To pierwszy taki ranking samorządów, w którym sprawdza się aktywność społeczną. Twórcy zestawiając ze sobą miasta i gminy wzięli pod uwagę cztery wymiary tej aktywności. Po pierwsze, uwzględniono aktywność obywatelską mierzoną frekwencją w wyborach. Po drugie, liczbę zarejestrowanych fundacji i stowarzyszeń w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców. Trzecim komponentem było wsparcie udzielane przez administrację samorządową organizacjom społecznym w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców (średnia z lat 2014–2015). Ostatni element objął wymiar oddolnych inicjatyw społecznych – tu brano pod uwagę liczbę zbiórek publicznych w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców.
Ranking został przeprowadzony w pięciu kategoriach gmin: wiejskich, miejsko-wiejskich, małych miast (do 50 tys. mieszkańców), średnich miast (50–100 tys.) oraz dużych miast (powyżej 100 tys.)
Całość rankingu jest dostępna tutaj.
Jak prezentują się wyniki w poszczególnych kategoriach?
Wśród wszystkich pięciu kategorii małopolskie samorządy najlepiej poradziły sobie w kategorii średnich miast – na 1. miejscu znalazł się Nowy Sącz (82 pkt. na 100 pkt). Miasto było najsilniejsze w kategorii frekwencja wyborcza (maksymalna liczba punktów), a w kategorii sektor pozarządowy ustąpiło tylko Przemyślowi (33/35 punktów).
W grupie „dużych miast”, których liczba mieszkańców przekracza 100 tys., znalazło się 39 polskich miast. Kraków i Tarnów zostały sklasyfikowane odpowiednio na 2. i 21. miejscu. Kraków znalazł się na podium głównie dzięki uzyskaniu dużej liczby punktów za frekwencję wyborczą oraz za wysoki udział środków przekazywanych organizacjom pozarządowym na realizację zadań publicznych. Zdecydowanie zwyciężyła w tej grupie Warszawa.
Z kolei w kategorii „małe miasta” w pierwszej dziesiątce wszystkich polskich miast do 50 tys. mieszkańców (218) znalazły się trzy miasta z Małopolski: Jordanów (4. miejsce), Sucha Beskidzka (6. miejsce) i Zakopane (7. miejsce). Na dalszych miejscach uplasowały się m.in.: Limanowa (16), Oświęcim (34) czy Nowy Targ (50). Ranking w tej kategorii wygrał Sopot.
Zdecydowanie lepiej w rankingu wypadły gminy wiejsko-miejskie z Małopolski – na pierwszych 100 miejscach znalazło się 14 jst z naszego regionu. Najwyżej, spośród gmin Małopolski, uplasowała się Krynica-Zdrój - na 6. miejscu (mieszkańcy tej gminy są szczególnie aktywni w rejestrowaniu fundacji i stowarzyszeń). Równorzędne, 15. miejsce, mają Niepołomice i Myślenice. Zator znalazł się na 20. miejscu, Miechów – na 26. Na dalszych miejscach uplasowały się: Rabka-Zdrój (32.miejsce), Dobczyce (33), Muszyna i Wadowice (47), Brzeszcze (74) oraz Nowy Wiśnicz, Skała, Zakliczyn i Krzeszowice (miejsce 92). Ranking w tej kategorii wygrało Nowe Warpno z województwa zachodniopomorskiego.
Wśród gmin wiejskich, których liderem zostało Mielno, gminy z Małopolski znalazły się na dalszych miejscach. Najlepsza w regionie, zajmująca pozycję 8. spośród 1585 gmin wiejskich w Polsce, jest gmina Zabierzów. Następną gminą z Małopolski jest Tymbark (30. miejsce w rankingu). W pierwszej setce znalazły się jeszcze tylko 4 gminy z województwa małopolskiego: Trzciana (37. miejsce), Żegocina (50. miejsce), Laskowa i Gołcza (84. miejsce).
Wymiary aktywności gmin i miast – które samorządy wypadły najlepiej?
W kryterium „aktywność obywatelska” spośród 1 565 gmin wiejskich w Polsce małopolska Laskowa znalazła się na podium (3. miejsce), Nowy Wiśnicz znalazł się na wysokim, 2. miejscu (gminy wiejsko-miejskie), Grybów był 7. w grupie małych miast, Nowy Sącz – 1. wśród średnich miast, a Kraków zajął 4. miejsce w swojej kategorii.
Z kolei w wymiarze „sektor pozarządowy” słabo wypadły gminy wiejskie z Małopolski (pierwsze w rankingu w tym kryterium gminy wiejskie z województwa – Uście Gorlickie i Racławice, pojawiają się dopiero na 6. miejscu, zdobyły 18 punktów na 35 możliwych), lepiej wypadły gminy wiejsko-miejskie i duże miasta (odpowiednio Krynica-Zdrój i Kraków na miejscu 6. w swoich grupach) oraz małe miasta (Zakopane na 5. miejscu). Najlepszą pozycję wśród małopolskich jst osiągnął Nowy Sącz (2. miejsce w grupie średnich miast): zdobył 33 punkty na 35 możliwych.
Natomiast w kategorii „wspierający samorząd” - jeśli weźmiemy pod uwagę tylko małopolskie jst – najlepiej w tym wymiarze wypadł Kraków (zdobył 14 punktów na 15 możliwych). Dość dobry wynik osiągnął Nowy Sącz w kategorii średnich miast – 8 punktów. Słabiej natomiast wypadły gminy wiejskie – pierwsza gmina z Małopolski (Raciechowice) zdobyła 6 punktów w wymiarze „wspierający samorząd”. Podobny wynik (6 punktów na 15 możliwych) uzyskały Niepołomice i Wadowice w grupie gmin wiejsko-miejskich i Sucha Beskidzka wśród małych miast.
W ostatni wymiarze – „oddolne inicjatywy” – bardzo dobrze wypadł Jordanów (grupa małych miast) – który uzyskał aż 14 punktów na 15 możliwych. W grupie gmin wiejskich z województwa małopolskiego najwięcej punktów otrzymała Moszczenica – 6, wśród gmin wiejsko-miejskich z Małopolski – najsilniejsze okazały się Myślenice – otrzymały 7 punktów. Powyżej 6 punktów otrzymały jeszcze: Sucha Beskidzka, Zakopane i Bukowno.
(MORR, Biuro Prasowe)
