Regionalna Strategia Innowacji jest jednym z narzędzi polityki województwa, mającym na celu stymulowanie rozwoju innowacyjności na obszarze województwa, poprzez szereg działań. Dlatego, aby poszukiwać trafnych rozwiązań dla wykorzystania potencjału mieszkańców z całej Małopolski, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (FRDL) Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji, przy wsparciu i udziale województwa małopolskiego, przystąpił do prac w ramach projektu RATIO – Regional Actions To Innovate Operational Programmes (Działania regionalne na rzecz wprowadzania innowacji do programów operacyjnych, aby z ośmioma partnerami zagranicznymi przeanalizować zjawiska, formy wsparcia sprzyjające rozwojowi innowacyjności na terenach wiejskich).
Usługi świadczone przez ponad 36% przedsiębiorstw z terenów wiejskich w Małopolsce, stanowić mogą i powinny ważną siłę rozwojową dla subregionów Małopolski poza Krakowskim Obszarem Metropolitalnym (KOM), brakuje jednak systemu ich wspierania (obecne rozwiązania wydają się być niewystarczające). Jest to istotne również ze względu na fakt, że ponad 90% małopolskich gmin to gminy wiejskie, a przeszło połowa Małopolan mieszka na terenach wiejskich.
Obecnie, zarówno w Europie jak i w Polsce, w politykach regionalnych, podnosi się i forsuje rozwój lokalny w modelu inteligentnego miasta (ang. smart city). Tereny wiejskie, charakteryzujące się inną niż miasta specyfiką i wizjami rozwoju, mogą mieć trudność w odnalezieniu się w modelu „smart”, co może skutkować ich odsunięciem od środków na rozwój oraz instytucjonalnego wsparcia.
W tym kontekście warto podkreślić, że w regionalnych strategiach innowacji (w tym w małopolskiej) stosunkowo niewiele miejsca poświęca się problematyce przedsiębiorczości na terenach oddalonych od dużych ośrodków miejskich. Co więcej, badania pokazują, że w efekcie prowadzonych polityk, najszybciej rozwijają się obszary wiejskie położone w sferach podmiejskich (zwłaszcza na obrzeżach metropolii). Najwolniej zaś położone w obszarach oddalonych od centrów rozwoju. Brakuje zatem kompleksowego systemu wsparcia przedsiębiorstw działających na tych terenach, a obecne rozwiązania wydają się być niewystarczające również w Małopolsce.
Wobec istniejących polityk, skoncentrowanych na wspieraniu przedsiębiorczości w dużych miastach, stoi przed nami zadanie inkubowania rozwoju przedsiębiorstw na terenach od nich oddalonych. Wyzwanie to wymaga nowego podejścia do identyfikacji i wdrażania rozwiązań innowacyjnych, które powinny opierać się na lokalnych zasobach wsi i jej mieszkańców.
Kluczowe założenia projektu RATIO określono:
- Zidentyfikowanie co stanowi potencjał innowacyjnego MSP z terenów wiejskich, w ujęciu: szerokim (co łączy MSP z różnych regionów w Europie) oraz w kontekście specyfiki regionalnej (czyli uwarunkowań i dziedzictwa regionu).
- W efekcie prowadzonych w projekcie badań, wymiany wiedzy i dobrych praktyk między regionami oraz poszukiwań rozwiązań, a także dyskusji prowadzonej w każdym regionie (m.in. w oparciu o Małopolską Grupę Interesariuszy), utworzony zostanie w każdym z regionów tzw. Plan Działania na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, na terenach wiejskich.
Małopolski plan działania na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, na terenach wiejskich:
- Określi możliwe i optymalne formy wsparcia rozwoju MSP z terenów wiejskich.
- Stanowić będzie system rekomendacji do uwzględnienia w Regionalnej Strategii Innowacji (RSI).
- Stanowić będzie narzędzie w planowaniu rozwoju w zakresie przedsiębiorczości, w tym w kontekście funduszy europejskich w obecnej i nowej perspektywie finansowej UE (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego).
Projekt realizowany w partnerstwie instytucji i ekspertów z ośmiu europejskich krajów (m.in. Czechy, Hiszpania, Niemcy czy Portugalia), określi nowe wyzwania dla RSI, które pozwolą wykorzystać lokalne potencjały i przedsiębiorczość Małopolan.
Projekt dofinansowany w ramach programu INTERREG EUROPA.
