Spotkaniu przewodniczył prezydent Lech Kaczyński. W posiedzeniu wziął także udział minister finansów Jacek Rostowski, który przedstawił propozycje reformy finansów publicznych.
Marszałek Marek Nawara podkreślił, że dwa tygodnie temu w Małopolsce rozpoczęła się dyskusja na temat kształtu systemu finansów publicznych. Na zlecenie Województwa Małopolskiego powstała „Analiza i ocena sytuacji województwa małopolskiego jako podmiotu transferów środków publicznych oraz prognoza finansowa dla regionu na lata 2010-2015”. Raport ukazał m.in., że Polska dzieli się na województwa „samofinansujące się” i województwa będące „beneficjentami netto” operacji transferowych wewnątrz sektora finansów publicznych. Województwa wykazujące nadwyżki własnych dochodów nad wydatkami to: małopolskie oraz mazowieckie, pomorskie, opolskie. Wysokie dochody zawdzięczają głównie podatkowi VAT i akcyzie, które w całości odprowadzane są do budżetu centralnego. Oznacza to, że o wydatkach decydują głównie transfery, a nie generowane dochody oraz, że generowanie dochodów nie jest w ogóle premiowane.
Zdaniem Marka Nawary, dla zapewnienia większej stabilizacji i swobody jednostek samorządu terytorialnego w gospodarowaniu środkami publicznymi powinna zostać zmieniona struktura dochodów w ich budżetach. Dotacje celowe powinny zostać zastąpione bardziej elastycznymi źródłami dochodów np. subwencjami na zadania obligatoryjne (oświata i pomoc społeczna). Pozostałe zadania (np. gospodarka komunalna) finansowane byłyby dochodami własnymi. Likwidacja dotacyjnego systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego oznacza zwiększenie zakresu decyzji samorządu, co do podziału i przeznaczenia środków.
W opinii marszałka Marka Nawary, warto rozważyć również uwzględnienie w dochodach jednostek samorządu terytorialnego większej dywersyfikacji źródeł dochodów poprzez włączenie udziałów z podatku VAT, stosownie do obowiązującego zakresu zadań i ewentualnych przyszłych zmian w podziale zadań pomiędzy państwem a samorządem. Warto także zastanowić się nad odejściem od budżetów jednorocznych jednostek samorządu terytorialnego na rzecz budżetów wieloletnich.
Powołana przez prezydenta Narodowa Rada Rozwoju zrzesza ekspertów z ekonomii, finansów publicznych, socjologii, demografii, również samorządowców, przedstawicieli pracodawców i związków zawodowych. We wtorek odbyło się drugie posiedzenie rady. Pierwsze spotkanie, poświecone problemom demograficznym Polski, odbyło się 7 stycznia.
