Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Premiera filmu o Żołnierzach Wyklętych

Kultura
28 lutego 2019
Pod honorowym patronatem Witolda Kozłowskiego, marszałka województwa małopolskiego, w Muzeum Armii Krajowej pokazano po raz pierwszy film Salwa i Salwowcy. Film przedstawia losy kapitana Jana Dubaniowskiego pseudonim Salwa, dowódcy Oddziału Żandarmeria, oraz jego żołnierzy walczących na terenie województwa krakowskiego z władzą komunistyczną do końca 1947 roku. Po śmierci dowódcy w okolicach Gdowa, ostatni partyzanci toczyli boje jeszcze w latach 50-tych XX wieku.

Pokaz uświetnił swoją obecnością ostatni żyjący żołnierz z oddziału kpt. Jana Dubaniowskiego Salwy – major Józef Oleksiewicz ps. Tatar, Groźny. W spotkaniu wzięła udział także pani Maria Dubaniowska-Guzdek, córka dowódcy oddziału kpt. Jana Dubaniowskiego oraz rodziny Satołów, Miki, Gałatów, Przeciszowskich i innych partyzantów oddziału. Obecni byli również kombatanci m.in. mjr Janusz Kamocki ps. Mamut. Swoim koncertem, oddał hołd Bohaterom hip-hopowiec Tadek- Tadeusz Polkowski. O niepowtarzalną oprawę uroczystości zadbali członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej Żandarmeria i Podhalańskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznych Zgrupowania Błyskawica mjr Ognia. Marszałka województwa reprezentował pan Wojciech Grzeszek, Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego

Zgrupowanie „Salwy” było jedną z największych , najlepiej zorganizowanych i budzących największy respekt ze strony władz formacji zbrojnych, prowadzącą walkę na terenach ówczesnego województwa krakowskiego  po zakończeniu II wojny światowej. Przez jego szeregi przeszło ponad 120 ludzi, którzy wykonali łącznie 138 akcji. Rozbito 7 posterunków MO (kilka wielokrotnie),. Przeciwko nim przeprowadzono ok. 80 obław, pacyfikacji, zasadzek – w większości mało skutecznych, Nigdy nie pozbawiono „salwowców” zdolności bojowej. Złożyli bron na własnych warunkach, w miejscu i czasie przez nich wybranym. Przy stratach własnych 15 żołnierzy (plus czterech, na których władza wykonała wyroki śmierci) z rąk ludzi „Salwy” zginęły co najmniej 53 osoby – zarówno żołnierze Armii Czerwonej, KBW, funkcjonariusze UB, MO i ORMO, działacze PPR i  podejrzewani o współpracę z UB.

Film Salwa i Salwowcy zrealizowało Stowarzyszenie NZS 1980 w ramach projektu Filmoteka Małopolska. Program został sfinansowany przez Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie ze środków przekazanych z budżetu województwa Małopolskiego

Galeria zdjęć

Autor: Biuro Prasowe UMWM