Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego przyjęty przez Sejmik Województwa Małopolskiego 30 września 2013 r. wskazuje, że jego efektywna realizacja wymaga wprowadzenia szeregu zmian prawnych ułatwiających prowadzenie działań naprawczych oraz egzekwowanie zapisów Programu. Obecnie w Polsce nie obowiązują żadne normy dla jakości sprzedawanych paliw stałych, co powoduje, że często stosowane są miały węglowe lub węgiel brunatny – o niskiej kaloryczności i wysokim zanieczyszczeniu. Brakuje również standardów emisji zanieczyszczeń dla indywidualnych kotłów grzewczych – stosowane powszechnie urządzenia nie są często w pełni sprawne, emitują dużo szkodliwych substancji oraz dopuszczają możliwość spalania w nich śmieci.
Dzisiejsze spotkanie „Nowe przepisy w walce o czyste powietrze” ma na celu przedstawienie postulatów zmian prawnych wypracowanych we współpracy samorządów województw w ramach grupy roboczej Ochrona Powietrza i Energetyka Sieci Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju działającej przy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Propozycje zmian obejmują szereg dziedzin i aktów prawnych - dotyczą jakości i cen paliw, wymagań technicznych kotłów małej mocy, planowania przestrzennego i udzielania pozwoleń na budowę, planowania energetycznego, kompensacji emisji przemysłowej, wprowadzania ograniczeń wjazdu dla pojazdów nie spełniających norm emisji spalin oraz uelastycznienia polityki parkingowej w miastach.
Główne postulaty to:
• uregulowanie minimalnych parametrów jakościowych paliw stałych dopuszczonych do sprzedaży w Polsce, które mają na celu wyeliminowanie najgorszych gatunków węgla oraz miałów i mułów sprzedawanych osobom fizycznym,
• określenie minimalnych parametrów technicznych dla nowych kotłów na paliwa stałe instalowanych w budynkach w celu ustalenia standardów emisji dla tych kotłów i procedury ich kontroli przez służby kominiarskie,
• umożliwienie sejmikowi województwa wprowadzania ograniczeń nie tylko w zakresie paliw dopuszczonych do stosowania, ale również parametrów technicznych urządzeń spalania paliw dopuszczonych do użytkowania,
• umożliwienie wprowadzania jednoznacznych wymagań w zakresie dopuszczalnych sposobów ogrzewania budynków do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz priorytetu podłączenia budynków do sieci ciepłowniczej,
• umożliwienie radzie miasta wdrożenia strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej mającej na celu ograniczenie wjazdu dla samochodów nie spełniających wymagań określonej normy spalin np. Euro 3 lub Euro 4,
• zwiększenie elastyczności ustalania przez radę gminy wysokości stawek opłat za parkowanie,
• umożliwienie kompensacji emisji z nowo powstających instalacji przemysłowych poprzez likwidację niskiej emisji na danym obszarze.
Konferencja „Nowe przepisy w walce o czyste powietrze” zorganizowało Województwo Małopolskie oraz Stowarzyszenie Zielone Mazowsze.
Prezentacje z konferencji „Nowe przepisy w walce o czyste powietrze”:
Efekty funkcjonowania Sieci „Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju” dla integracji działań w zakresie ochrony środowiska w Polsce – Agnieszka Zdanowska, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
Działania i plany Ministerstwa Środowiska w zakresie poprawy jakości powietrza
– Roman Głaz, Zastępca Dyrektora Departamentu Ochrony Powietrza w Ministerstwie Środowiska
Problemy z realizacją Programów ochrony powietrza i propozycje zmian prawnych
– Karolina Laszczak, Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego
Aspekty zdrowotne zanieczyszczenia powietrza – Łukasz Adamkiewicz, Health and Environment Alliance
Integracja działań gmin w zakresie poprawy jakości powietrza – Ryszard Listwan, Zastępca Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska
Modelowe rozwiązania w zakresie ograniczenia emisji komunikacyjnej wraz z propozycjami zmian prawnych – Dariusz Kraszewski, Stowarzyszenie Zielone Mazowsze