Koordynatorem projektu jest Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Partnerem projektu jest Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Atrakcyjne muzea w Małopolsce i Obwodzie Lwowskim powinny stanowić spójny produkt turystyki kulturowej oraz oferty kulturalnej. Warsztaty kreatywne muzealników z obu regionów partnerskich objęły dyskusję nad tymi zagadnieniami. Efektem spotkania była przede wszystkim wymiana „dobrych praktyk”.
Nadrzędnym celem warsztatów było zapoznanie delegacji z Żółkwi i Lwowa z różnorakimi sposobami realizacji nowoczesnych ekspozycji w przestrzeniach historycznych oraz prezentacja krakowskim muzealnikom problematyki związanej z realizacją projektu rewitalizacji i udostępnienia publiczności kompleksu zamkowego w Żółkwi wraz z tamtejszym Kompleksem Historyczno - Architektonicznym.
Uczestnicy mieli możliwość poznania zagadnień produkcji wystawy prezentującej zabytki archeologiczne w Podziemiach Rynku na przykładzie trasy turystycznej „Śladem europejskiej tożsamości Krakowa” (P. Łukasz Walas, Dominik Lulewicz).Specjaliści z Ukrainy poznali nie tylko zarys ekspozycji, ale i tematykę związaną z konserwacją archeologiczną przestrzeni i eksploatacją sprzętu komputerowo – medialnego. W trakcie spotkania pojawiła się również prezentacja projektu rekonstrukcji cyfrowych Cracovia 3D, który realizowany jest w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa od 2004 roku. Obrazy uzyskane za pomocą techniki 3D odtwarzają, opierając się na materiale historycznym, stan Krakowa i dawnych miast sąsiadujących - Kazimierza i Kleparza wraz z przedmieściami, jurydykami i wsiami z połowy XVII. Projekt oprócz wystaw i wydawnictwa jest również elementem bazowym do przygotowywanych makiet wybranych obiektów, dając możliwość prezentacji ich ewolucji. To narzędzie pozwala ponadto na dokonywanie na podstawie dostępnych dokumentów, planów czy ikonografii, przygotowanie rekonstrukcji cyfrowych całych kwartałów miejskich. Podobną metodologię można by wykorzystać przy próbach odtworzenia rozwoju architektonicznego Zamku w Żółkwi, ale i innych zabytków ukraińskiego miasta takich jak Synagoga, Kościół p.w. Najświętszej Marii Panny czy cerkiew i klasztor Ojców Bazylianów.
28 października delegacja miała możliwość poznać wystawę narracyjną Kraków – czas okupacji 1939–1945 zorganizowaną w Fabryce Schindlera. W trakcie prezentacji projektu kurator oraz kierownik projektu (Monika Bednarek, Zuzanna Miśtal) zwracały uwagę nie tylko na scenograficzną nadbudowę wystawy, ale i rolę teatralizacji przestrzeni, silne konteksty artefaktów czy mediów oraz symboliczne instalacje rzeźbiarsko – artystyczne (na czele z Salą Wyborów służącą jako miejsce zadumy i refleksji). Dla twórców ekspozycji w Żółkwi inspirujące stały się również uwagi logistyczno – organizacyjne związane z obsługą ruchu zwiedzających czy problematyką doboru treści merytorycznych w narzędziach multimedialnych. Uzupełnieniem spotkania stała się wizyta w Aptece Pod Orłem, gdzie ten sam zespół specjalistów przygotował ekspozycję Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim.
Zamysł kreacji wystaw i kwestii konserwatorskich w przestrzeniach historycznych został zaprezentowany specjalistom z Ukrainy na przykładzie Kamienicy Hipolitów, stanowiącej oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz komnat Zamku Wawelskiego.
W Kamienicy Hipolitów omówiona została problematyka wystawy „Dom Mieszczański” (Katarzyna Bury, Joanna Strzyżewska) ze szczególnym uwzględnieniem treści merytorycznych ilustrujących problemy renowacyjne prezentowanych tam artefaktów, na czele z kolekcją malarstwa, meblami czy zegarami. Ukraińscy specjaliści mieli również możliwość przestudiowania efektów wieloletniej, gruntownej konserwacji piwnic, kamiennych portali, barokowych stiuków i rokokowych polichromii znajdujących się w tym oddziale muzeum. Następnie delegacja udała się na wizytę do „Komnat Królewskich na Wawelu” stanowiących efekt wypracowanej w 1995 roku koncepcji ekspozycji, która powstała z połączenia sal parteru, tworzących mieszkanie wielkorządcy z komnatami zamkowymi z II piętra, które od czasów królewskich pełniło rolę reprezentacyjną. W trakcie wizyty w komnatach omówiono kryteria autentyczności w obecnym wyglądzie wnętrz, fazy rekonstrukcji przeprowadzonej w okresie międzywojennym przez Adolfa Szyszko – Bohusza oraz zwrócono uwagę na wprowadzenie późniejszych dzieł sztuki, mebli czy elementów ozdobnych co stanowiło wówczas dość kontrowersyjny i odważny zamysł renowacyjny.
Trzeciego dnia wizyty, 29 października 2014 r. odbyło się właściwe warsztaty -seminarium muzealne „Muzea bez granic”, w trakcie którego nastąpiły prezentacje problemowe i dyskusje. Pan Włodzimierz Gerycz - dyrektor Państwowego Rezerwatu Historyczno-Architektonicznego w Żółkwi zaprezentował koncepcję renowacji i zagospodarowania przestrzeni Zamku w Żółkwi, przy okazji szkicując jego dzieje i liczne powiązania z historią Polski. Zamek wzniesiony przez hetmana Stanisława Żółkiewskiego, od czasów Sobieskich stanowił rezydencję monarchy. Od momentu powstania niezależnego państwa ukraińskiego trwają w nim nieprzerwalnie prace konserwatorskie. Oprócz nich, wciąż mają miejsce rozważania nad koncepcją zagospodarowania udostępnienia publiczności przestrzeni zamkowych po procesie rekonstrukcji. Część obiektu ma pełnić funkcje administracyjne. Ponadto planowana jest realizacji koncepcji żywego zamku czyli przygotowanie restauracji nawiązującej do dawnych wnętrz, rekonstrukcji warsztatów z pokazami dawnych rzemiosł i organizacja muzeum historycznego. Ważnym elementem przestrzeni muzealnej ma być zrekonstruowana Wieża Wschodnia zamku, w której na trzech kondygnacjach również mają pojawić się wystawy. W trakcie prezentacji zasygnalizowane zostało, że być może pojawią się tam: rekonstrukcja dawnej sali hetmańskiej (prezentacja 5 hetmanów związanych z zamkiem, w tym Żółkiewski, Sobieski oraz Chmielnicki), muzeum „miasta idealnego” oraz muzeum Rzeczypospolitej Trzech Narodów ilustrujące ideę związaną z Unią hadziacką.
Pan Włodzimierz mówił także o pozyskanych już środkach na renowację i odbudowę historycznego miasta w Żółkwi - wspólnie z klasztorem w Starej Wsi pod Rzeszowem otrzymali dotację z Unii Europejskiej (Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina na lata 2007-2013) na projekt „Skarby pogranicza -- ochrona dziedzictwa kulturowego" w kwocie 4 mln euro, w tym ponad 1 mln euro na prace konserwatorskie w Żółkwi. Liderem zadania jest Towarzystwo Jezusowe Dom Zakonny w Starej Wsi, któremu partneruje Państwowy Rezerwatem Historyczno-Architektoniczny w Żółkwi oraz Gmina Brzozów. Na zamku w Żółkwi zostaną przeprowadzone gruntowne prace rekonstrukcyjne i rewitalizacyjne: remont dachu, obniżenie dziedzińca, montaż instalacji, umocnienie fundamentów, odbudowa zachodniej wieży i dokończenie restauracji wieży wschodniej. Termin zakończenia prac przewidziano na koniec 2015 roku.
Ponadto renesansowa Synagoga została wpisana na nowojorską listę pomników architektury zagrożonych zniszczeniem (World Monuments Watch), co umożliwiło rozpoczęcie jej odbudowy w 2000 roku z przeznaczeniem na Żydowskie Centrum Galicji. Otrzymane dzięki temu środki w wysokości 50 tys. dolarów przeznaczono na wykonany remont dachu nad synagogą.
Krakowscy muzealnicy w trakcie zaplanowanej listopadowej rewizyty w Żółkwi dalej będą rozmawiać o realizacji przedstawionych w Krakowie koncepcji wystaw.
Druga prezentacja przygotowana przez pana Dyrektora Muzeum Regionalnego w Starej Lubowli – Pana Dalibora Mikulíkadotyczyła problematyki wnętrz zamkowych na przykładzie Zamku w Starej Lubowli. Zaprezentowana została nie tylko ciekawa historia tego obiektu, ale i problematyka konserwacji oraz sposoby komunikacji z publicznością, a także nowe formy udostępniania zbiorów. Pan Dyrektor Mikulik podzielił się z zaproszonymi gośćmi swoim doświadczeniem w rekonstrukcji obiektów historycznych i problemami z tym związanymi. Omówiono m.in. odbudowę Zamku, w tym tzw. pałacu renesansowego i wieży zamkowej, nowe formy udostępniania zbiorów: przewodnicy w strojach z epoki, imprezy historyczne, pokazy teatru dworskiego, zajęcia edukacyjne, wykorzystanie osi czasu do osadzenia dziejów Zamku w historii ogólnej, przygotowanie nowej strony internetowej, poprzedzone zbadaniem opinii publicznej a także przygotowanie tekstów informacyjnych o Zamku dla zwiedzających.
Po zakończeniu prezentacji Pani Monika Wiejaczka – Zastępca Dyrektora Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego podsumowała założenia projektu jakimi są w szczególności: wymiana „dobrych praktyk” i wspólne inspirowanie się, które posłużą Zamkowi w Żółkwi do wdrażania proponowanych rozwiązań dotyczących koncepcji ekspozycji. Zaproszeni do udziału w projekcie specjaliści podzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem z gośćmi z Ukrainy. Podczas dyskusji obecni byli m.in. Pani Natalia Zarzecka – Dyrektor Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora „Cricoteka”, Pan Janusz Mierzwa – Dyrektor Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie, Pan Krzysztof Radwan – Dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Pan Sebastian Wacięga – Małopolski Instytut Kultury – Dynamika Ekspozycji oraz przedstawiciele Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM.
Po zakończeniu części seminaryjnej, specjaliści ukraińscy poznali jeszcze zabytki krakowskiego Kazimierza. Uzupełnieniem tej części stało się przybliżenie projektu Cracovia Iudaeorum 3D, który stanowi rozwinięcie projektu Cracovia 3D a prezentowany był w formie czasowej wystawy w oddziale Muzeum Historycznego, w starej Synagodze.
Ostatniego dnia wizyty członkowie delegacji wzięli udział w uroczystym otwarciu skrzydła zachodniego Pałacu Krzysztofory po remoncie, a później mieli możliwość zobaczenia efektu prac renowacyjnych. Na pierwszym piętrze omówiono problematykę rekonstrukcji fresków zdobiących większości pomieszczeń oraz stiuku ozdobionego freskami i sztukateriami autorstwa Baltazara Fontany. Goście poznali również zaaranżowaną na potrzeby wystawy stałej „Cyberteka. Kraków – czas i przestrzeń”, przestrzeń II piętra, gdzie znajdują się zarówno rekonstrukcje, multimedialne prezentacje, jak i niezwykle istotne dla opowieści oryginalne muzealia (P. Walery Bubień, Michał Grabowski). Projekt ten stanowić ma przedsmak nowej ekspozycji stałej „ Kraków od początku bez końca”, która powstanie po remoncie pozostałej części Pałacu. Tytuł ekspozycji pokazuje, że zdobywanie informacji odbywa się w immersyjnej przestrzeni wirtualnej przy stanowiskach komputerowych, które pozwalają na poznanie rozwoju architektonicznego i urbanistycznego Krakowa. Goście zwiedzili również oddane do użytku przestrzenie piwnic, które w przyszłości stanowić będą miejsce ekspozycji czasowych.
Ostatniego dnia odbyła się jeszcze wizyta w Zamku Królewskim w Niepołomicach, który posiada liczne elementy paralelne w stosunku do obiektu w Żółkwi, co stanowić może kolejne źródło inspiracji dla tamtejszych projektantów przestrzeni muzealnej.
W dniach 19 – 22 listopada 2014 r. odbędzie kolejny etap projektu „ Muzea bez granic”, tym razem delegacja muzealników oraz przedstawicieli Małopolskiego Instytutu Kultury z Krakowa uda się na część warsztatową do Żółkwi.
