13 lipca 2010 r. rząd przyjął „Krajową Strategię Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie”. Dokument ma stanowić podstawę do podziału funduszy europejskich na lata 2014-2020. W środę o strategii rozmawiano na spotkaniu w Warszawie. - To znacząca zmiana polityki rozwoju regionalnego, która wzmacnia rolę samorządu. Uważam, że to krok w dobrym kierunku - zaznacza Marek Sowa.
W strategii zostały przedstawione trzy główne cele:
- konkurencyjność – wspieranie silnych stron miast wojewódzkich oraz ośrodków subregionalnych;
- spójność – wsparcie obszarów, które wymagają dodatkowej pomocy,
- sprawność – potencjał administracyjny do tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych.
Zakres Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego obejmuje następujące kwestie:
- wyrównywanie różnic a konkurencyjność regionów – m.in. wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów przy jednoczesnej koncentracji na terytoriach cechujących się największym wpływem na kreowanie krajowego (regionalnego) wzrostu gospodarczego (ośrodki wzrostu); budowa mechanizmów pozwalających innym obszarom na efektywne wykorzystanie wewnętrznych potencjałów rozwojowych;.
- potencjał regionów – różnorodność potencjału poszczególnych regionów, potencjał gospodarczy i naukowy (sektor nauki, współpraca nauki i przedsiębiorstw, jakość usług otoczenia biznesu), społeczny, zdolność do przyciągania inwestycji, turystyka;
- przeciwdziałanie procesom marginalizacji na obszarach problemowych – przyspieszenie procesów restrukturyzacyjnych, poprawa dostępu do podstawowych dóbr i usług publicznych, decydujących o perspektywach rozwojowych tych obszarów, efektywne wykorzystanie wewnętrznych potencjałów rozwojowych;
- rozwój obszarów wiejskich – m.in. rozwój kapitału ludzkiego, rozwój usług, , pozarolniczy rozwój wsi.;
- rozwój metropolii i centrów miejskich w skali krajowej i międzynarodowej – infrastruktura miejska, kapitał ludzki, współpraca między ośrodkami, dostępność transportowa, integracja miast z otoczeniem regionalnym;
- zapewnienie ładu przestrzennego
- rozwój kapitału ludzkiego w regionach – inwestowanie w cały obszar uczenia się przez całe życie, wyrównywanie szans, uwzględnienie procesów demograficznych;
- technologie informatyczne i komunikacyjne
- usprawnienie procesów planowania i realizacji polityk publicznych.
Zmiany systemowe, prawne i ustrojowe zakładają m.in. określenie odpowiedzialności za prowadzenie polityki rozwoju na poziomie regionalnym poprzez wprowadzenie ustawowych zapisów, które w sposób wyraźny i jednoznaczny określałyby prowadzenie polityki rozwoju jako zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego na poziomie regionalnym; określenie ustawowo roli miast w systemie zarządzania rozwojem, w tym w zarządzaniu metropoliami. Strategia zakłada także rozszerzenie kompetencji samorządu oraz reformę dochodów jednostek samorządu terytorialnego poprzez m.in. większy udział w dochodach podatkowych, przejęcie przez samorządy (wraz z odpowiednimi kompetencjami) części środków publicznych znajdujących się w dyspozycji Funduszu Pracy, PFRON i NFZ, likwidację dotacji celowych o charakterze ciągłym na zadania własne oraz na zadania zlecone (zadania zlecone zostałyby przekazane samorządom jako ich zadania własne).