Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

W hołdzie powstańcom z 1846 roku

Edukacja
22 lutego 2011
fot. Magadalena Zawada fot. Magadalena Zawada
We wtorek, 22 lutego, na Starym Cmentarzu Podgórskim w Krakowie, odbyły się uroczystości z okazji 165 rocznicy powstania krakowskiego i śmierci Edwarda Dembowskiego.

W uroczystościach uczestniczyły władze państwowe i samorządowe, przedstawiciele Wojska Polskiego, środowiska kombatanckie oraz uczniowie szkół krakowskich i gdowskich. Zgromadzeni na cmentarzu odmówili wspólną modlitwę, wysłuchali kilku słów na temat powstania oraz złożyli wieńce i kwiaty. Organizatorem obchodów rocznicowych było Województwo Małopolskie, Małopolska Rada Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Centrum Młodzieży im. dr Henryka Jordana w Krakowie.

Powstanie krakowskie wybuchło w nocy z 21 na 22 lutego 1846 roku i jest uznawane za jedyny zryw narodowowyzwoleńczym wymierzonym przeciwko trzem okupantom: Rosji, Prusom, Austrii jednocześnie. Do powstańczych walk, starć i wystąpień zbrojnych doszło na terenie Krakowa i Galicji, Wielkopolski oraz Królestwa Kongresowego. Powstanie w Krakowie chciano oprzeć na sile chłopskich rąk. W zamian za pomoc utworzony tu Rząd Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej, pod dyktaturą Jana Tyssowskiego, obiecał uwłaszczenie chłopów, przydzielenie im ziemi i utworzenie warsztatów narodowych. Jednak zamiar przyciągnięcia chłopów do powstania nie powiódł się, gdyż głoszeniem i tłumaczeniem obietnic wśród najniższej warstwy społeczeństwa zajęła się jedynie niewielka garstka ludzi, wśród nich m.in. Edward Dembowski – polski działacz lewicy niepodległościowej, sekretarz dyktatora Tyssowskiego, radykalny rewolucjonista. Jedyna bitwa w powstaniu krakowskim odbyła się 26 lutego pod Gdowem. Armia austriacka pułkownika Ludwiga von Benedeka po krótkiej walce pokonała oddział powstańczy. Mimo tej porażki Edward Dembowski nie rezygnował i 27 lutego wyruszył z krzyżem w ręku z procesją na Podgórze, żeby przemówić do chłopów. Nie zdołał jednak zrealizować swych zamiarów. Drogę idącemu tłumowi zastąpiła austriacka armia gen. Ludwiga Collina, która oddała kilka salw do tłumu, w wyniku czego Dembowski zginął. Pochowany jest na Starym Cmentarzu Podgórskim w Krakowie. Powstanie krakowskie zakończyło się 3 marca, gdy wojska austriackie wkroczyły do Krakowa. Tyssowskiemu udało się opuścić Kraków i na czele znacznego oddziału przemieścić się za granice z Prusami.

Galeria zdjęć

Tagi: WYDARZENIA