Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Nagroda im. Jerzmanowskich dla poety Ryszarda Krynickiego

Kultura
13 czerwca 2023
Ryszard Krynicki, krakowski poeta, działacz opozycji w latach 70. i 80., a także wydawca i tłumacz literatury został uhonorowany Nagrodą Polskiej Akademii Umiejętności im. Erazma i Anny Jerzmanowskich. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 12 czerwca w Zamku Królewskim na Wawelu. Uczestniczyli w niej m.in. Iwona Gibas z zarządu województwa, przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego prof. Jan Tadeusz Duda, wiceprzewodniczący SWM Kazimierz Barczyk i prezydent Krakowa prof. Jacek Majchrowski.

Zgodnie z testamentem Erazma Jerzmanowskiego, nagroda nazywana niegdyś polskim Noblem, pozwala wyróżnić osoby, które przez swe prace literackie, naukowe lub humanitarne, dokonywane z pożytkiem dla ojczystego kraju, potrafiły zająć wybitne stanowisko w społeczeństwie polskim.

Rada Polskiej Akademii Umiejętności przyznała nagrodę Ryszardowi Krynickiemu „w uznaniu za olśniewającą, nowoczesną poezję, pozostającą w stałym i twórczym dialogu z poezją i filozofią minionych pokoleń, stawiając fundamentalne, a przy tym zadziwiająco aktualne pytania, dotykające sensu naszego istnienia na Ziemi”. W uzasadnieniu rada zwróciła też uwagę na działalność laureata związaną z promocją poezji i współczesnych poetów, animacją życia literackiego i popularyzacją poezji obcojęzycznej – w tym szczególnie niemieckiej i francuskiej. „Autorytet dla młodych artystów, twórca ceniony przez kilka pokoleń literackich” - wskazano.

Jak podkreślono, Krynicki jest zaangażowany w życie kulturalne Krakowa i aktywnie w nim uczestniczy. Laureat – zaznaczono - działał w opozycji w latach 70. i 80. „Dzięki obywatelskiej postawie i zaangażowaniu społecznemu zawsze stał na straży niezbywalnych praw człowieka, wolności wypowiedzi, praw prześladowanych i do dziś pozostaje ważnym głosem intelektualnym w dialogu międzykulturowym i międzyreligijnym” - ocenili przedstawiciele PAU.

Gratulacje w imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego przekazała członek zarządu Iwona Gibas.

Dziś nagroda im. Erazma i Anny Jerzmanowskich trafia w ręce człowieka, bez którego trudno sobie wyobrazić kondycję kultury miasta i regionu. Składa się na nią zarówno przepełniona wrażliwością i wnikliwością w obserwowaniu świata twórczość, jak i ożywiona działalność wydawnicza, służąca szerokiemu propagowaniu naszej kultury. Gorąco gratuluję tego wyróżnienia. Mam nadzieję, że nie będzie ona zwieńczeniem dokonań, ale motywacją do dalszych, które ubogacą kulturę naszego regionu i jego stolicy oraz całego państwa. Życzę Panu tego z całego serca i proszę o przyjęcie najlepszych życzeń zdrowia i wszelkiego powodzenia

- powiedziała Iwona Gibas.

Nagroda im. Jerzmanowskich

Nagroda im. Jerzmanowskich po raz pierwszy została przyznana przez Akademię Umiejętności w 1915 roku, a otrzymał ją wówczas metropolita krakowski, ks. kard. Adam Stefan Sapieha. Kolejnym laureatem był Henryk Sienkiewicz. W pierwszym okresie przyznano ją także m.in. Ignacemu Janowi Paderewskiemu. Do 1928 roku wręczano ją corocznie, potem - ze względu na wielki kryzys - jedynie sporadycznie, w latach 1931, 1935 i 1938.

Nagroda została odnowiona w 2009 roku, w setną rocznicę śmierci Erazma Jerzmanowskiego. Pierwszą jej laureatką po wznowieniu została Janina Ochojska-Okońska. W kolejnych latach uhonorowani nią zostali: Jerzy Nowosielski, prof. Maciej Grabski, prof. Adam Bielański, prof. Andrzej Zoll, Jerzy Owsiak, prof. Jerzy Limon, ks. Adam Boniecki, prof. Krzysztof Penderecki, Anna Dymna, dr Adolf Juzwenko oraz s. Małgorzata Chmielewska oraz ks. prof. Michał Heller.

Partnerami Nagrody Polskiej Akademii Umiejętności im. Erazma i Anny Jerzmanowskich są Województwo Małopolskie i Miasto Kraków.

Galeria zdjęć