Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Orkiestry dęte dobrem kulturowym Małopolski - Orkiestra Reprezentacyjna Miasta i Gminy Myślenice

Kultura
03 sierpnia 2021
W ramach cyklu „Małopolskie Orkiestry Dęte” przedstawiamy kolejny z małopolskich zespołów. Tym razem to Orkiestra Reprezentacyjna Miasta i Gminy Myślenice.

Orkiestra Reprezentacyjna Miasta i Gminy Myślenice ma już przeszło 100 lat. Zespół prezentuje swoją twórczość na wydarzeniach ważnych dla Myślenic oraz reprezentuje Małopolskę na koncertach oraz przeglądach krajowych jak i zagranicznych

- mówi Iwona Gibas z zarządu województwa.

HISTORIA ORKIESTRY:

W 1920 roku powstała orkiestra dęta przy myślenickim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” pod kierownictwem Józefa Kochana z Polanki. Funkcjonowała ona obok orkiestry kameralnej i symfonicznej. Nie były to jedyne orkiestry funkcjonujące w Myślenicach w okresie międzywojennym – swoją własną miało m.in. miejscowe gimnazjum. Orkiestra dęta „Sokoła” liczyła początkowo od 25 do 35 członków gdzie wszyscy, poza kapelmistrzem, byli amatorami.

Orkiestra uświetniała swoją grą najważniejsze uroczystości w mieście np. w 1968 roku uroczystość Koronacji Obrazu Matki Boskiej Myślenickiej przez kardynała Karola Wojtyłę, lub w 1980 roku koncert inaugurujący  otwarcie Państwowej Szkoły Muzycznej w Myślenicach. 

Zespół koncertował w każdą niedzielę na rynku przed budynkiem starostwa uświetniając życie społeczne mieszkańcom. W czasach, gdy nie istniała telewizja, a odbiorniki radiowe posiadało niewielu, była rzadka okazja kiedy społeczność miasta mogła cieszyć się muzyką – zwłaszcza w okresie wielkiego kryzysu. Orkiestra działała do samej okupacji, następnie zakazano jej działalności. Przed likwidacją uchronił ją Powiatowy Zarząd Związków Zawodowych.

Władysław Wileński – członek OSP Myślenice Śródmieście, na walnym zebraniu podał propozycję, aby orkiestra została przyjęta pod egidę straży. Decyzją zebrania orkiestra została przyjęta pod skrzydła straży. Niedługo później strażacka orkiestra dęta odnotowała pierwsze sukcesy - czołowe miejsca w konkursach muzycznych np. w 1966 roku zajęła I miejsce w Wojewódzkim Konkursie Orkiestr Strażackich w Świątnikach Górnych.

W latach 60. i 70. XX wieku orkiestra odbywała kilkadziesiąt występów rocznie. Takimi okazjami były doroczne uroczystości czasów PRL, święta strażackie, państwowe, kościelne, odsłonięcia pomników, imprezy sportowe, uroczystości w innych jednostkach i przeglądy orkiestr dętych. Przed, jak i po wojnie, w lokalu Mariana Ponurskiego orkiestra koncertowała u boku sław tj. Halina Czerny-Stefańska, Walek Walewski (senior) czy prestidigiator Nemo. Spotkania muzyczne elity Myślenic odbywały się też w innych miejscach, a instrumenty i umundurowanie orkiestra otrzymywała od Powiatowego Domu Kultury i Prezydium.

Historię zespołu tworzyły też konkretne osoby. Obok Władysława Wileńskiego był również Eugeniusz Kazior, który w orkiestrze występował przez ponad pół wieku, ale także Juliusz Kutrzeba czy Kazimierz Krygier, który był orędownikiem spraw zespołu na forum zarządu OSP Myślenice-Śródmieście. Dzięki staraniom Kazimierza Krygiera w 1966 roku zarząd zadecydował o tym, aby po muzyków, którzy mieszkali daleko od miejsca prób, jeździł pojazd komendy Powiatowej Straży Pożarnej.

Zespół przechodził kryzysy. Podczas okupacji zakazano działalności, następnie upadły kolejne instytucje, który opiekowały się orkiestrą. Zdarzyło się również, że instrumenty muzyków zostały skonfiskowane przez UB. Nie obyło się też bez problemów personalnych. W 1983 roku liczba czynnych członków orkiestry spadła do 16., poprzez problemy z funkcjonowaniem jak i problemy finansowe dalsza działalność zespołu była zagrożona.

Strażaków śródmiejskich, którzy byli zdecydowani utrzymać orkiestrę za wszelką cenę oraz aby ukonstytuować jej status członków orkiestry, uznano za pełnoprawnych członków OSP Myślenice-Śródmieście. W 2005 roku członkowie orkiestry założyli Stowarzyszenie Muzyczne „Fermata” i od tego czasu zespół występuje pod nazwą Orkiestra Reprezentacyjna Miasta i Gminy Myślenice.

Do maja 2021 roku, były już Prezes jednostki OSP Myślenice-Śródmieście, Franciszek Szilder wraz z Zarządem, okazał wielkie wsparcie i ogromne zaangażowanie w funkcjonowanie zespołu. Kolejni burmistrzowie mocno wspierali działalność orkiestry. Zespół również wspomogło Starostwo Powiatowe w Myślenicach, a wsparcie jednostek samorządowych znacząco poprawiło warunki działalności, co przyczynia się obecnie do ciągłego rozwoju zespołu.

Orkiestra jednak nie funkcjonowałaby bez kapelmistrza. Od 1920 roku kierownikiem był Józef Kochan, od połowy lat 50. kapelmistrzem był Florian Firek, od 1960 Józef Kwiatkowski, od 1967 Józef Ponurski, od 1968 Józef Kwiatkowski, od 1970 Tadeusz Poręba, od 1983 Jerzy Czyżykowski, od 1988 Adam Czyżykowski, od 1997 Zygmunt Rozum, od 2013 Joanna Knapik. Obecnie orkiestrą od 2020 roku dyryguje Wojciech Kwiatek.

Obecnie zespół liczy 35 osób. W szeregach orkiestry zasłużonymi dla zespołu i czynnymi muzykami z największym stażem są: Józef Dyrda, Jan Sąda, Jan Włodarczyk oraz Jerzy Rozum.  W latach 2013-2017  orkiestra brała udział w Powiatowym Przeglądzie Orkiestr Dętych w Myślenicach. Zaangażowanie oraz chęć osiągnięcia sukcesu spowodował, że zespół utrzymywał się zawsze na podium.  W 2018 i 2019 roku orkiestra zajęła III miejsce w Międzynarodowym Festiwalu Orkiestr Dętych „Złota Trąbka” w Bielsku Białej.

Zespół reprezentował Myślenice oraz Polskę na wyjazdach zagranicznych m.in. w Bułgarii w 2014 roku, gdzie zdobył Nagrodę The Best of The Best. Orkiestra prezentowała swoje możliwości m.in. na Węgrzech w 2015 roku, w Chorwacji w 2016 roku, gdzie uczestniczyła w III Muzycznym festiwalu „Summer in Adria”, ale także w Rumunii, Hiszpani, Francji, Włoszech, Czarnogórze - dodaje dyrygent Wojciech Kwiatek.

Orkiestra na swoim koncie ma ogrom osiągnięć, ale również spełniły się marzenie muzyków i w 2019 roku zespół nagrał swoją pierwszą płytę. W 2020 roku orkiestra obchodziła swoje 100-lecie istnienia. Niestety plany związane z koncertem z tej okazji musiały zostać przełożone na kolejny rok.

W czerwcu 2021 roku zespół zagrał Koncert Wieńczący Obchody 100-lecia Istnienia Orkiestry Reprezentacyjnej Miasta i Gminy Myślenice. Podczas niego dyrygent orkiestry został uhonorowany przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu RP Prof. Piotra Glińskiego odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Mimo trudnej historii i przeszkód, zespół może nadal tworzyć muzykę i swoją obecnością uświetniać wydarzenia organizowane przede wszystkim w Myślenicach, ale i nie tylko. Szeregi orkiestry wciąż się poszerzają, dzięki czemu zauważalne jest, że się rozwija się, a Myślenice jak i inne miejsca w Polsce i za jej granicami mogą usłyszeć efekty ciężkiej pracy zespołu. Muzycy dążą do tego, aby występy ich były na jak najwyższym poziomie.

OSIĄGNIĘCIA, NAGRODY:

1962 – Wojewódzki Konkurs Orkiestr Dętych w Myślenicach – II miejsce

1966 – Wojewódzki Konkurs Orkiestr Dętych w Miechowie – I miejsce

1967 – Wojewódzki Konkurs Orkiestr Strażackich w Świątnikach Górnych – I miejsce

1983 – Wojewódzki  Konkurs Orkiestr Dętych w Krakowie – III miejsce

2013 – Powiatowy Przegląd Orkiestr dętych w Myślenicach – III miejsce

2014 – Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych w Myślenicach – II miejsce

2014 – Międzynarodowy Festiwal Form Muzycznych w Bułgarii – Nagroda THE BEST OF THE BEST

2015 – Powiatowy Festiwal Orkiestr Dętych w Myślenicach – I miejsce

2016 – Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych w Myślenicach – III miejsce

2017 – Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych w Myślenicach – II miejsce oraz Nagroda dla Najlepszego Dyrygenta

2018 i 2019 – Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych „Złota Trąbka” w Bielsku Białej – III miejsce

W RAMACH WSPARCIA UMWM ZAKUPIONO:

  • instrumenty m.in. ksylofon (w ramach programów Małopolskie Orkiestry Dęte)
  • w ramach Mecenatu Małopolski orkiestra nagrała płytę z okazji 100-lecia istnienia.

Galeria zdjęć