Maziarstwo w Łosiu rozpoczęło się podczas rozkwitu przemysłu naftowego na ziemi gorlickiej pod koniec XIX wieku. Naftowy boom przyczynił się do zwiększenia zapotrzebowania na produkty ropopochodne i rozwój handlu międzynarodowego.
Ówczesny powiat gorlicki to w dużej mierze roponośne tereny, pełne wież wiertniczych, kiwonów oraz naturalnie wypływającego ze skał oleju tzw. "czarnego złota". Wykorzystali to zamieszkujący te tereny Łemkowie pozyskując cenny surowiec, a następnie przerabiając go w chałupniczy sposób na cenną w tamtych czasach maź, a w rezultacie w bardzo dochodowy biznes. Każdego roku maziarze z Łosia wyruszali swoimi drewnianymi wozami tzw. "sekerami" na szlaki handlowe sięgające do Odessy na wschodzie, Brna na zachodzie i do Rygi na północy. Potrafili być w podróży nawet 6 miesięcy, a wracając do swoich domów przywozili z dalekich stron cenne surowce i materiały a także... żony. Posiadali ciekawy asortyment handlowy, który potem z dużym zyskiem sprzedawali.
Pomysł na święto maziarzy narodził się w Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach w 2010 roku. Inspiracją projektu była chęć podtrzymania tradycji tej społeczności, a także możliwość spotkań z ostatnimi maziarzami z Łosia, gdyż w roku 2010 zostało ich zaledwie kilku. Wówczas nie wykonywali już swojej profesji, lecz chętnie opowiadali ciekawe historie i wiążące się z nimi przygody, które przeżyli podczas wykonywania swojej pracy. Były to niezapomniane, żywe lekcje lokalnej historii.
W programie: koncerty, warsztaty o stroju, prezentacje i spotkania, konkursy, łemkowskie przysmaki i rękodzieło.
Wstęp 1,00 zł.
Dokładny program imprezy na stronie muzeum.
Organizator: Muzeum - Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach - oddział Zagroda Maziarska w Łosiu.
Współorganizatorzy wydarzenia: Gminny Ośrodek Kultury w Ropie i "Majsternia Karpat".
