Spotykamy się dzisiaj, aby wspólnie świętować jubileusz 20-lecia istnienia Zespołu Pieśni i Tańca Krakowiaczek. Jako członek zarządu województwa małopolskiego, ale także jako mieszkanka Małopolski Zachodniej, mam zaszczyt przekazać w imieniu własnym i samorządu województwa małopolskiego słowa gratulacji, najwyższego uznania oraz podziękowań dla wszystkich – byłych i obecnych – członków Zespołu
- mówiła Iwona Gibas z zarządu województwa.
Zespół Krakowiaczek został założony w 2003 roku przy Szkole Podstawowej w Grojcu przez Teresę Majewską, która do dziś pełni funkcję instruktora i choreografa. W pierwszych latach działalności w jego szeregach występowali głównie mieszkańcy Grojca. Od roku 2012 roku zespół został włączony w struktury Samorządowego Ośrodka Kultury w Alwerni, który finansuje jego działalność. Dziś w jego szeregach można spotkać mieszkańców całego powiatu chrzanowskiego oraz Krzeszowic.
To wyjątkowy zespół na skalę Małopolski zachodniej, jedyny tego typu na ziemi chrzanowskiej. Krakowiaczek zdobył liczne nagrody i wyróżnienia na wielu krajowych i zagranicznych festiwalach. Koncertował m.in. we Francji, w Bułgarii, Czarnogórze, Macedonii i Ukrainie. Dwukrotnie otrzymał także nominację na Międzynarodowy Festiwal Dziecięcych Zespołów Regionalnych Święto Dzieci Gór.
Obecnie w zespole występuje ponad 50 tancerzy i tancerek, pracujących w czterech grupach. Skupia dzieci, młodzież i dorosłych w przedziale wiekowym 5-27 lat oraz grupę seniorską 60 plus. W skład zespołu wchodzi również pięcioosobowa kapela, której akompaniatorem i szefem jest Damian Czak.
W swoim repertuarze Zespół ma programy tzw. ,,autentyczne’’ oparte na dawnych zabawach dziecięcych i dawnym życiu wsi, które prezentuje na przeglądach i festiwalach, m.in. na Przeglądzie Folklorystycznym im. Janiny Kalicińskiej – ,,Spinka Krakowska” czy Wojewódzkim Przeglądzie Folklorystycznym ,,Pawie Pióro'' w Trzebini. Od niedawna w zespole ukształtowały się grupy młodsze śpiewacze, które rokrocznie zdobywają pierwsze miejsca w Przeglądzie Kolęd i Pastorałek Regionu Krakowskiego.
W okresie swojej 20-letniej działalności Zespół zaprezentował wiele widowisk regionalnych, obrzędowych i patriotycznych, zdobył mnóstwo czołowych nagród i wyróżnień. W 2017 roku Krakowiaczek otrzymał Nagrodę Artystyczną Powiatu Chrzanowskiego, a w 2019 – Nagrodą Artystyczną Gminy Alwernia im. Henryka Cyganika w kategorii ,,Upowszechnianie kultury’’.
Małopolska tętni tak wielobarwnym folklorem, tańcem i śpiewem, jak żaden inny region Polski, a to dziedzictwo jest naszym największym bogactwem. Ogromnie się cieszę, że w swojej długoletniej działalności pielęgnujecie Państwo nadal żywe i niezwykle atrakcyjne dziedzictwo kultury regionalnej. Dziękuję, że przekazujecie je kolejnym pokoleniom – dzieciom i młodzieży. Państwa działalność może być inspiracją dla innych
- podkreśliła Iwona Gibas.
Warto zaznaczyć, że Zespół Pieśni i Tańca Krakowiaczek popularyzuje kulturę regionalną podczas uroczystości państwowych, Nocy Muzeów, świąt lokalnych. Bierze udział w koncertach charytatywnych. Prowadził także naukę poloneza w szkołach podstawowych. Jest też pomysłodawcą i organizatorem Koncertów Noworocznych w miejscowości Grojec. Zespół bierze udział w przeglądach, konkursach i festiwalach – również zagranicznych, zajmując czołowe miejsca.
Krakowiaczek zajmuje się upowszechnianiem kultury regionalnej poprzez warsztaty i lekcje regionalne w szkołach i przedszkolach na terenie gminy oraz gmin sąsiednich. Prowadzi pokazy strojów, naukę tańców i zabaw regionalnych. W programach edukacyjnych dla przedszkoli prezentowane są również zwyczaje i obrzędy doroczne jak: chodzenie z turoniem, topienie marzanny, śmigus-dyngus, chodzenie z kogucikiem. Zespół opracował także program ,,Z Krakowiaczkiem po Polsce’’. Przedstawia w nim różne regiony etnograficzne Polski Południowej, opowiadając o muzyce, tańcach i prezentując strój z danego regionu.
