskich 2023, które przyniosły Małopolsce olbrzymią reklamę i korzyści. Działamy z rozwagą i jak widać skutecznie
- dodaje marszałek Witold Kozłowski.
Od początku tej samorządowej kadencji Zarząd Województwa Małopolskiego przykłada wielką wagę do tego, by cała Małopolska rozwijała się w sposób jak najbardziej zrównoważony. - Największe centra i aglomeracje na pewno są lokomotywami rozwoju z których jesteśmy dumni. Mieszkańcy mniejszych miast i miejscowości oraz ich lokalne potrzeby są przez nas traktowane co najmniej równie priorytetowo. Małopolska jest silna gospodarczo i kulturowo właśnie jako region, który ma wiele różnorodnych atutów i lokalnych atrakcji. Chcemy, żeby każdy mieszkaniec Małopolski, niezależnie od tego z jakiej części województwa pochodzi, miał jak najszerszy dostęp do gwarantującej bezpieczeństwo bazy usług medycznych, wachlarza oferty kulturalnej czy bogatego rynku pracy i edukacji. Pracujemy i planujemy w ten sposób, by nowoczesna infrastruktura powstawała w całym naszym regionie - podkreśla marszałek Witold Kozłowski.
Z pożytkiem dla wszystkich. Dobre drogi dla mieszkańców
Jednym z kluczowych zadań jest takie skomunikowanie regionu, by dotarcie do danego punktu czy instytucji nie stanowiło dla nikogo problemu. W ostatnich latach w Małopolsce obserwujemy więc m.in. dynamiczny i jakościowy rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej. - To efekt systematycznej pracy i dużych, konkretnych inwestycji. To są dobrze wydawane pieniądze. Z pożytkiem dla wszystkich mieszkańców Małopolski - podkreśla marszałek Witold Kozłowski.
W 2024 roku np. na zadania związane z Departamentem Infrastruktury Drogowej i Transportu zapisano w budżecie Województwa Małopolskiego 455 milionów złotych. Np. dofinansowanie zadań związanych z organizacją regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich to kwota 342 milionów złotych. Dopłaty do autobusowych przewozów pasażerskich oraz organizacja przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej to ok. 100 milionów złotych. Skoro mowa o transporcie publicznym, wspomnijmy też o budowie połączeń kolejowych w ramach programu Kolej+. W latach 2023-2028 zapisano na ten cel ponad 110 mln zł, w tym blisko 11 mln zł w 2024 r.
Strukturą kluczową dla sprawnej komunikacji w regionie jest Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie, a wydatki związane z zadaniami ZDW wynoszą w tym roku 722 milionów złotych. To m.in. ponad 121 mln zł na utrzymanie dróg i mostów. Transport regionalny, inwestycje drogowe i mostowe, poprawa parametrów technicznych dróg wojewódzkich, wzrost komfortu podróżowania oraz bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, to sfera obfitująca w wiele codziennych wyzwań. Zarząd Dróg Wojewódzkich w latach 2024-2029 m.in. zrealizuje w tej materii zadania za ponad 600 mln zł.
Popatrzmy również na niektóre z lokalnie zaplanowanych na 2024 r. przedsięwzięć drogowych. Budowa obwodnic Podłęża i Niepołomic, w nowym przebiegu drogi wojewódzkiej nr 964, stanowiących połączenie Niepołomickiej Strefy Inwestycyjnej z siecią dróg międzynarodowych (etap II), to 50 mln zł. Z kolei na obwodnicę Szczurowej zaplanowano 29 mln zł. Odciążenie centrum Szczurowej poprawi przejazd i parametry ruchu w samej miejscowości. W latach 2022-2024 zapisano na to zadanie 59 mln zł, z czego 29 mln właśnie w roku 2024.
Modernizacja DW 971 Krynica Zdrój - Powroźnik to kwota blisko 7 mln zł. Na modernizację DW 960 Bukowina Tatrzańska - Łysa Polana przewidziano 7,7 mln zł. Kolejna tegoroczna inwestycja, rozbudowa DW 969 w Tylmanowej, budowa mostu na potoku Ochotnickim i ronda na skrzyżowaniu z DP 1637K, to kwota 8 mln zł. Celem jest usprawnienie transportu, podniesienie bezpieczeństwa i komfortu podróżowania. W latach 2024-2025 zapisano na ten cel 15 milionów złotych.
Na budowę połączenia DK 87 z DW 969 w Nowym Sączu z budową mostu na Dunajcu przewidziano w tym roku 800 tys. zł. Inwestycja wpisuje się w usprawnienie systemu transportowego na terenie województwa. W latach 2022-2025 zaplanowano na ten projekt blisko 10 mln zł. Łączny koszt tej inwestycji to ok250 milionów złotych, a cały projekt został wpisany w program „Mosty dla Regionów”.
Z kolei np. rozbudowa DW 776 w miejscowości Prusy to wydatek ponad 10,5 mln zł. Kolejna inwestycja, obwodnica Brzeszcz – na to zadanie w budżecie 2024 przewidziano 17 mln zł. Celem jest odciążenie centrum Brzeszcz z intensywnego ruchu drogowego. W latach 2023-2026 zadanie opiewa na blisko 90 mln zł. 10 mln zł to natomiast kwota, zaplanowana w tym roku, w związku z budową połączenia węzła A4 Brzesko z drogą wojewódzką nr 768, etap II. To również element szerszych działań inwestycyjnych, w związku z którymi w latach 2024-2026 przewidziano wydatek 120 mln zł. Kolejna duża inwestycja, połączenie węzła A4 Bochnia z DK nr 94, od ul. Krzeczowskiej do skrzyżowania z DK 94 (etap II). W tym roku zaplanowano 10 mln zł, a w latach 2024-2026 przewidziano na to zadanie 138 milionów złotych.
W żadnym wypadku nie zapominamy o pieszych i rowerzystach. Np. budowa ciągu pieszo-rowerowego, od skrzyżowania DW 791 z DP 1079K w m. Żurada do skrzyżowania DW 791 przy ul. 29 Listopada w Olkuszu, wiąże się w tym roku z wydatkiem 2,5 mln zł. Na budowę zintegrowanej sieci tras rowerowych w Województwie Małopolskim przewidziano ponad 24 mln zł. Regionalne ścieżki rowerowe VeloMalopolska to kolejny powód do satysfakcji. Chodzi o stworzenie spójnej i atrakcyjnej sieci tras rowerowych, przebiegających przez całe województwo i łączących główne jego ośrodki miejskie. W latach 2024-2028 zaplanowano na ten cel 136 mln zł. W 2024 r. jest to 35 mln zł. Dodajmy, na cele związane z poprawą bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu na drogach Województwa Małopolskiego, zaplanowano blisko 19 mln zł.
Z troską o człowieka, edukację i oświatę
Kolejna ważna pozycja w małopolskim budżecie to m.in. wydatki związane z placówkami oświaty. Pozycja ta opiewa na 151 milionów złotych. Np. na prowadzenie Zespołu Szkół Uzdrowiskowych w Rabce zaplanowano 8,8 mln zł. Zespół Szkół Specjalnych przy Uniwersyteckim Szpitalu Ortopedyczno-Rehabilitacyjnym w Zakopanem to 1,9 mln zł. W przypadku Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego im. Ks. Karola Wojtyły w Mszanie Dolnej, na prowadzenie oraz modernizację bazy dydaktycznej, zaplanowano w tym roku 8,9 mln zł.
Działalność Zespołu Szkół - Małopolska Szkoła Gościnności im. Tytusa Chałubińskiego w Myślenicach wiąże się z kwotą blisko 18 mln zł. Natomiast na Małopolski Zespół Jednostek Edukacyjnych w Nowym Sączu zapisano w budżecie 14 mln zł, w tym ok. 10 milionów na utworzenie i wsparcie funkcjonowania branżowego centrum umiejętności w dziedzinie technika masażu. Z kolei np. pozycja związana z funkcjonowaniem Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli to prawie 24 mln zł.
Warta odnotowania jest też np. pomoc finansowa dla Powiatu Oświęcimskiego na budowę Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Oświęcimiu (etap III). Chodzi o zapewnienie nowoczesnego miejsca do nauki, opieki i rozwoju dla dzieci niepełnosprawnych z rejonu Małopolski Zachodniej. W ub. roku przeznaczono na ten cel 4 mln zł. W tym roku będzie to analogiczna kwota, a zatem to łącznie 8 milionów złotych!
W edukacyjną misję wpisuje się też budowa i wyposażenie Popradzkiego Centrum Edukacji Przyrodniczej EkoMałopolska i siedziby Oddziału Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego w miejscowości Rytro. Działalność ośrodka będzie odpowiedzią na problem braku powszechnej edukacji o krajobrazie, jego kulturowym i ekonomicznym znaczeniu. W latach 2024-2025 zapisano na ten cel 13,5 mln zł, w tym ponad 5 milionów w roku bieżącym.
Człowiek uczy się przez całe życie. Dlatego warto też wsiąść z własnej inicjatywy do Małopolskiego Pociągu do Kariery. Główna idea programu to podnoszenie kompetencji i kwalifikacji osób dorosłych, mieszkających lub pracujących w Małopolsce. Operatorem programu jest Wojewódzki Urząd Pracy. W latach 2024-2026 przewiduje się na ten cel ponad 85 mln zł. W roku 2024 będzie to ok. 32 mln zł.
Inwestycje w człowieka wymagają odpowiedniej infrastruktury. Odnotujmy więc również rozbudowę i przebudowę budynku przy ul. Kazimierza Wielkiego 9 w Nowym Sączu. Chodzi o dostosowanie nieruchomości do wypełniania zadań statutowych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie, Zespołu Zamiejscowego w Nowym Sączu. W tym roku przeznaczone na ten cel zostanie blisko 6 mln zł.
Inwestycje w zdrowie i bezpieczeństwo
Inwestycje na pewno nie ominą w 2024 r. również jednostek ochrony zdrowia. Np. na przebudowę pomieszczeń Oddziału Okulistyki w Szpitalu Wojewódzkim im. św. Łukasza SP ZOZ w Tarnowie zaplanowano 2,8 miliona złotych. Z kolei w Szpitalu Klinicznym im. dr. Józefa Babińskiego SP ZOZ w Krakowie na różnego rodzaju inwestycje przewidziano ponad 21 mln zł. A w Szpitalu Specjalistycznym im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu, inwestycje w tym roku mają wynieść 3,5 mln zł.
Na liście samorządowych zadań znalazł się m.in. także zakup nieruchomości w związku z potrzebami i rozwojem Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie. W latach 2024 - 2025 koszt inwestycji ma wynieść ponad 24 mln zł. Poziom tegorocznych wydatków to ponad 18 mln zł.
Zwróćmy też uwagę np. na projekt Małopolski Tele-Anioł 2.0, którego celem jest poprawa jakości życia i zwiększenie poczucia bezpieczeństwa osób potrzebujących codziennego wsparcia ze względu na wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność. Służą temu usługi opiekuńcze i sąsiedzkie w miejscu zamieszkania, wspierane też przez nowoczesne technologie, teleopiekę i telemedycynę. Małopolski Tele-Anioł zaplanowany jest na kilka najbliższych lat. Projekt opiewa na blisko 157 mln zł. W 2024 roku zaplanowano na ten cel ok. 20 mln zł.
Zdrowie i bezpieczeństwo to pojęcia bardzo sobie bliskie. Ponad 12 mln zł to np. pula przewidziana w 2024 r. na samochody OSP, na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa przeciwpożarowego mieszkańców, w ramach programu Bezpieczna Małopolska. Samorząd województwa wspiera również bezpośrednio Państwową Straż Pożarną w Krakowie celem poprawy bezpieczeństwa publicznego. W tym roku będzie to kwota 2 mln zł.
Pieniądze na muzea i instytucje kultury
Małopolskim fundamentem jest tradycja i kultura. W 2024 r. na prowadzenie instytucji kultury zaplanowano ponad 252 mln zł. W przypadku Muzeum - Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, na prowadzenie placówki, w tym zakup kolekcji ze spuścizny po Teodorze Axentowiczu, przewidziano 4,2 mln zł. Na funkcjonowanie Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach zaplanowano ponad 2,7 mln zł. Na prowadzenie Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie, a także wydatki związane z budową nowego oddziału, Małopolskiego Muzeum Pożarnictwa w Alwerni, przewidziano blisko 9 mln zł. Na działalność Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu przewidziano 15 mln zł. Prowadzenie Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie to natomiast kwota 7 mln zł. W przypadku tej instytucji dochodzi kolejny element: Heksagon – budowa hangaru dla Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Celem jest stworzenie i poszerzenie infrastruktury do prowadzenia działalności kulturalnej. W 2024 roku zaplanowano na ten cel 22,5 mln zł.
Z kolei wydatki związane z prowadzeniem Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem to w 2024 r. ponad 9 mln zł. Objęte finansowaniem zostaną też m.in. prace remontowo-konserwatorskie na terenie Dworu w Łopusznej, filii Muzeum Tatrzańskiego. W obecnym i przyszłym roku przewidziano na ten cel 3,7 mln zł, z czego 1,8 mln zł w roku bieżącym.
Np. na Muzeum Okręgowe w Tarnowie zaplanowano w tym roku blisko 11,5 mln zł. Na Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu będzie to kwota 13,5 mln zł. Na działalność oraz inwestycje Muzeum Archeologicznego w Krakowie przewidziano 13,7 mln zł. Przy Operze Krakowskiej w Krakowie zapisano w budżecie sumę blisko 37 mln zł. W przypadku Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, na prowadzenie placówki oraz remont gmachu głównego, zaplanowano w 2024 r. ponad 36 mln zł. Dodajmy, na remont i modernizację Gmachu Głównego Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w latach 2022-2025, przewidziano w sumie 30 mln zł (14,5 mln zł w 2024 r.).
Lista zadań i pozycji opisanych w budżecie Województwa Małopolskiego na rok 2024 oraz wieloletniej prognozie finansowej Województwa Małopolskiego jest długa. Jak mówi gospodarz regionu, mają one wspólny mianownik. Służą mieszkańcom i rozwojowi Małopolski.
Samorząd województwa małopolskiego przeznaczy w 2024 roku miliardy złotych na działania, programy i inwestycje we wszystkich kluczowych sektorach życia i gospodarki naszego regionu. Jedno na pewno te sprawy łączy. Są to rzeczy ważne dla naszych mieszkańców. Inwestujemy w małopolską infrastrukturę, dbamy o ochronę zdrowia, naukę, edukację i kulturę, działamy na rzecz rozwoju sportu i turystyki. Jako samorząd regionu jesteśmy partnerem i wsparciem dla samorządów lokalnych oraz organizacji pozarządowych. Wspieramy inicjatywy i wydarzenia o dużym znaczeniu dla lokalnych społeczności. Jesteśmy inicjatorem wydarzeń i kampanii, które promują Małopolskę w Polsce i na arenie międzynarodowej. Finansowy fundament samorządu regionu jest dziś bardzo solidny. Dlatego jestem pewien, że to będzie kolejny dobry i pracowity rok samorządu Małopolski
- mówi marszałek Witold Kozłowski.
