Wpisanie budynku do rejestru zabytków nieruchomości to powód do lokalnej dumy, ale też konieczność ciągłej, wymagającej sporego nakładu sił i środków konserwacji obiektu. Tak, aby pozostawał wizytówką spuścizny historycznej i kulturowej regionu. Od kilku lat starania zarządców tego typu obiektów mogą liczyć na specjalne uznanie. A to dzięki ogólnopolskiemu konkursowi pod hasłem Zabytek Zadbany. Właśnie ruszył nabór zgłoszeń do jego kolejnej edycji.
Konkurs ma charakter otwarty i nieodpłatny. Jego adresatami są właściciele, posiadacze i zarządcy obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych. Celem jest promocja właściwej opieki nad zabytkami – prowadzonych wzorowo prac badawczych, konserwatorskich, rewaloryzacyjnych i adaptacyjnych, a także systematycznych działań na rzecz właściwego utrzymania zabytków. Nagrodzeni i wyróżnieni otrzymują tablice „Zabytku Zadbanego” do oznakowania swoich obiektów, same zabytki są natomiast prezentowane w dedykowanych wynikom konkursu wydawnictwach.
Nadzór nad Konkursem w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprawuje Generalny Konserwator Zabytków. Zgłoszenia mogą przesyłać właściciele, posiadacze i zarządcy nieruchomości, a także Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków lub konserwatorzy samorządowi oraz kierownicy delegatur Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków.
Jury wybiera zwycięzców w 6 kategoriach:
- Utrwalenie wartości zabytkowej obiektu;
- Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu (w tym założenia dworskie i pałacowe);
- Adaptacja obiektów zabytkowych;
- Architektura i budownictwo drewniane;
- Zabytki techniki (w tym budownictwo przemysłowe i inżynieryjne).
- Kategoria specjalna: właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem.
Ogłoszenie wyników konkursu ma miejsce w czasie ogólnopolskich obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, odbywających się pod patronatem Generalnego Konserwatora Zabytków. W trakcie poprzednich edycji uznanie zyskały również obiekty z Małopolski: Cerkiew prawosławna Opieki Matki Bożej w Hańczowej, Dworzec kolejowy Wieliczka Park, chasydzka synagoga w Dąbrowie Tarnowskiej, czy Willa Oksza w Zakopanem (siedziba Galerii Sztuki XX wieku Muzeum Tatrzańskiego).
Nabór zgłoszeń do tegorocznej edycji trwa do 8 lutego. Więcej informacji o konkursie na stronach Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
