Zmiany w użytkowaniu gruntów wiejskich (przyczyną są dokonywane przez inwestorów wyłączenia ziemi z produkcji rolnej) skutkują utratą ulgi podatkowej dla rolników, którzy niezmiennie prowadzą działalność rolniczą w miejscowościach położonych na terenach podgórskich i górskich.
Nowelizacja ustawy zatrzyma wzrost podatków i wesprze rolników gospodarujących na tych terenach. Wzmocni to miejscową gospodarkę, a także doceni wkład rolników w zachowanie walorów przyrodniczych i kulturowych Małopolski.
Apel nr 1/24 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 26 sierpnia 2024 roku w sprawie zmian legislacyjnych w ustawie o podatku rolnym
Sejmik Województwa Małopolskiego apeluje do Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej o niezwłoczne podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do nowelizacji ustawy z 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2020 roku, poz. 333 z późniejszymi zmianami) w zakresie określenia zasad przyznawania ulgi podatkowej z tytułu położenia gruntów na terenach podgórskich i górskich.
Ulga w podatku rolnym przysługuje właścicielom i użytkownikom gruntów położonych na terenach podgórskich i górskich, a za miejscowości położone na tych terenach uważa się miejscowości, w których co najmniej 50% użytków rolnych jest położonych powyżej 350 m nad poziomem morza.
Wartość procentowa definiująca kwalifikację miejscowości do wykazu zmienia się w sposób dynamiczny na skutek nieustająco dokonywanych przez inwestorów wyłączeń gruntów z produkcji rolnej. Skutkiem tych działań jest ubytek ziemi rolniczej wykorzystywanej do produkcji żywności.
W obecnym stanie prawnym zmiana kwalifikacji danej miejscowości do wykazu dotyczy całej miejscowości, a nie tylko nieruchomości, których wyłączenie z produkcji rolnej przyczyniło się do zmiany. Utrata statusu miejscowości podgórskiej i górskiej ustalonego zgodnie z przepisem ustawy o podatku rolnym skutkuje zatem negatywnymi konsekwencjami (wzrostem podatku) również dla właścicieli i posiadaczy gruntów rolnych, którzy niezmiennie i nadal prowadzą w tych miejscowościach działalność rolniczą, w tym na nieruchomościach położonych powyżej 350 m n.p.m.
W obecnych zapisach ustawy prawo rolnika do skorzystania z ulgi jest zależne od działania podmiotów trzecich (inwestora) spoza obszaru rolnictwa. Sytuacja ta narusza zasadę równego traktowania wszystkich podmiotów i jest niekorzystna dla osób prowadzących działalność rolniczą.
Dla utrzymania rolnictwa na terenach górskich i podgórskich istotne jest zapewnienie jego opłacalności. W porównaniu zaś do terenów nizinnych, nakłady ponoszone na produkcję rolniczą na terenach górskich i podgórskich są od 20 do 50 % wyższe (w zależności od rodzaju produkcji). Barierami utrudniającymi produkcję rolną są klimat (krótki okres wegetacji), niekorzystne ukształtowanie terenu (nachylone stoki) oraz struktura agrarna gospodarstw, charakteryzująca się niską średnią powierzchnią gospodarstw rolnych oraz dużą liczbą działek przypadających na poszczególne gospodarstwo.
Nowelizacja ustawy powinna dotyczyć zniesienia kryterium procentowego określonego jako: co najmniej 50% użytków rolnych w miejscowości jest położonych powyżej 350 m nad poziomem morza. Ulga w podatku rolnym powinna przysługiwać właścicielom i posiadaczom nieruchomości gruntowych, w których występują użytki rolne położone powyżej tej wysokości.
Brak wprowadzenia postulowanych zmian spowoduje przyśpieszenie procesu systematycznego wycofywania się rolnictwa z rejonów podgórskich i górskich – zmniejszenia produkcji zwierzęcej, odłogowania gruntów, zaniku bioróżnorodności.
Wyższe podatki to jeszcze mniejsza opłacalność dla rolników prowadzących działalność na terenach już uznanych za tereny z ograniczeniami naturalnymi i wspieranych instrumentami finansowymi (płatności ONW w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020), których wykorzystanie ma ułatwić kontynuowanie rolniczego użytkowania ziemi i wpłynąć na utrzymanie żywotności tych obszarów.
Dlatego też Sejmik, uznając za celowe i niezbędne powyższe zmiany, apeluje do władz RP o ich pilne uwzględnienie w pracach legislacyjnych.
Otrzymują:
- Prezydent RP
- Marszałek Sejmu RP
- Marszałek Senatu RP
- Prezes Rady Ministrów
- Marszałkowie Województw RP
- Wojewoda Małopolski
