Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Wystawa na 100-lecie praw wyborczych dla kobiet

Kultura
25 stycznia 2019
Archiwalne zdjęcie kobiet agitujących za prawem wyborczym
fot. fot. Małopolski Ogród Sztuki/ Teatr im. J. Słowackiego
25 stycznia 2019
W Małopolskim Ogrodzie Sztuki jest już dostępna ekspozycja poświęcona historii uzyskania przez Polki praw wyborczych w pierwszych tygodniach niepodległości.

Czynne i bierne prawo wyborcze dla wszystkich obywateli dzisiaj wydaje się czymś oczywistym. Warto jednak pamiętać o tym, że początkowo koncepcja powszechnego prawa wyborczego w ogóle nie obejmowała kobiet. W takiej formie powszechne prawo wyborcze zostało wprowadzone w monarchii austro-węgierskiej dopiero w 1907 roku. Galicyjskie działaczki emancypacyjne zwracały wtedy uwagę na coraz bardziej rażącą niesprawiedliwość – uprawnieni do głosowania byli niewykształceni mężczyźni, natomiast prawa głosu ciągle nie miały kobiety, które od 1897 roku mogły studiować. To właśnie emancypantki prowadziły akcje uświadamiające społeczeństwo, że głosowanie powszechne jest dopiero wówczas, gdy i kobiety głosują!.

Wystawa "Prawa wyborcze kobiet" przypomina o rodzimym kontekście tej walki. Praca kobiet na rzecz niepodległości Polski przekonała polityków i opinię publiczną. Nawet konserwatywne partie zobaczyły w kobietach znaczący elektorat. W wolnej Polsce głos kobiet był potrzebny także ze względu na zarządzone plebiscyty terytorialne na Górnym Śląsku oraz na Warmii i Mazurach. W rezultacie Polki zyskały prawa wyborcze wcześniej niż obywatelki Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych, w listopadzie 1918 roku.

Krakowska wystawa przypomina najważniejsze działaczki i organizacje na rzecz praw wyborczych kobiet. Opowiada o okolicznościach, które doprowadziły do uzyskania przez Polki praw wyborczych w pierwszych tygodniach niepodległości. Przypomina również o krakowskich emancypantkach i aktywności politycznej mieszkanek Krakowa ponad 100 lat temu.

Ekspozycję można oglądać od 25 stycznia do 9 marca w Małopolskim Ogrodzie Sztuki. Tam, gdzie kiedyś znajdowała się Ujeżdżalnia – jedno z najważniejszych miejsc w historii krakowskiego ruchu emancypacyjnego. To tutaj na początku XX wieku odbywały się jego wiece, stąd wychodziły demonstracje na rzecz praw wyborczych kobiet, m.in. ta zorganizowana w ramach pierwszych obchodów Międzynarodowego Dnia Kobiet w marcu 1911 roku.

Pomysłodawczynią wystawy jest Magdalena Urbańska, przy współpracy z Wiesławem WróblemEwą Furgał. Całość została zrealizowana przez Białostocki Ośrodek Kultury/ Centrum im. Ludwika Zamenhofa. Partnerzy: Małopolski Ogród Sztuki, BOK/CLZFundacja Przestrzeń Kobiet.

Galeria zdjęć

Autor: Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM
Tagi: MOS, KULTURA