W tej dziewiętnastowiecznej formie wykonywano „jaja” z masła lub wosku. Wraz z nią znaleziono również składaną kamienną formę do produkcji baranków (prezentowaną w ramach cyklu Zabytku Miesiąca w roku 2015). Są to pierwsze XIX-wieczne formy kamienne do wyrobu tego typu ozdób związanych z obrzędami wielkanocnymi z Krakowa.
- Jaja, zaczątki życia, były i są uniwersalnym elementem obrzędowości, symboliki i magii różnych kultur, a także detalem dekoracyjnym już od ponad 5000 lat. Najstarsze, dekorowane pisanki pochodzą z Asyrii, nieco młodsze z Egiptu, Persji, Rzymu i Chin – informuje Anna Tyniec z Muzeum Archeologicznego. - Słowianie wiązali jajko z kultem boga słońca. Było symbolem nowego życia, narodzin, amuletem przeciw czarom i złym mocom. Używano je w obrzędach wiosennych i ku czci zmarłych – dodaje. W Krakowie przetrwał zwyczaj toczenia jaj z Kopca Kraka w trakcie corocznego święta Rękawki odbywającej się niemal nieprzerwanie już od średniowiecza, w pierwszy dzień po Wielkanocy.
- Zdobione jajka są istotnym elementem świąt Wielkiej Nocy, tak w religii katolickiej, jak i prawosławnej – mówi na koniec Anna Tyniec.
Warto przypomnieć, że w Krakowie i okolicach jeszcze w początkach wieku XX święcono na Wielkanoc jaja niezdobione, barwione tylko w trakcie gotowania na brązowo wywarem z łupin cebuli, bądź pomalowane na jeden kolor – najczęściej czerwony.
