Ewa Harsdorf (1910-1999)
W 1920 roku uciekając przed wojną rodzina Harsdorfów opuściła Zieloną koło Kamieńca Podolskiego i przyjechała do Nowego Sącza. Tam Ewa ukończyła Humanistyczne Gimnazjum Żeńskie w Nowym Sączu, gdzie rysunku uczył ją Bolesław Barbacki.
W latach 1928-1933 studiowała grafikę w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie, a następnie od 1935 do 1937 r. kształciła się w Państwowym Instytucie Robót Ręcznych w Warszawie.
Po ukończeniu studiów zamieszkała w Krakowie, gdzie do wybuchu II wojny światowej pracowała jako nauczycielka rysunku w tamtejszych szkołach. Następnie wróciła do Nowego Sącza i wraz z całą rodziną zaangażowała się w działalność konspiracyjną, w wyniku której razem z ojcem i siostrą została aresztowana.
W latach 1941-1944 pracowała w warsztatach kolejowych. Zainspirowana pracą robotników wykonała wówczas cykl grafik „Ludzie z warsztatów”, stworzonych w autorskiej technice fotorytu.
Po wojnie wróciła do pracy pedagogicznej ucząc w wielu sądeckich szkołach.
W 1945 r. razem z kilkoma artystami założyła w Nowym Sączu oddział Związku Artystów Plastyków. Była także współzałożycielką nowosądeckiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych. Do 1976 r. jako instruktor artystyczny zaangażowana była w działalność Domu Kultury Kolejarza w Nowym Sączu. Podczas prowadzonych tam zajęć malarskich poznała Marię Wnęk i widząc jej niepowtarzalny styl oraz talent, została jej opiekunką. W dużym stopniu przyczyniła się do jej rozwoju artystycznego.
Ewa Harsdorf stosowała wiele technik artystycznych: akwarelę, grafikę, enkaustykę, olej, akryl i kolaż. Wykonywała również polichromie ścienne m.in. w kościołach w Nockowej koło Sędziszowa, Piwowarówce koło Piwnicznej oraz w Trzetrzewinie (we współpracy ze Zbigniewem Borowskim). Każda z technik pozwalała jej w inny sposób wyrażać swoją twórczość. Akwarelami malowała realistyczne pejzaże, scenki rodzajowe, widoki miast czy martwe natury. Techniką olejną wykonywała portrety stosując często uproszczenia, deformacje i śmiałe zestawienia barwne. Ważnym elementem jej twórczości są prace powstałe podczas podróży do Kanady w 1963 r.
Swoje wrażenia utrwalała głównie za pomocą kolażu, używając samoprzylepnych papierów podkolorowanych akwarelą lub pastelem. Kolejnym krokiem na drodze przemian i doświadczeń artystycznych Ewy Harsdorf było stosowanie od lat 70. płatków szlakmetalu, a następnie folii aluminiowej i odblaskowej. W technice aluminiowego kolażu, która stała się jej znakiem rozpoznawczym, wykonała bardzo wiele prac: porterów, kompozycji abstrakcyjnych oraz obrazów o tematyce religijnej.
Edyta Ross-Pazdyk
Autorka wystawy: Lidia Walczyk
Współpraca:
Anna Florek
Edyta Ross-Pazdyk
Józef Walczyk
