- Stan zanieczyszczenia powietrza w Krakowie w ostatnich latach nie uległ zmianie, mimo zwiększenia ilości emitentów – zaznaczył Tadeusz Trzmiel, wiceprezydent Krakowa. Zgodził się z nim Paweł Ciećko, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, podkreślając, że najgorszym pod tym względem był rok 2006. – W całej Małopolsce mamy 11 stacji monitorujących jakość powietrza. Jest to jedna z najlepszych sieci w Polsce i w Europie – zaznaczył. - Przyczyną zanieczyszczenia powietrza w Małopolsce jesteśmy my, Małopolanie i to, co spalamy, a nie przemysł – pokreślił. Sytuacja pogarsza się w okresie zimowym, kiedy korzystamy z domowych pieców opalanych węglem i kiedy ciągi wiatrowe są słabsze.
Miasto Kraków prowadzi działania w zakresie ograniczenia zanieczyszczenia pyłowego. Według Małgorzaty Mrugały z Wydziału Kształtowania Środowiska, żaden obiekt użyteczności publicznej nie korzysta już z kotłowni węglowych. Od 1995 r. Miasto prowadzi program likwidacji niskiej emisji. – Za łączną kwotę blisko 20 mln zł udało się zlikwidować prawie 20 tys. pieców - podkreśliła Małgorzata Mrugała.
W grudniu 2009 r. Sejmik Województwa Małoposkiego opracował i przyjął „Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego”, w którym zaplanowane zostały niezbędne działania, które powinny podjąć gminy w celu ograniczenia emisji i wyeliminowania występujących przekroczeń. - Główne przyczyny występowania wysokich stężeń pyłu PM10 to emisja pochodząca z indywidualnych kotłów służących do ogrzewania mieszkań. Dlatego działania naprawcze związane są przede wszystkim z likwidacją kotłów węglowych i ich wymianą na inne źródła ogrzewania – zaznaczyła Karolina Laszczak, wicedyrektor Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego. Podkreśliła również, że Województwo Małopolskie jako pierwsze w Polsce podjęło się przygotowywania dla mieszkańców prognoz stężeń zanieczyszczeń z dwudniowym wyprzedzeniem. Prognozy od listopada 2010 r. dostępne są na stronie www.malopolska.pl/powietrze
Strona ma zostać rozbudowana, m.in. o pisemne komunikaty alarmowe w przypadku wystąpienia w poszczególnych powiatach ryzyka przekroczeń poziomów alarmowych zanieczyszczeń w powietrzu oraz komunikaty ostrzegawcze w przypadku wystąpienia ryzyka przekroczeń poziomów dopuszczalnych zanieczyszczeń. Będzie również możliwość zapisania się do newslettera.
W aktualnym stanie prawnym (zgodnie z Prawem ochrony środowiska), nie ma możliwości uchwalenia tzw. planów działań krótkoterminowych dla stref, dla których przekroczone zostały poziomy dopuszczalne zanieczyszczeń i dla których należy opracować program ochrony powietrza. Nie ma więc możliwości ogłoszenia „alarmu smogowego” wraz z ograniczeniem ruchu pojazdów, wstrzymaniem funkcjonowania zakładów przemysłowych itp.
Obecnie w Ministerstwie Środowiska trwają prace nad zmianą ustawy Prawo ochrony środowiska w zakresie implementacji dyrektywy w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza w Europie (tzw. dyrektywa CAFE), w ramach której wprowadzony zostanie również obowiązek przyjmowania planów działań krótkoterminowych w drodze uchwały Sejmiku. Plan działań krótkoterminowych będzie mógł obejmować m.in. wprowadzenie ograniczeń jazdy samochodem lub ograniczenie używania kotłowni w zakładach. W przypadku wystąpienia ryzyka wystąpienia przekroczeń poziomów dopuszczalnych lub alarmowych, realizacja działań wynikających z tego planu będzie należała do służb zarządzania kryzysowego wojewody.
