Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Orkiestry dęte dobrem kulturowym Małopolski - Orkiestra Dęta „Rytm” Zembrzyce

Kultura
06 lipca 2021
W ramach cyklu „Małopolskie Orkiestry Dęte” przedstawiamy kolejny z małopolskich zespołów. Tym razem to Orkiestra Dęta "Rytm" Zembrzyce.

Orkiestra Dęta „Rytm” Zembrzyce istnieje blisko 100 lat i jest obecna w życiu kulturalnym Małopolski. Została założona przez mieszkańców Zembrzyc powracających z emigracji, a swoją działalność rozpoczęła od grania kolęd

- mówi Iwona Gibas z zarządu województwa.

W ostatnich latach, idąc z duchem nowoczesności, orkiestra przeszła gruntowną przemianę. Początek rewolucji wyznacza rok 2009, kiedy to zespół zmienił swój status prawny i stał się stowarzyszeniem. Jednak rok później nadeszła inna bardziej odczuwalna, zarówna dla muzyków jak i słuchaczy, zmiana – funkcję dyrygenta powierzono panu Kazimierzowi Gromadzie.

Niezwłocznie postanowiono też odmłodzić skład orkiestry, co poskutkowało przeprowadzeniem naboru młodych ludzi, którzy rozpoczęli naukę gry na instrumentach. „Starszą” część muzyków czekało jednak również bardzo dużo pracy. Próby zaczęły odbywać się regularnie, rozpoczęły się warsztaty mające za zadanie poprawę jakości brzmienia oraz elementów techniki gry. 

W ramach projektu "W RYTMIE pokoleń... Kultywowanie lokalnej tradycji muzycznej - zakup strojów wyjściowych dla orkiestry dętej RYTM", orkiestra zakupiła 35 kompletów strojów wyjściowych dla wszystkich członków. Prace nad projektem trwały ponad rok, jednak dzięki temu orkiestranci mogą prezentować się aktualnie w nowej odsłonie.

Realizacja projektu "Edukacja muzyczna młodzieży szkolnej przynależnej do Orkiestry Dętej RYTM”, współfinansowanego ze środków pochodzących ze Starostwa Suskiego oraz Gminy Zembrzyce, na przestrzeni całego 2011 roku, przyczyniła się do zdecydowanych postępów w grze na instrumentach młodzieży szkolnej, co pozwoliło na włącznie ich do składu orkiestry. Zdecydowanie zwiększyła się liczba muzyków, a istniejące już sekcje zostały wzmocnione, od postaw zostały zbudowane sekcje fletów i puzonów, dołączyła nowa perkusistka.

W 2011 roku zrealizowano również projekt pn. "Kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów poprzez zakup instrumentów i akcesoriów muzycznych dla Orkiestry Dętej RYTM Zembrzyce". W wyniku realizacji projektu zakupionych zostało 35 szt. pulpitów muzycznych i 7 instrumentów dętych. Starsze, m.in. dwa tenory i saksofon tenorowy, zostały odnowione. Dzięki temu każdy z muzyków może koncertować na w pełni sprawnym, wysokiej jakości instrumencie, co pozwala na ustawiczny rozwój umiejętności muzycznych.

W czerwcu 2011 roku orkiestra osiągnęła duży sukces - III miejsce na XXXIV Małopolskim Festiwalu Orkiestr Dętych „ECHO” odbywającym się corocznie w Nowym Sączu. Osiągnięcie to pokazało wszystkim muzykom, że ciężka praca przynosi efekty i zmotywowało ono wszystkich do dalszej pracy.

Mimo coraz lepszej jakości instrumentów i wyższego poziomu artystycznego orkiestra ciągle borykała się z wieloletnim problemem braku własnego lokum. Próby odbywały się w cieplejsze dni w pawilonie sportowym LKS „Garbarz”, a zimą w Zespole Szkół w Zembrzycach. Ciągłe przenosiny z miejsca na miejsce, brak stałego miejsca na przechowywanie instrumentów i zaplecza administracyjnego doskwierały członom orkiestry.

W 2012 roku nastąpił przełom. W kwietniu podpisana została umowa, na mocy której Spółka Uprawnionych Mieszkańców Wsi Zembrzyce nieodpłatnie udostępniła orkiestrze pomieszczenia nad sklepem „Wizan”, znajdującym się w centrum Zembrzyc, które zaadaptowano na potrzeby świetlicy muzycznej. Drobne prace remontowe, malowanie i sprzątanie zostały wykonane własnoręcznie przez członków orkiestry. Pierwsza próba w nowej świetlicy muzycznej odbyła się w czerwcu 2012 roku.

Stowarzyszenie kontynuowało proces doskonalenia, podpisano m.in. umowę z Powiatem Suskim na wsparcie finansowe projektu "RYTM łączy pokolenia...”, co pozwoliło na rozpoczęcie przygotowań do jubileuszu, jakim było 90-lecie istnienia orkiestry. Oprócz przygotowania repertuaru na nadchodzące występy, muzycy podjęli się dużego logistycznego wyzwania – organizacji VI Powiatowego Przeglądu Orkiestr Dętych, który połączony był z jubileuszem 90-lecia.

Uroczystości spotkały się z wielkim zainteresowaniem mieszkańców Zembrzyc. Występ orkiestry, który przygotowywany był długo i pieczołowicie, spotkał się z wielkim podziwem i aplauzem - dodaje dyrygent Kazimierz Gromada.

Z okazji jubileuszu, przy udziale środków pozyskanych z Unii Europejskiej, wydano publikację „W RYTMIE pokoleń... Rys historyczny Orkiestry Dętej RYTM Zembrzyce" autorstwa pani Elżbiety Kiepury. Jest to  swoista podróż w czasie, podczas której czytelnik może przybliżyć sobie historię orkiestry, jej osiągnięcia, fenomen, który pozwolił w tak małej wsi, przez tak wiele lat, dzięki wielkim pasjonatom, kultywować tradycje muzyczne. Rok 2012 przyniósł także kolejny sukces-Orkiestra okazała się najlepszą w okolicy wygrywając Przegląd Orkiestr "Echo" w Osielcu.

Kolejne lata upłynęły na realizacji projektów, współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Projekt "Doskonalenie umiejętności gry na instrumentach dętych poprzez organizację warsztatów muzycznych", realizowany był od 01.01.2014 do 30.06.2014 r. W tym czasie przeprowadzono 96 godzin warsztatów muzycznych, podczas których uczestnicy, w liczbie 25 osób, mogli doskonalić swoje umiejętności gry na instrumentach dętych.

W tym samym roku orkiestra w pełni wyposażyła swoją świetlicę muzyczną, dzięki kwocie 23 796 zł otrzymanej z EFRROW. O ustawicznym rozwoju orkiestry mogą świadczyć kolejne sukcesy osiągnięte w festiwalach i przeglądach. Wyróżnienie na XXXVII Festiwalu Orkiestr Dętych „ECHO TROMBITY” było nagrodą za pracę wykonaną na przestrzeni ostatnich lat.

W listopadzie 2014 orkiestra stanęła przed kolejnym wyzwaniem, jakim było nagranie pierwszej, debiutanckiej płyty. Próby przed nagraniem odbywały się dwa razy w tygodniu, nastąpiła wielka mobilizacja w szeregach muzyków-amatorów. Na płycie pod tytułem „W Świątecznym RYTMie” znalazło się 13 kolęd i utwór „White Christmas”. Projekt ten także dofinansowany był z Funduszy Unijnych.  

W latach 2009-2014 orkiestra zrealizowała łącznie 7 projektów finansowanych ze środków pozyskanych z Unii Europejskiej i 4 wspomagane przez powiat suski. Łączna wartość wszystkich wynosi ok. 100 000 tys. złotych. Pieniędzy tych nie udałoby się uzyskać bez wielkiego zaangażowania pana Łukasza Palarskiego, oraz pana Mariana Proroka, koordynatorów projektów. Należy podkreślić, że wszystkie projekty unijne zrealizowano dzięki pomocy finansowej pana Zbigniewa Fidelusa.

Orkiestranci nie zapominają jednak o społeczności lokalnej, uświetniają grą wszystkie uroczystości państwowe i kościelne. Do tradycji wszedł koncert patriotyczny, który odbywa się 11 listopada, jako uzupełnienie Akademii Rocznicowej organizowanej przez Zespół Szkół w Zembrzycach. Na uwagę zasługuje także coroczny koncert noworoczny.

W święta, jak co roku od 99 lat, orkiestranci wyruszą, wraz ze swymi instrumentami, na szlak kolędowy.

Galeria zdjęć